Page 330 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 330
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ GAV / 321 [801]
GAVREMOĞLU ÇEŞMESİ
Çeşme, Yanıkoğlu Mahallesi*’nde bulu-
nan Seraceddin Medresesi*’nin (1238) ku-
zeyinde olup hâlen kullanılmaktadır. Çeş-
me nişi içerisinde bulunan kitabeye göre
eser Pir Ahmed tarafından H 914 (M 1508)
yılında inşa ettirilmiştir. Çeşmenin kitabe-
sinde mermer, diğer kısımlarında düzgün
kesme taş malzeme kullanılmıştır. Tek
kemerli bağımsız çeşmenin yüksekliği 3,15
m genişliği 3,98 m derinliği de 1,01 m’dir.
0,40 m derinliğindeki çeşme nişinin üze-
rini örten sivri kemer, yanlardaki yekpare
taştan yapılmış ayaklar üstündeki profilli
başlıklara oturmaktadır. Başlıklar üzerin-
den başlayan profilli kenar silmeleri çeş- Gavremoğlu Çeşmesi (M. Denktaş)
meyi üstten de sınırlandırmaktadır. Bu-
nun üzerinde de cepheden öne doğru ta- ran ve cepheden öne doğru taşıntı yapan
şıntı yapan profilli saçak kısmı bulunur. yalak da yakın bir tarihte yapılan onarım-
Çeşmenin tek delikli ayna taşının hemen lar sırasında esere eklenmiştir.
altında 0,90 m yüksekliğinde, 0,70 m ge- Çeşmede süsleme olarak, kemerin otur-
nişliğinde 0,10 m derinliğinde küçük bir duğu başlıklar ile kenar ve saçak kısmın-
niş bulunmaktadır. Bu küçük nişin 0,30 daki silmelerden söz edilebilir. 1508 tari-
m yukarısında 1,07 x 0,32 m ölçülerindeki hinde inşa edilen eser birkaç kez onarım
iki satırlık mermer inşa kitabesi sülüs hatla görmüştür. İlk yapılan çeşmeden günü-
yazılmıştır. müze sadece inşa kitabesiyle sivri kemeri
Okunuşu: taşıyan yanlardaki yekpare ayaklar gele-
Ammere bi resm hâzihi’l- ‘ayni’l- mübâ- bilmiştir.
reke fî eyyâmi devletü’s-Sultâni’l-a‘zam
Sultân Bâyezîd Hân b. Kaynakça: Aşık Paşaoğlu, Aşık Paşaoğlu Tarihi
Muhammed Hân hallede’llâhü mülkehû (Terc. Atsız), Birinci Baskı, t.y., s. 189; İ. Hakkı Gavremoğlu Çeşme planı
Uzunçarşılı, Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu
sâhibehû Hâcı pir Ahmed bin Azîz, et- Karakoyunlu Devletleri, Ankara, 1937, s. 6; (çizim: M. Denktaş)
târîh fî şehri Rebî’i’l- âhir sene erbe‘a MC. Şehabeddin Tekindağ, “Karamanlılar”. İs-
aşara ve tis‘a mâye. lam Ansiklopedisi., C.VI, İstanbul 1961, s. 316-
Anlamı: 329; MC. Şehabeddin Tekindağ, “Son Osmanlı-
Bu mübarek çeşmenin yapılmasını Meh- Karamanlı Münasebetleri Hakkında Bazı Araş-
med Han’ın oğlu Beyazıd Han’ın Allah tırmalar”, İÜEFTD, İstanbul Mart 1962, C. XIII,
S. 17- 18, s. 43- 76; Joseph Von Hammer, Os-
mülkünü daim kılsın zamanında emr manlı Tarihi, (çev. Mehmet Ata Özet, Abdülka-
edilmiştir sahibi Hacı Aziz’in oğlu Pir dir Karahan), İstanbul 1966, C. I, s. 151; Mehmet
Ahmed’dir, tarihi dokuz yüz on dört yılı- Çayırdağ, “Kayseri’de Kitabelerinden XV ve
nın Rebiu’l- Ahir ayıdır. XVI. Yüzyıllarda Yapıldığı Anlaşılan İlk Osman-
İnşa kitabesinin 0,30 m yukarısında, lı Yapıları”, Vakıflar Dergisi, S. 13, Ankara 1981,
s. 547; Mehmet Neşri, Neşri Tarihi, (Haz. Meh-
0,95 x 0, 35 m ölçülerinde 1985 yılında met Altay Köymen), Ankara 1983, C. II, s. 173; A.
yapılan onarım kitabesi yer almaktadır. Sevim- Y. Yücel, Türkiye Tarihi, Fetih, Selçuklu
Çeşme nişinin içerisini tamamen doldu- ve Beylikler Dönemi, Ankara 1989. s. 336;
Denktaş, Su Yapıları, s. 35-37.
MUSTAFA DENKTAŞ
GAVREMOĞLU EVİ
Bugün sofası yarı yıkık, diğer odaları ha-
rabe halinde olan ev, Yoğunburç’un ku-
Gavremoğlu Çeşme kitabesi (M. Denktaş) zeybatısındaki Gavremoğlu Mahallesi’-