Page 332 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ GAV / 323 [803]

nası iki merdivenle aşağıdaki ahırlara bağ-
lanmaktaydı.
Yarı yıkık olan sofanın avluya bakan ku-
zey duvarındaki yonular derin olmayan
Selçuklu motifleriyle bezenmiştir. Sofa
yaklaşık 4,50 m x 8,50 m x 6,50 m boyut-
larındadır; 12 m büyüklüğündeki sekial-
2
tı bölümü salla kaplıdır, ortasında bir
çağtaşı vardır. Ahşap olan asıl döşeme, Gavremoğlu Evi kuzey cephesi (çizim: V. İmamoğlu)
sekialtından 67 cm daha yukarıdadır;
güney ve batı yanlarına boydan boya Sofanın kuzey duvarında ikisi yukarıda,
uzanan sedirler yerleştirilmiştir. Güzelli- biri kapı düzeyinde olmak üzere üç pen-
ğiyle ünlü olan bu sofanın duvarları zarif cere yer almıştır. Toplamı 2,70 m olan
2
ve gösterişli zarlarla kaplıdır. Özellikle pencere alanı, sofa tabanının %7’si kadar-
tavana kadar yükselen güney duvarı, ta- dır. Tüm açıklıkların kuzeye bakması so-
mamen ahşapla yapılan ve adeta oya gibi faya loş bir görünüm vermektedir. Odayı
işlenmiş bir tapınak duvarı “altarpiece” çepeçevre saran, yer yer yeşil, kahveren-
görünümündedir. Bu yüzeyin ortasında gi, bej ve kırmızıya boyanmış dantela in-
büyük bir yüklük dolabı, yüklüğün iki celiğindeki ahşap eleman ve zarlar, kuzey
yanında birer küçük dolap ve her dolabın ışığında olgun, ağırbaşlı ve olağandışı
üstünde, 2,70 m yüksekliğe kadar çıkan güzellikte bir atmosferin oluşmasını sağ-
açık raflar bulunmaktadır. Duvarın üst lamıştır. Zarife Şişli, kentte bu mekân
bölümünde, eskiden armut serilen, he- hakkında dillerde dolaşan “sofaya giren-
venk üzümü asılan bir çardak vardır. lerin gözleri kamaşır, ‘dünyada böyle us-
Duvarın ortasında yer alan ahşap üzerine ta var mıymış’ derdi” sözleri, sofanın ko-
oyulmuş yazıda “Maşallah – 1188” yaz- nuklar tarafından nasıl algılandığına ve
maktadır. Zarife Şişli eskiden bu yazının beğenildiğine işaret eder.
biraz üstünde altın bir boynuzun asılı ol- Harem odasının kapısı sofanın sekialtı
duğunu söylemiştir. Sofanın damını taşı- bölümüne açılırdı. Bu odaya üç yüksek
yan direkler siyah ve kahverengi renkleri- basamakla çıkılan ve sekialtından 1 m
ne boyanmış, direk üstlerinde kalan ta- yukarıda bulunan açık ve kısa bir geçitten
van tahtaları, eşkenar dörtgen şeklinde girilirdi. Harem odası 15 m2 büyüklüğün-
çakılan çıtalarla süslenmiştir. de, 3,10 m yüksekliğinde, oranları ve yü-
Sofanın doğu ve batı duvarları yerden zeylerinin ele alınış şekliyle sıcak ve cana
2,70 m yüksekliğe kadar ahşap zarlarla, yakın bir havaya sahipti; tabanı ahşap ra-
üstte kalan bölümü sıvayla kaplanmıştır. bıta, duvarları 2,20 m yüksekliğe kadar
Roma duvar resimleri karakterindeki zarla kaplıydı. Odadaki tek sedir, kuzey
fresklerin işlendiği sıva yüzeyler, zamanla duvarı boyunca uzanırdı. Odanın güne-
damdan sızan rutubet nedeniyle tahrip yinde süslü bir şerbetlik, doğusunda bir
olmuştur. 1986 yılında doğu duvarında gusülhane vardı. Üç pencerenin her biri
pek seçilemeyen, batı duvarında soluk ayrı bir yöne bakmakta, sedirde oturanla-
lekeler halinde görülebilen bu fresklerde, ra hem kuzeyden, hem doğudan bakış
eğimli bir peyzaj içine serpiştirilmiş mer- açıları sunmaktaydı. Zar ve pencerelerin
mer görünüşlü yivli sütun, basamak ve üstünde kalp şeklinde dekoratif küçük
platformlara yer verilmişti. Yan duvarla- yıldız pencereleri yer almaktaydı.
rın alt bölümlerinde kullanılan dolap, raf Selamlıktaki iki oda, karakter olarak ha-
ve süsleme elemanlarının biraraya getiri- rem odasına benzeyen, ahşap döşemeleri,
lişi, oranları, renk kurgusu, sofanın yapıl- 2 m yüksekliğe kadar çıkan zarları, şerbet-
dığı dönemdeki tasarım anlayışının ne likleriyle günlük ev yaşamına uygun bo-
denli ince, duyarlı ve bütüncül olduğuna yutlara sahip, rahat ve sade görünüşlü
ve işçilik becerisinin niteliğine ışık tutar. odalardı. Pencereleri, batı yanda bulunan