Page 65 - kayseri-medeniyetlerin-besigi
P. 65
kayseri tariHi | DanişmenDliler Devri
hIstory of KayserI | danIshmends PerIod 65
Sultan Alparslan’ın savaşa katılan emirlerinden Anadolu’da fetihte Danishmend Ghazi was among the commanders who tried to conquer
bulunmalarını istemesi ve fethedecekleri yerlerin kendilerine iktâ Anatolia after Sultan Alparslan stated that Anatolia was to be conquered
edileceğini bildirmesi üzerine, zaferden sonra fetihlere girişen beyler and every commander could claim the land he invaded. XII century
arasında Danişmend Gazi’de vardı. XII. yüzyıl müelliflerinden Zahî- authors Zahîrüddîn Nişâbûrî states that after the Malazgirt Victory, Sultan
rüddîn Nişâbûrî, Malazgirt Zaferi’nin ardından Sultan Alparslan’ın Alparslan gave Erzurum and its vicinity to Saltuk Bey; Mardin and Harput
Erzurum ve civarını Saltuk Bey’e; Mardin ve Harput yöresini Artuk region to Artuk Bey; Erzincan, Kemah, Şebinkarahisar to Mengücek Ghazi;
Bey’e; Erzincan, Kemah, Şebinkarahisar’ı Mengücek Gazi’ye; Maraş ve Maraş and its vicinity to Emir Çavuldur; Sivas, Tokat, Amasya and Kayseri
civarını Emir Çavuldur’a; Sivas, Tokat, Amasya ve Kayseri’yi Danişmend to Danishmend Ghazi.
Gazi’ye iktâ ettiğini söyler. Danishmend Ghazi, benefited from the struggle between Anatolia
Danişmend Gazi Anadolu ve Suriye Selçukluları arasındaki müca- and the Syrian Seljuks and extended the field of domination. During
deleden faydalanarak, hâkimiyet sahasını genişletti. Bizans ve Haçlılar the wars with the Byzantine and Crusaders, he played an ally role with
ile yapılan savaşlarda, Anadolu Selçuklu Devleti’nin müttefiki olarak Anatolian Seljuk Empire. With the support of Kılıçarslan's Kayseri Com-
rol oynadı. I. Kılıçarslan’ın Kayseri Emiri Hasan ve kendisinin destek- mander Hasan, they were confronted with the Crusader army on June
lemesiyle Haçlı ordusuyla 30 Haziran 1097 günü karşılaştılar ve geri 30, 1097 and withdrawn. Against the Crusaders, the Turkish allied army
çekildiler. Danişmend Gazi, Haçlılara karşı yine Türk müttefik ordusuyla (Kılıçarslan I, Aleppo Seljuk Commander Rıdvan, Havran, Aleppo Khanate)
Ağustos 1101’de Merzifon’da Haçlılar’ı bozguna uğrattılar. Bu zaferin defeated Crusaders in Merzifon in August 1101. Following this victory, I.
ardından I. Kılıçarslan, Danişmend Gazi, Karaca ve diğer Türk beyleri, Kılıçarslan, Danishmend Ghazi, Karaca and other Turkish commanders
Ereğli yakınlarındaki diğer Haçlı ordusunu da yendiler. defeated another army of Crusaders near Ereğli.
Danişmendliler; Haçlılara karşı kazanılan bu zaferden sonra, Malat- Danishmends; after this victory against the crusaders, took Malatya
ya’yı (1097–1100 arası 3 yıl kuşattılar) tekrar almak isteyen Danişmend as a result of the people who were tired of the persecution of the Arme-
Gazi’ye Ermeni asıllı Malatya hâkimi Gabriel’in zulmünden bıkan halk nian–born Malatya judge Gabriel surrendered to Gümüştegin who wanted
ve Süryani askerler kapıyı açtılar ve Malatya’yı teslim ettiler. Haçlılara to re–take Malatya (three years between 1097–1100). I. Kılıçarslan and
karşı beraber savaşan I. Kılıçarslan’la Danişmend Gazi’nin arası, Malat- Gümüştegin, who fought together against the Crusaders, gave up getting
ya’nın tesliminden sonra açıldı. Kılıçarslan, Ağustos 1103’de Maraş’ta, on well after the surrender of Malatya Kılıçarslan attacked August, 1103,
Danişmend Gazi’nin üzerine yürüdü ve bozguna uğrattı. Bu bozgundan on Gümüştegin in Maraş, and he won. After this destruction, Gümüşte-
sonra, Danişmend Gazi 1105’de Sivas’ta vefat etti ve Malatya Selçuk- gin died in 1104 in Sivas and Malatya passed to the Seljuks. Upon the
lular'ın eline geçti. Onun vefatıyla, hanedan taht kavgasına düştü ve death of Gümüştegin the dynasty was shaken by the throne battles and
Danişmendliler'in durumu sarsıldı. Urfalı Mateos’a göre; oğlu Emir situation got worse. According to Mateas from Urfa; Emir Ghazi, the son
Gazi bütün kardeşlerini öldürterek, tahta geçti. (Eylül 1105) of Gümüştegin, murdered all his brothers and went to the throne (Sep-
Emir Gazi (Melik Gazi) başlangıçta Selçuklular’a biat etti. I. Kılıçarslan’ın tember 1105 or 1106).
1107 yılında ölümüyle, oğulları arasında başlayan taht kavgalarında, Emir Ghazi (Melik Ghazi) originally adhered to the Seljuks. With
aynı zamanda damadı Mesud’u destekledi. Mesud’un tahta geçmesiyle, Kılıçarslan's death in 1107, which began between his sons, he also sup-
Danişmendliler tekrar eski siyasi gücünü kazandı ve Anadolu’nun en ported his son–in–law Mesud. With Mesud's coming to the throne, the
büyük devleti haline geldi. Danishmends won the old political power again.
Emir Gazi, 1119’da Antakya’ya sefer düzenlendi ve Antakya prensini Emir Ghazi organized a expedition to Antakya in 1109 and defeated
bozguna uğrattı. Mengücüklerle anlaşmazlığa düşen, Artuklu Belek’i the Antakya prince. Artuklu, who had fallen into disagreement with
destekledi. Bizans’ın Trabzon dükü ile anlaşan Mengücekli İshak’ı Mengüceks supported Belek. The Byzantine Empire, who had agreed with
Belek’le yendi ve Mengücekli İshak, Emir Gazi’ye tâbi oldu. Daniş- the Duke of Trabzon, had devoted Ishak to Belek and was subjected to
mendli Emir Gazi, damadı Mesud’un Selçuklu tahtında olmasından Ishak Emir Ghazi. Danishmend Emir Ghazi started to be more involved in
dolayı Anadolu’daki olaylara daha faza karışmaya başladı. Beylerin the events in Anatolia due to the fact that his son–in–law Mesud was in
kendi arasındaki mücadelelerinden istifade ederek, Malatya, Kayseri the throne of Seljuks. Benefiting from the battle between commanders,
ve Ankara’yı ele geçirdi. Sultan Mesud tahtını korurken, Emir Gazi’de he took control of Malatya, Kayseri and Ankara. While Sultan Mesud pro-
Malatya’dan Sakarya’ya kadar olan toprakları Danişmendliler’e katmış tected the throne, Emir Ghazi added the lands from Malatya to Sakarya
oldu. Anadolu’nun en güçlü devleti olan Danişmendliler; Ankara, Çan- to Danishmends. The Danishmends, the strongest state in Anatolia, took
kırı, Kastamonu ve Karadeniz sahillerini kontrol altına aldılar. control of Ankara, Çankırı, Kastamonu and the Black Sea coasts.
Danişmendli hâkimiyetini genişletip, ülkenin her tarafında huzur Emir Ghazi (Melik Ghazi), the most influential ruler of Anatolia, passed
ve asayişi sağlayan, Selçuklu topraklarının bir bölümünü de kendi away in 1134 by extending Danishmend dominance and ensuring peace