Page 63 - kayseri-medeniyetlerin-besigi
P. 63
kayseri tariHi | DanişmenDliler Devri
hIstory of KayserI | danIshmends PerIod 63
DANIŞMENDLILER DEVRI
Danişmendliler; 1071–1178 yılları arasında Sivas, Malatya, Kayseri,
Tokat, Amasya ve civarında hüküm süren Türkmen hanedanıdır. Hane-
danın kurucusu olan Danişmend Gazi’nin soyu hakkında muhtelif
rivayetler vardır.
Orta Çağ’ın güvenilir tarihçilerinden İbnü’l–Esir, Danişmed’in
(danışman, bilgili kimse) asıl adının Taylû olduğunu, Türkmenlere
öğretmenlik yaptığını ve zamanla hükümdarlığa kadar yükseldiğini
belirtir. Kaynaklardaki bilgilerden anlaşıldığına göre; Azerbaycan’da
Arran ve civarında yaşayan bir Türkmen ailesine mensup olan “Melik–i
Muazzam Danişmend Ahmet Gazi bin Ali et–Türkmanî (Türkçe ismi
Gümüştekin idi), hem Türklere muallimlik yapıyor, hem de Türkmen
emirleriyle beraber kâfirlere karşı cihad ediyordu. Sultan Alparslan’ın
1064 yılında çıktığı Kafkasya seferi sırasında, diğer Türkmen beyleriyle
ordugâha giderek Selçuklu ordusuna yol gösterdi. Bu tarihten itibaren,
Sultan Alparslan’ın himmetine girdi. Bilgeliği, cesareti, yiğitliğiyle
onun dikkatini çekti ve en güvenilir emirleri arasında yer aldı. Malaz-
girt Savaşı’na da katılarak zaferin kazanılmasında manevi bakımdan
önemli rol oynadı.
DANISHMENDS PERIOD
Danishmends is a Turkoman dynasty who ruled between the years of
1071–1178 Sivas, Malatya, Kayseri, Tokat, Amasya. There are various nar-
rations about the sect of Danishmend Ghazi, the founder of the dynasty.
Ibnü'l–Esir, a reliable historian of the Middle Age, states that
Danishmend (counselor, knowledgeable person) taught Turkmen and his
real name was Taylû, and that he rose up to rule over time. According to
the information in the sources; “Melik–i Muazzam Danishmend Ahmed
Ghazi bin Ali et–Turkmani” (Gümüştekin) who lived in Azerbeijan and
around Arran and a member of a Turkoman family was both served as a
teacher for Turks and was fighting against the infidel with Turkoman sol-
diers. During the Caucasus expedition of Sultan Alparslan in 1064, he led
the way with other Turkoman commanders. From this date, he became a
soldier of Sultan Alparslan. He took attention with his wisdom, courage,
and bravery, and took his place among the most reliable soldiers. He also
played an important role in winning the victory by participating in the
Battle of Malazgirt in spiritual terms.