Page 427 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

[898] 418 / GÜL KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

Camii
Camiye iki ayrı kapıdan girilir. Bugün
kuzeydoğu köşedeki mukarnaslı taç ka-
pıdan Cami harimine ulaşılmaktadır.
Cami, derinlemesine yönelen bir plan
sisteminde inşa edilmiştir. Orijinalde
mihraba dik olarak uzanan sahınlar,
birçok onarım sonucunda değişikliklere
uğramıştır. Fakat mihrap önü kubbesi
ve devamındaki küçük bir açıklıktan
oluşan iç avlu, plan şemasını korumuş-

Gülük Camii ve Medresesi’nin sonradan ilave edilen minaresinin yıkılmasından tur. Bu plan özelliği Kayseri yapılarında
sonraki durumu-2008 oldukça yaygındır. Orta sahında mihra-
ba dik uzanan ve dört ayak tarafından
merli bir girişten ibarettir. Basık kemer desteklenen iki kemer sırası, strüktür
kemerin üzerinde, kare bir çerçeve içeri- sistemini oluşturmaktadır. Bu sahının
sinde, yapraklarının plastik etkisi fazla kuzeyinde ilk beşik tonozlu bölümde iki
olan, bir rozet yer almaktadır. Rozetin kemer sırasındaki ayaklar birbirlerine
üzerinde ise H 1325 (M 1907) tarihini ta- iki merkezli kemerlerle bağlanmışken,
şıyan bir tamir kitabesi ve taç kapının en diğer ayaklarda bağlantı görülmez.
üst kısmında ise demir parmaklıklı dik- Cami’nin mihrap önünde bulunan kub-
dörtgen bir pencere bulunmaktadır. Bu besi, güneyde beden duvarlarına oturur-
kapıdan sonra cephenin batısında, ken kuzeydoğu ve batıda kare ayaklarla
Medrese’ye ait iki kapı daha yer alır. Bun- beden duvarları arasında uzanan sivri
lardan en batıda olanı orijinal olup bu kemerlere oturmaktadır. Kubbeye geçiş
kapı da yapılan bilinçsiz onarımlarla elemanı olarak, içerisi üçgenlere bölün-
önemli değişikliğe uğramıştır. 1970’li yıl- müş tromplar kullanılmıştır. Kubbe iç-
larda yapılan restorasyon çalışmaları sı- ten tuğla, dıştan kaba yonu taş kaplama-
rasında, Medresenin orijinal kapı sövele- lı olarak yapılmıştır. Orta sahının batı-
ri ve eşiği bulunmuştur. sında, güneyden kuzeye doğru kıbleye
Yapının batı cephesi, bu yönde bulunan dik uzanan üzeri sivri tonozla örtülü bir
Medresenin de cephesini oluşturuyor. Bu sahın bulunmaktadır. Bu sahının batı-
cephede alt kısımda dört mazgal pencere sında ortadan iki ayakla desteklenen üç
bulunurken, üst kısımda değişik ölçü ve sivri kemerli açıklıkla Medrese avlusuna
aralıktaki altı pencere, Medresenin üst bağlantı yapılmıştır. Yine Medrese’nin
kat odalarına açılmaktadır. ana eyvanından iki pencere de bu sahına
Güney cephesi, Cami ve Medrese’nin açılır. Sahının kuzeyinde Medrese’ye ait
ortak duvarlarından birisidir. Cephenin üzeri çapraz tonozla örtülü kare bir oda
ortaya yakın kısmında mihrap çıkıntısı bulunmaktadır.
başlamaktadır. Mihrap çıkıntısının iki ya- Orta sahının doğusunda ise iki sırada dör-
nında içeride her biri bir sahına açılan der kare ayağın taşıdığı, dört sıra sivri ke-
dikdörtgen formlu birer pencere bulu- merle desteklenen mihraba paralel olarak
nur. Cephenin batı bölümüne, medrese uzatılmış beş sahın bulunmaktadır. Bu sa-
ana eyvanına açılan dikdörtgen bir pen- hınlar birbirlerinden farklı ölçülerde ol-
cereyle ana eyvan yanındaki odaya açılan masına karşın, güneyden itibaren üçüncü
mazgal bir pencere yerleştirilmiştir. ve dördüncü sahınlar eşit aralıktadır. En
Külliyenin doğu cephesinde de yine fark- kuzeydeki sahın hariç sahınların hepsine
lı aralıklarda yerleştirilmiş dört adet dik- doğu duvarı üzerine yerleştirilmiş birer
dörtgen pencere bulunmaktadır. Pence- pencere açılırken, kuzeydeki sahına mu-
relerin her biri harimde bir sahına açıl- karnaslı taç kapı açılmaktadır.
maktadır. Plan bakımından Cami’nin en dikkat çeki-