Page 48 - kayseri-medeniyetlerin-besigi

KAYSERİ | MEDENİYETLERİN BEŞİĞİ
48
KAYSERI | CRADLE OF CIVILIZATION

kültürüne ait bulguları belgeler. Özgüç, Kaman Kalehöyük’te yapılan God Zeus culture. One of the researchers Nezahat Baydur says that the
kazılarla, burada Hatti şehri varlığını bildirerek, Asur krallarından II. connection between coins, small findings, Zeus, and the Argaios (Erciyes)
Sargon’un M.Ö.705’te Aksaray ve Kayseri bölgesini zaptettiğini söyler. shrub, city’s Zeus culture dates back to the ancient times and that the
Kültepe tabletlerinde “Sinahitu” diye bir şehir ismi geçmektedir. city’s name might be related to Zeus. Therefore, she claims that it may
Tahsin Özgüç, burada “Kiyaki” isimli kralın memleketi olan “Sinuh- come from “Mazcus” which means Zeus in Phrygian language.
tuyu”yu bulduğunu vurgulayarak böylelikle bu bölgelerin isimlerinin This word was pronunciated by Persians as “Mazaka”. Antique writers
“Sinuhtuyu” olduğu ortaya çıkar. such as Constantine Parphyrogenetus and Philostargius say that Mazaka
Kayseri bir ara “Eusebeia” adını almıştır. Şehrin Mazaka adını comes from the “Mechus or Mosoch”, the ancestors of the Cappadocian,
bırakıp, “Eusebeia” adını almasının hangi tarihte olduğu konusunda and contemporary writers sat it may have come from “Goddess Ma”.
araştırmalar yeterli değildir. Kaynaklar Mazaka adının “Eusebeia” adının However, the name “Mosuch” can also be attributed to the previously
yanı sıra “Kaisareia” adını aldıktan sonra bile süre kullanıldığını gösterir.
Stephanus Byzantius şehirden “Kapadokya’nın başkenti Kaisareia,
eski Eusebeia” ve Strabon (M.Ö. 64–M.S.24) ise “Mazaka” olarak bahseder.
*
Bir başka kaynakta ise; “I. Kapadokya Krallığı’nın başkenti olan bu
şehir, Melas (Karasu) Nehri'nden uzak değildir. Erciyes Dağı’nın eteğinde
bulunmaktadır. Buna Yunanca Eusebeia deniyor.” Tiberius Augustus
zamanından önce ise, “Mazaka deniyordu” şeklinde belirtilir. Dolayısıyla,
bu adla I. Kapadokya Krallığı'nın başkenti olduğu da kaynaklarda ifade
edilmiştir. V. Ariarathes’in (M.Ö.160–130) Eusebeia isimli iki ve Nyssia
ve Anisa isimli birkaç şehir kurmuş olduğu bilinmektedir.
Eusebeia’lardan birisi Mazaka “Erciyes’in yanındaki Eusebeia”,
diğeri ise Tyana olup, “Toroslar yanındaki Eusebeia” olarak anılmıştır.
Eusebeia, Mazaka’nın çok yakınında bir Helen şehri olarak kurulmuş
ve sonra iki şehrin birleştiğini ileri sürenler olmuştur.
Strabon, “Geographika”da Kayseri ile ilgili şu bilgileri verir:
“Yalnız iki valiliğin kentleri vardır. Kilikia’yla Syria’ya en kolay geçit
veren ve en çok kullanılan Taurosların altındaki Kilikia Kapıları’nda
bulunan Tyanitis’te Tyana kenti, Buna “Tauros yakınındaki Eusebeia”
da denir.
Toprakları genellikle düz ve verimlidir. Tyana iyi bir şekilde tahkim
edilmiş bulunan Semiramis Tepeleri’nden birinde kurulmuştur.
Kappadokia’da on valilikten biri olan Tyana bulunur. (Ben onların
arasında sonradan burulmuş olan Kastabala ve Kybistra valiliklerini
ve Kilikia Trakheia’daki çok verimli bir ada olan ve çoğu zamanını
burada geçiren Arkhelaos tarafından önem verilerek iskân edilen
Elaiussa’yı saymıyorum) kabilenin (Kappadokialıların) metropolisi
olan Mazaka ise Kilikia eyaleti olarak adlandırılan yerdeydi. Bu kente
aynı zamanda “Eusebeia” ve ilave olarak da “Argaios yanında” denir.
Çünkü burası tepesinde hiçbir zaman kar eksik olmayan dağların en
yükseği, Argaios’un eteklerinde kurulmuştur ve buna tırmananlar –ki
çok azdır– berrak havada hem Pontos (Karadeniz) hem de Issikos Deni-
zinin (Akdeniz) görülebileceği söylemektedirler. Genellikle Mazaka Çift aslan heykeli | Kayseri Arkeoloji Müzesi
bir kentin kurulması için uygun bir yer değildir. Çünkü burada ne su

* Strabon, Yunan tarihçi, coğrafyacı ve filozof yaşadığı dönemde bilinen yerlere
yapılan göçlere ve hangi milletlerin yerleşmeler yaptığı ile ilgili çalışmalar ile ün
kazanmıştır. Dünyanın ilk coğrafyacısıdır ve antik dünya hakkındaki coğrafya
kitabı ile tanınmıştır.
♦