Page 251 - kayseri-sehri

V±°¾Ó»±µ Ô´ D¶½¶ M¸´³³´³´»´µ
Kiliseler
Kayser’de yaşayan Hrstyanların ataları, bu dne, henüz gzl olarak yayıldığı lk
dönemlernde dâhl olmuşlardır. Osmanlı İmparatorluğu dönemnde se –Kentn nüfu-
sunu oluşturan Ermen ve Rumlar,– “mllet” sstem çnde “zmmî” olarak varlıklarını
533
sürdürmüşlerdr. Daha çok tcaret ve zanaat alanında faalyette bulunan zmmlern
kentn kültürel ve mmarî dokusunda katkıları büyüktür.
Osmanlı Devlet, hmayesndek zmmlern nanç ve kmlklern korumakla beraber,
yen mabetlern nşa edlmesn kontrol altına almış veya kısmen yasaklamıştır. Mevcut
olanların tamrn padşahın znne bağlamıştır. Klselerde çan kules ve kubbe yapılması
yasaklanmıştır. Tanzmat ve Islahat fermanlarının lanıyla beraber, devletn yüzyıllardır
şlettğ sstemn çözülmeye başlaması msyonerlere de faalyetlern artıracakları br
ortam hazırlamış, Gregoryan ve Ortodoks klselernn yanı başında Protestan ve Katolk
klseler de yapılmaya başlanmıştır. 534

Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi
Selaldı Mahalles’nde bulunan bu klse, büyük br avlu çnde Gümüşyan Kız ve
Erkek Okulları le brlkte yer almaktaydı. Kuruluş tarh 301 olan klse, 1859 yılında
Karamercan Ermen Okulu’nun arsası üzerne knc kez nşa edlmştr. 1878’e kadar
Surp Sarks Klses mütevell heyetnce yönetldkten sonra, Gümüşyan Okulu le ayrı
br mahalle oluşturmuştur. Klse 1883–1885 yılları arasında k büyük tamr geçrmştr. 535

Surp Asdvadzadzin Kilisesi
Klsenn bulunduğu alan, XX. yüzyıl başlarına kadar Surç Emr Sultan Mahalles
olarak anılmıştır. 1725 yılı depremnde yıkılan ve öncek halnden noksan yapılması
şartı le tamr kabul edlen klsenn, keşfnden büyük yapıldığı ddasıyla yıktırılmak
stenmes üzerne br kez daha keşfnn rcasını belrten belgeler mevcuttur. Ayrıca 1831
yılında klse, Hacı Garabet Zartaryan’nın katkılarıyla yenden nşa edlmştr. 1841–1842
yılında eksklkler tamamlanıp yenlenen klseye, 1875 yılında kubbe eklendğ bln-
mektedr. 1895 yılında Ermen ve Türkler arasında yaşanan çatışmada, Ermenlere
536

533 Zmm (Reaya): Müslüman ahd ve emanına grmş yahut başka br fade le İslam hükümetnn usulü
daresnde tabyetn kabul etmş olan gayrmüslm (Hrstyan–Yahud) yernde kullanılır br tabrdr.
Kadın hakkında “zmmye” kullanılır (Pakalın, clt: 3, 663).
534 Güngör Açıkgöz, 145.
535 Güngör Açıkgöz, 148.
536 Güngör Açıkgöz, 142.

251