Page 38 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 38

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                            DOĞ / 29 [509]


          DOĞUSPOR
           Spor klubü. Kayseri’nin en eski kulüple-
           rinden birisidir. İlimizde 1930’lu yıllarda
           faaliyet  gösteren  6  kulüp  arasında  ilçe
           kulübü olması ve İncesu ilçesinde kurul-
           ması nedeniyle dikkat çekmiştir. 1932 yı-
           lında ilimizde faaliyet gösteren   Atlıspor
           Ocağı*, Erciyesspor Kulübü*, Sümerspor
           Kulübü*,  Uçakspor  Kulübü,  Demirspor
           Kulübünün* ardından 6. kulüp olarak İn-
           cesu  Doğuspor  Kulübü  kurulmuştur.
           1938  yılında  kurulan  İncesu  Doğuspor,   Doğu Türkistanlılar-2009
           ilimizin en eski kulüplerinden birisi ola-
           rak sporumuza önemli hizmetler verecek   Mehmet Emin Buğra ve İsa Yusuf Alpte-
           faaliyetlerini  bir  süre  devam  ettirdikten   kin, Yeni Delhi’deki Türkiye Büyükelçili-
           sonra, 1940’lı yılların ortasında ikinci bir   ğine müracaat ettiler. Türkiye Cumhuri-
           kulübün kurulmasıyla kapanmıştır.   yeti Bakanlar Kurulunun 13 Mart 1952 ta-
                              MUSTAFA CENGİZ   rih 3/14.595 Sayılı Kararı ile gerekli öde-
                                               nekler genel bütçeden karşılanmak üzere
          DOĞU TÜRKİSTAN GÖÇMENLERİ            toplam 1850 kişinin iskânlı göçmen ola-
           Doğu  Türkistan  İslam  Cumhuriyeti’nin   rak  Türkiye’ye  getirilmesi  kararlaştırıldı.
           ortadan kaldırılmasından sonra Rus Kızıl   İlk kafile 12 Kasım 1952’de yola çıktı. Bu
           Ordu Birlikleri, Doğu Türkistan toprak-  göçmenlerden bir kısmı Kayseri’nin De-
           larına  girip  Cungarya  Bölgesi’nde  yaşa-  veli  ilçesine  toprak  verilmek  suretiyle
           yan halka saldırdı. Üstün Rus birliklerine   yerleştirildi.
           karşı  mağlup  olacaklarını  ve  katliama   Afganistan’a  göç  eden  Doğu  Türkistan
           tâbi  tutulacaklarından  korkan  Kazak   Türkleri, önderleri Seyit Abdulveli Efen-
           Türkü direnişçiler, halkı ile birlikte, Dış   digil, Abdulhalil Türkmen (Müceddidi)*,
           Moğolistan, Doğu Türkistan ve Tibet top-  Mehmet Cantürk*, Mansur Can Halife ve
           rakları üzerinden Keşmir sınırına gelerek   diğerlerinin  girişimleriyle  Türkiye’ye
           İngiliz Hükümetinden sığınma talebinde   göçmen  olarak  kabul  edilmeleri  için
           bulundular.  Göçe  başladıklarında  top-  Kâbil Büyükelçiliğine başvurdular. Ayrı-
           lam sayıları 18 bin olan kafile, yıllar süren
           göç yolculuğundan sonra, Hindistan sını-  ca Türkiye’de yaşayan Doğu Türkistanlı
           rına ancak l800 kişi olarak ulaştı.  liderler  İsa  Yusuf  Alptekin  ve  Mehmet
           1944’te Doğu Türkistan Cumhuriyeti Hü-  Emin Buğra’yla da temas kurdular. Onla-
           kümeti, Rusların baskısı sonucu Çin yö-  rın Türkiye Devleti nezdindeki girişimle-
           netimiyle 1946’da 11 Bitim olarak anılan   ri sonucunda 1965 yılının Ekim ayında 3
           bir  antlaşma  imzalamak  zorunda  kaldı.   kafile hâlinde 234 kişi, 1967 yılında 74 ki-
           Kızıl Çin ordusu 1949’da Doğu Türkistan   şi olmak üzere toplam 308 kişi Türkiye’-
           sınırlarına  dayandı.  Türk  Liderler  Meh-  ye iskânlı göçmen olarak getirildi. Gelen
           met  Emin  Buğra  ve  İsa  Yusuf  Alptekin   göçmenler Kayseri merkeze yerleştirildi-
           “Vatan  için  Vatan’dan  ayrılmaya”  karar   ler.
           verdiler. Ekim 1949’da büyük bir göç ka-  Gelenlerin topluma intibak edebilmeleri
           filesi  gruplar  hâlinde  Hindistan’a  doğru   ve meslek sahibi olabilmeleri için halıcı-
           yola koyuldu. 852 kişiden oluşan kafile-  lık, dikiş-nakış ve ev ekonomisi kursları
           den Keşmir’e 798 kişi salimen ulaştı. İsa   açıldı ve işe yerleştirildiler. Bir yıl boyun-
           Yusuf Alptekin ve Mehmet Emin Buğra,   ca aylık iaşe bedeli ödendi ayrıca iş kur-
           Keşmir’e  gelmiş  olan  Altay  Hâkimi  Ali   maları için geri ödemesiz sermaye veril-
           (Kali) Bek Hâkim ve Delil Han önderli-  di.
           ğindeki Doğu Türkistanlı Kazak Türkle-  Kayseri  halkı  kendilerine  misafir  olarak
           riyle buluştular. Doğu Türkistan Liderleri   gelen kardeşlerine ilgi, yardım, şefkat ve
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43