Page 252 - kayseri-sehri

Dµ. MǺ±ÈÈ´¼ Kɳ´ | K±²³´µ¶ Ş´ºµ¶ (1830–1860)
sığınak olan ve Kayserllern “büyük jam” dedkler klse, I. Dünya Savaşı’na kadar
537
şlevn sürdürmüştür. 538

Kütüphane (Raşit Efendi Kütüphanesi)
Kayser’nn lk ve meşhur kütüphanesdr. Raşt Efend Kütüphanes XVIII. yüzyılda
Raşt Mehmed Efend tarafından kurulmuştur. Kütüphaneye adını veren Raşt Mehmed
Efend, Kayser’nn Ges beldesne bağlı Ispıdın (Bağpınar) köyünde 1753 yılında dünyaya
gelmştr. Babası Cafer Fevz Efend’dr. İlk tahsln Kayser’de tamamladıktan sonra
İstanbul’a gttğ anlaşılan Raşt Efend’nn tespt edlen lk görev Beylkç Ksedarlı-
ğı’dır. Daha sonra, Sadâret Mektupçuluğu’na ve ardından knc kez Beylkçlğe tayn
olmuştur. 1787’de Resülküttaplığa getrlmş, k defa azledldğ bu göreve üçüncü
539
defa tekrar getrlmştr. Fakat bu seferk azl kendsn çok üzmüş, bu üzüntüyle 1797’de
vefat etmştr. 540
Raşt Efend’nn en güzel hzmet doğduğu şehr olan Kayser’de kend adına kurduğu
kütüphane halen “Raşt Efend Esk Eserler Kütüphanes” adıyla hzmet vermektedr. Ulu
Cam’nn güneynde ve camye btşk durumda bulunan bu kütüphane, “dar br mabeyn
le çten çe 7,5 x 7,5 m ebatlarında küp şeklnde kubbel asıl ktaplıktan meydana gelmş olup
kubbenn yükseklğ de zemne 15 metredr.” Halkın ve gönüllülern kütüphaneye olan
541
ktap bağışlarıyla kütüphanedek ktapların sayısı gderek artmaktadır. Esk Resülküt-
tap Raşd Efend tarafından kurulmuş olan Kütüphanenn müdürlüğüne 7 Mayıs 1826
tarhnde “hafız–ı kütüb–ı ulemadan” Gözübükzade İbrahm Efend tayn edlmştr. 542
İçersnde London marka sarkaçlı br duvar saat ve hüsnühat örneğ br levha da
bulunan kütüphanede tarh, edebyat, tıp, felsefe, dn vb. konularında yazılmış pek çok
yazma eser mevcuttur. İlk kurulduğu zaman Raşd Efend’nn vakfettğ ve “Mehmed
Raşd bn Cafer Fevz” yazılı mührüyle mühürledğ 925 adet yazmayla 18 adet İbrahm
Müteferrka baskılı eser bulunmaktadır. Kütüphane, çevredek bazı kütüphanelerden
ve özel şahıslardan gelen dğer ktaplarla zengnleşmştr.

537 Jam: klse
538 Güngör Açıkgöz, 143.
539 Ahmed Nazf, Kayser Meşhurları (Kayseryye Meşâhr), (sadeleştren: Prof. dr. Meserret Dröz–Haydar
Al Dröz), Kayser1991, 53.
540 Mustafa Aslan, Kayserl Raşt Mehmet Efend ve Dvançes, Türkoloj Araştırmaları, 2007, s. 40.
541 Mustafa Parlak, “Kayser’de Br Kültür Haznes: Resü’l–Küttâb Mehmed Râşd Efend Kütüphanes”,
Ercyes Dergs, c. 11, Mayıs 1988, 125
542 BOA. C. MF. 153/7603. [29 Ramazan 1241/7 Mayıs 1826].

252