Page 325 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

[796] 316 / FOT KAYSERİ ANSİKLOPEDİSİ

yeleri için bkz. E. Özendes, Sebah ve mektedir. Sap delikli balta özgündür ve
Joaillier’den Foto Sebah’a Fotoğraf Oryan- arkeoloji yayınlarında “Fraktin Tipi” ola-
talizm, İstanbul 1999; Foto Zafer’in kurucusu rak anılır. Bu eserler arasında in-situ ola-
Hayri Tolgay hakkındaki kişisel bilgiler, oğlu
Ünsal Tolgay’dan alınmıştır; Tuzcu, Talas. rak keşfedilen bir “Miken” kabı/Stirrup
vase LH III (Late Hellas IIIc) dönemine
NİHAT KARAKAYA
ait olup, daha sonra Maşat Höyükte de
FRAKTİN HÖYÜK KAZILARI keşfedilenler gibi, Hitit Çağında Ege-Ak-
Nimet Özgüç ve Tahsin Özgüç* tarafın- deniz kültürleriyle olan ilişkilerin varlığı-
dan 1946 yılında başlatılan inceleme ge- nı tanıtmaktadır.
zisinden sonra, kazısına karar verilen Kaynakça: Özgüç, N., “Fraktin Eserleri, Finds
Fraktin höyükte, Fraktin kaya kabartma- at Frakdin” Belleten S. 75, 1955, s. 295-307
resim 1-36; Özgüç, T., “Ankara Üniversitesi
sıyla çağdaşlığı olası bir yerleşmenin var- adına yapılan Fraktin Kazısı ve Tetkik Gezileri/
lığının açığa çıkartılması hedeflenmiştir. Excavations at Fraktin Near Develi and Resear-
1947 yılında ve 1954 yılında iki mevsim ches in Anti Tauros Region” Belleten S. 45,
süren kazı çalışmalarında dar ve sivrice 1948 s. 266; Özgüç, T., Die Stellung der Hethi-
görünümlü 150 x 80 x 15 m boyutlarında ter im Kulturellen Erbe der Türkei” Das Volk
Fraktin Höyüğü’nde bulunan Der 1000 Götter, S. 14-15. (Türkçesi s. 386-
“Fraktin Tipi” balta ki höyüğün tepesinde gerçekleştirilen aç- 387), Bonn, Stuttgart 2002.
(F. Kulakoğlu Arşivi) malarda Roma, Frig (Demir Devri), Hitit KUTLU EMRE
Çağı yerleşimlerinin varlığı saptanmıştır. FRAKTİN KAYA ANITI
Burada Hitit kültür katmanı iki ayrı yapı Hititler, imparatorluğun güç simgesi ola-
katı ile temsil edilmektedir. Her iki evre rak güneye, Toros dağları üzerindeki ge-
de şiddetli yangınla sona ermiştir. Eski çitler/beller aracılığı ile Kuzey Suriye’ye
yapı katı iri taş bloklarla örülü duvarları doğru ilerleyen doğal yollar üzerindeki
kalın bir sıva ile sıvanmıştır. Açılan ala- kaya yüzeylerine, kralları veya yerel yö-
nın darlığı mimari planların tamamlan- neticileri, tanrılar önünde gösteren tas-
masına engel olmuştur. Toprak taban virli anıtlar yapmışlardır. Güneye inen
üzerindeki eşyanın azlığına karşın, sera- doğal yol üzerinde, genelde akarsulara
mik buluntuları Hititlidir. Üzerine inşa hakim noktalardaki bu anıtlardan üçü
edilen yeni Hitit yapı katını sona erdiren (Fraktin, Taşçı*, İmamkulu*) Kayseri ilin-
şiddetli bir yangın, yapı içinde taban üze- de yer almıştır. Her üçü de Kayseri’nin
rinde ele geçen bol ve çeşitli buluntular güneydoğusunda Develi* ilçesindedir.
“Hitit İmparatorluk” dönemi eserlerinin Fraktin Anıtı, Develi’nin güneydoğusun-
paralelleridir. Boğazköy kazılarından ta- da, Zamantı ırmağı yakınında kurulmuş,
nınan adak kapları, üst katın tabanı altın- Gümüşören köyü sınırlarındadır. Köyün
da, temel duvarına bitişik halde topluca eski adı olan Fraktin adıyla yayınlara
gün ışığına çıkartılmıştır. Madenî eserle- girmiş ve bu isimle tanınmıştır. 1880 yıl-
ri, ok uçları, tabaklar, kıvrık yüzlü han- larında, A.H. Sayce tarafından varlığı du-
çerler ve sap delikli baltalarla temsil edil- yurulmuştur. 1892 yılında W.R. Ramsay
ve D. Hogart’ın yayınıyla ilk defa yayın-
lanmıştır. 1892-93 yılında ise E. Chantre
fotoğrafını yayınlamıştır. Hitit tasvir sa-
natı ile ilgili yayınlarda güzel fotoğrafları
bulunmaktadır.
Fraktin Kaya Anıtı kızılkahverenginde,
volkanik bir kaya kütlesinin kuzeybatı
cephesine işlenmiştir.
Mahallinde “Yazılıkaya” olarak anılan
kaya anıtı, günümüzdeki zeminden 180
cm yukarıda başlayan, ortalama 1m ge-
nişliğinde ve 3,26 m uzunluğundaki bir
Fraktin Höyüğü (F. Kulakoğlu Arşivi) bant içinde, iki ayrı sahne olarak düzen-