Page 431 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

[902] 422 / GÜL KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

3,66 m genişliğinde ve 1,30 m derinliğin-
deki su deposunun bulunuyor olmasıdır.
Kaynaktan gelen suyun bu depoda dinle-
nerek halka daha temiz ve sağlıklı olarak
ulaşması sağlanmıştır. Çeşmedeki süsle-
me unsurları; kemer, kenar, saçak ve
çeşme nişi içerisinde bulunan konsol
üzerindeki profilli silmeler ile ayna taşı
Gülük Çeşmesi kitabesi (M. Denktaş)
üzerindeki çan’a benzetilen şekil ve kita-
benin üst kısmındaki Rûmi motifidir.
Çeşmenin inşa kitabesi günümüze ulaş-
örülmüş ayaklar üstündeki profilli baş-
lıklara oturmaktadır. Kemerin kilit taşı mamıştır. Bugün üzerinde bulunan kita-
dışarı doğru taşmaktadır. Kemerin otur- beye göre eser 1722 yılında tamir edilmiş-
duğu başlıkların 0,30 m yukarısından tir. O hâlde 1722 yılında tamir edilen eser,
başlayan profilli kenar silmeleri saçak kesin olarak bu tarihten daha önceki bir
kısmında da devam eder. Eserin ayna taşı tarihte inşa edilmiş olmalıdır. Fakat ilk
üzerinde tek delik bulunmakta olup üze- yapılan çeşmeden günümüze ayna taşı
rine musluk bağlanmıştır. Ayna taşı üze- dışında hiçbir şey ulaşmadığı için, inşa
rine basit bir silme kuşağı ile çan’a benze- tarihi hakkında kesin olarak bir görüş
yen bir motif işlenmiştir. Ayna taşının ileri sürmek mümkün değildir. İlk olarak
0,28 m yukarısına cepheden öne doğru 1722 yılında onarılan çeşme, daha sonra
taşan bir konsol yerleştirilmiştir. Bu kon- da 1887 tarihinde bir daha onarılmıştır.
sol, yanlardaki profilli başlıklar ile aynı Çeşme bugünkü hâliyle XVIII. yüzyıl
kotta bulunmaktadır. Bu konsolun he- sonları ile XIX. yüzyıl başlarında inşa
men üzerinde de 0,90 x 0,72 m ölçüle- edilmiş olan çeşmelerle plan, süsleme ve
rinde tamir kitabesi yer almaktadır. Kita- malzeme olarak benzerlik göstermekte-
Gülük Çeşmesi planı benin üst kısmı Rumi motifleri ile tezyin dir. Çeşme H 1323 (M 1905) tarihinde de
(çizim: M. Denktaş)
edilmiştir. Altı satırdan oluşan kitabe tamamen yerinden sökülerek bugün bu-
ta’lik yazıyla yazılmıştır. lunduğu yere nakledilmiştir. Son olarak
Okunuşu şöyledir: 1988-89 yıllarında onarılan çeşmenin
Sûr Emîni hem emîn-i matbah ol Hacı tamamına yakını yenilenmiştir.
Halîl Kaynakça: A. Nazif , Meşâhir , (Diriöz’ler), s.
Kim sezâdır cümle ehl-i hayre olsa pîşvâ 41; Uygur Kocabaşoğlu-Murat Uluğtekin, Salna-
Katre âbı yoğiken bu çeşmeyi ta‘mîr idüb melerde Kayseri Osmanlı Ve Cumhuriyet Döne-
Kayseriye şehrin ihyâ itdi hakkan bî-reva minin Eski Harfli Yıllıklarında Kayseri, Kayseri
Mahv ide nâm-i Külük ser-safha-i 1998, s. 139; Denktaş, Su Yapıları , s. 64-66; M.
Munir Aktepe, “Matbah Emini Halil Efendi’ye
eyyâmdan Dair Bazı Notlar”, İÜ, Ed. Fak., Tarih Dergisi,
Şimdi nâmın eyledi tashîh ol sâhib atâ 1960, S. 15, s. 65-69.
Tâ kıyâmet hayrile yâd eyleyüb ehl-i MUSTAFA DENKTAŞ
belde
Ol kerîmin zâtı ile fahr iderlerse sezâ GÜLÜK HAMAMI
Fahr-i âlem hürmetine yevm-i mahşerde Gülük Camii ve Medresesi’nin kuzeyin-
anâ de yer alan hamam Kölük Mahallesi’nde,
Kâse sunsun sâkî-i kevser Aliyy-i Kölük Caddesi ile Berber Sokağı’nın ke-
mürtezâ siştiği köşede yer almaktadır. Günümüz-
Teşnegâne hâl-i dille lûle târîhi der de kullanılmayan hamamın banisi ve inşa
İç Hasan ve Hüseyn-i Kerbelâ aşkına tarihi bilinmemektedir. Üst örtüsü tama-
mâ. men, beden duvarları kısmen yıkılan ha-
Kayseri şehir merkezinde bulunan Gü- mam yaklaşık olarak 30,00 x 30,00 m
lük Çeşmesi’nin diğer çeşmelerden farklı ölçülerinde bir alan üzerine oturmakta-
olarak arkasında 1,00 m yüksekliğinde, dır. Tek hamam olarak inşa edilen eser,