Page 276 - kayseri-medeniyetlerin-besigi

KAYSERİ | MEDENİYETLERİN BEŞİĞİ
276
KAYSERI | CRADLE OF CIVILIZATION

mak için külliyeye gelen insanların çeşitli ihtiyaçlarına cevap verecek
şekilde programlanmıştır.
Külliye; kervansaray, arasta (çarşılarda aynı ürünü satan dükkan-
ların bulunduğu bölüm), cami, medrese, sıbyan mektebi, dükkanlar ve
hamamdan oluşması, arastanın iki avlu arasında birleştirici bir unsur
olarak kullanılması gibi temel özellikleriyle XVI.–XVII. yüzyıllarda
inşa edilen bazı menzil külliyeleriyle benzerlik göstermektedir. Ancak
Anadolu’da hiçbir menzil külliyesinde karşılaşılmayan “külliyenin
doğu cephesinin tamamen bir sur gibi tahkim edilmiş olmasıyla” diğer
menzil külliyelerinden ayrılmaktadır.
Külliyenin inşasında yöreye has kırmızıya yakın renkte kesme taş
kullanıldığı gibi, cami, hamam, kervansaray ve medresenin dershane
hücresinin örtülerinde de kaplama malzemesi olarak kesme taş kulla-
nılmıştır. Yine külliyeyi ayrıcalıklı kılan bir başka özellik, Anadolu’ya
özgü olmayan kaburgalı haç tonozun yer yer kullanılmış olmasıdır.
Külliyenin tüm yapılarında süsleme sade tutulmuştur.
İncesu Deresi yanında az engebeli bir alanda, İncesu şehir merkezinde
yer alan bu külliye H.1081/M.1670 tarihinde inşa edilmiştir. Külliyeyi
oluşturan mahkeme binası, bezirhane, tabakhane, iki göz boyahane,
hazire, beş çeşme, çok sayıda meşruta evi (lojman, vakıf görevlilerinin
oturduğu ev) ve ambar günümüze ulaşamamıştır. Külliyenin mimarı
belli değildir.
Külliyenin ana yapısını, kervansaray teşkil eder. Yapı topluluğunun
doğu cephesini tamamen kaplayan kervansaray, revaklı açık avlulu
bölüm ile kapalı bölümlerden oluşur. Yapının revaklı avlusuna, doğu
ve batı cephelerinin ortasına yakın yerlere açılan basık kemerli kapı-
lardan girilir.
Külliyenin arastası, caminin avlu duvarı ile kervansaray arasında
düz bir çizgi haline yerleştirilmiş olup, külliyenin ana eksenini belir- large building community built in the third quarter of the century. It is
lemektedir. 11,5 m genişliğindeki sokağın her iki tarafına yerleştirilen programmed to respond to the various needs of the inhabitants coming
sıra dükkânlardan oluşan batı kanadını oluşturan dükkanların arka to the municipality to create a residential and commercial center.
duvarlarında moloz, diğer bölümlerin tamamında ise kesme taş kulla- The complex has some of the old mausoleums built 15–17 centuries,
th
nılmıştır. Vakfiyede bahsedilen 32 dükkandan 31’i günümüze ulaşmış, such as the caravanserai, arasta, the mosque, the madrasah, the mosque,
fırın ise kısmen yıkılmıştır. the shops and the baths are used as a unifying element between the two
Kalıntılara ve çevre sakinlerinin anlattıklarına göre arastanın courtyards (the part where the shops selling the same products in the
güney cephesinde bir kapının olduğu anlaşılmaktadır. Arastanın bazaars). However, the other range is separated from the complexes by
kuzey cephesi açıktır. Arastanın doğu cephesinin yaklaşık ortalarına the fact that “the eastern ceiling of the kulliye” has been fortified like a
gelecek şekilde açılan kapı ile kervansarayın revaklı avlusu ile de cami fortification, which is not seen in Anatolia at all.
avlusuyla irtibatı sağlanmıştır. Arastanın doğu cephesi hemen hemen In the construction of the mausoleum, cut stone was used as a cover
orijinalliğini muhafaza etmektedir. material in the cover of the mosque, bath, caravanserai and madrasah
Külliyenin batısında geniş avlunun merkezinde, kubbeli bir hamam classroom cell as well as the cut stone in the color close to the locality.
ile kuzey yönde yer alan üç bölümlü son cemaat mahallinden oluşan Yet another feature that sets itself apart is the fact that a vaulted crucifix
bir cami bulunur. Tek şerefeli minare, hamamın kuzeybatı köşesinde not unique to Anatolia was used in some places. Decorations are kept
yükselir. simple in all structures of the Kulliye.
Medrese, cami avlusunun batı cephesinde yer alır. Medrese öğren- The Kulliye was built in H.1081 / M.1670, located in the center of the
cilerinin hücrelerinin batı duvarı, yakın tarihte yapılan onarımlarda town of İncesu, with a slightly rugged area beside the İncesu River. The
tamamen yenilenmiştir. Medreseden günümüze yedi öğrenci hücresi courthouse, the nursery, the tannery, the two eye dyes, the jugular, the
ile bunun kuzeyine yerleştirilen dershane hücresi ulaşabilmiştir. five fountains, the houses of many constitutional residences (the house