Page 428 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ GÜL / 419 [899]

ci bölümü, orta sahınıdır. Mihrap önü
kubbesinden sonra yine sivri tonozla örtü-
len sahın, güneyden kuzeye ortadaki açık-
lığa doğru bir yönelme yapmaktadır. İlk
önceleri bir ışıklık olduğu belirtilen bu
açıklığın üzeri, sonradan doğu ve batı
yönlerine yapılan ek kemerlerle kareye
dönüştürülmüş ve üzeri, tıpkı Ulu Cami
ve Hunat Camii’nde olduğu gibi kubbeyle
kapatılmıştır. Kubbeli bölümün hemen
altında bir su kuyusu bulunmaktadır.
Cami’deki en süslü unsurların başında
bütün mekâna hâkim görüntüsüyle çini
mozaik mihrap gelir. Dikdörtgen formlu
muhteşem mihrap, orta sahının aksında Gülük Camii mihrabı ve orjinal olmayan
minberi
değildir. Mihrabın yapım tarihi ve ustası
bilinmemektedir. Bununla birlikte bazı eyvan, batıda öğrenci hücreleri bulunur-
araştırmacılar tarafından XIII. yüzyılın ken, doğuda Cami harimine açılan üç
ikinci yarısına veya sonlarına tarihlendi- kemerli açıklık yer almaktadır. Medrese
rilir. Kayseri’de bilinen tek mozaik çinili taç kapısı, Cami taç kapısına göre, ölçü
mihrap olması bakımından önemlidir. bakımından daha küçük, form bakımın-
1970’li yıllarda yapılan hafriyat ve sıva dan da daha önemsizdir. Taç kapı ana
raspası sırasında çinili mihrabın altında eyvanla aynı eksendedir.
orijinal taş mihrap insitu (Orijinal) ola- Medrese’nin kapısından geçildikten son-
rak bulunmuştur. Çinilerin zemine yakın ra, üzeri çapraz tonozla örtülü, önü sivri
olan kısımları döküldüğü için, sonraki kemerle avluya açılan bir hole girilmekte-
dönemlerde yapılan tamirlerde orijinal dir. Holün doğusunda, yine üzeri çapraz
çinilerin desenleri boyama olarak taklit tonozla örtülü bir oda daha yer almakta-
edilmiştir. Çini mihrabın çevresi bordür- dır. Bu oda sonradan Cami kısmına ilave
lere ayrılmış, mihrabın tepesinde ise beş edilerek, içerisine betonarme bir kadınlar
dendana yer verilmiştir. Hem bordürler- mahfeli inşa edilmiştir. Bu odanın Cami
de, hem de mihrap yüzeyinde genellikle harimi içerisinde bulunan güneydoğu ve
geometrik motifler kullanılmasına kar- güneybatı köşelerinde, harimin yan sahın Gülük Camii ve Medresesi’nin kesiti
(çizim: A. Gabriel)
şın, bazı bitkisel ve rumi motiflerle nesih tonozunu taşıyan kare ayaklar bulunur.
yazı kuşağından oluşan süslemeye de yer Giriş holünün batısında, kuzey duvarına
verilmiştir. Mukarnaslı kavsara yüzeysel bitişik ikinci kata çıkan merdiven basa-
bir teğet kemer içine alınmıştır. Kemerin makları bulunmaktadır.
üzerinde grift düğümlü çiçekli kûfi yazı Dikdörtgen Medrese avlusunun üzeri ku-
şeridi bulunmaktadır. Mihrap kemerinin zey-güney doğrultusunda uzanan beşik
köşelerine birbirine sarmal olarak dola- tonozla örtülmüştür. Tonozun ortasında
nan üçgen profilli kaval silmelerinin içi- ise enlemesine dikdörtgen bir ışıklık bu-
ne ajurlu iki kabara yerleştirilmiştir. Ka- lunmaktadır. Bu ışıklık aks olarak Cami
baralar firuze mavisi çiniden yapılmıştır. içindeki ışıklıkla yaklaşık aynı düzlem
üzerindedir. Avlunun güneyinde ana ey-
Medrese van yer almaktadır ve ana eyvanın önün-
Cami hariminin batısında ve Cami’yle de avluya yönlenen sivri tonozlu bir re-
homojen olarak yapılan Medrese, alan vak bulunur. Avlunun batı kanadında üç
olarak harime göre daha küçük bir alan- kare ayağın taşıdığı iki sivri kemerle avlu-
da inşa edilmiştir. Açık avlulu, iki katlı, ya yönelen revak sırası bulunur. Avlunun
bir eyvanlı ve iki taraftan revaklarla çevri- kuzey ve batı kanatlarında yer alan ke- Gülük Camii ve Medresesi’nin planı
lidir. Kuzeyde giriş bölümü, güneyde ana merler iki katlı olarak inşa edilmiştir. (çizim: A. Gabriel)