Page 331 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

[802] 322 / GAV KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

Harem odasının daralttığı bir aradan geç-
tikten sonra da kare biçimli esas avluya
geçilirdi. Verevine konan sallarla döşeli
olan avluyu, doğudan harem odası, batı-
dan selamlık, güneyden sofa tanımla-
maktaydı. Sofa kapısına yakın bir yerde
evin kuyusu, avlunun kuzey kenarında
bir tuvalet ve bir çeşme vardı. Sofa kapısı
avlu düzeyinde, mabeyninki 65 sm daha
yukarıda bulunan bir platform üzerin-
deydi. Ailenin çocuklarından 1922 do-
ğumlu Zarife (Gavremoğlu) Şişli’nin ha-
tırladığı kadarıyla bahçedeki çeşme,
1930’larda kuyularının tatlı suyu çekildi-
Gavremoğlu Evi batı duvar zarları (V. İmamoğlu) ği zaman yapılmıştı. Bu tarihten sonra
kuyu sarnıca dönüştürülmüş, yağmur su-
nde, bir çıkmaz sokağın batı yanında yer yu buraya verilmiş, ayrıca kışın avlu ve
alır. 1990’lı yılların ortasına kadar, doğu- damda biriken karla içi doldurulmuş, bi-
sunda ve güneyinde diğer evlere bitişik riken suyla da ev temizliği yapılmış, evin
olan yapı, kuzeyindeki dar bir avlu ile çiçekleri sulanmıştı.
doğusunda kalan çıkmaz bir sokağa bağ- Sofanın güney zarlarındaki Arap rakamla-
lanmıştı. rıyla düşülen tarih, büyük olasılıkla evin
Gavremoğlu Evi’nin derli toplu bir planı 1188 (Miladi 1774) tarihinde yapıldığını
vardı: Özenle tasarlanan sofası merkezi gösterse de selamlıktaki iki odanın genel
bir konumdaydı; sofanın doğusuna ha- karakteri ve oranları bu bölümün daha
rem -bir harem odası, bir tokana, bir sonraki bir tarihte yapılmış olabileceğine
oda-, batısına selamlık bölümü -bir toka- işaret etmekteydi. Zarife Şişli ise böyle bir
na ile iki oda- yerleştirilmişti. Selamlıkla eklemenin yapılış tarihiyle ilgili bir bilgiye
harem arasında geçişi sağlayan mabeyn sahip değil. Onun hatırladığı, babasının
holünün kapısı avluya açılmış; böylece evinin, bu eve güneyden bitişik olduğu ve
erkek konukların aileyi rahatsız etmeden harem bölümünün güneyindeki odanın, o
içeri girip çıkmaları sağlanmıştı. tarihlerde babasının evine ait olduğu ve
Sokak kapısından içeri girenler önce sal- ikinci bir giriş olarak kullanıldığı yönün-
la kaplı bir yol ve dört basamaklı bir dedir. Bu giriş sonradan kapatılmış, ışık
merdivene ulaşır, merdivenden indikten almayan bir odaya dönüştürülerek bu eve
sonra ortasında elips biçiminde bir havu- devredilmişti. Yine Zarife Hanım’ın ver-
zu bulunan geniş bir düzleme ulaşırdı.
diği bilgiye göre, selamlıktaki tokana aslın-
da oda olarak yapılmış, sonradan tokana-
ya çevrilmişti. Bu tokana dışındaki tüm
odaların altını kaplayan bir bodrum katı
bulunmaktaydı. At ve inekler harem bölü-
münün altında barındırılmakta; peynir,
turşu, pekmez, patates, soğan, sebze, mey-
ve gibi yiyecekler sofanın altında saklan-
maktaydı. Selamlığın kuzey odasının altı
yine hazın odası olarak (büyük olasılıkla
un, tahıl ve hayvan yemi koymak için),
ortadaki odanın bodrumu ise samanlık
olarak kullanılmıştı. Selamlıktan aşağı
inen bir merdiven buradaki tokananın alt
Gavremoğlu Evi zemin kat planı
(çizim: V. İmamoğlu) katla bağlantısını kurarken, haremin toka-