Page 256 - kayseri-sehri
P. 256
Dµ. MǺ±ÈÈ´¼ Kɳ´ | K±²³´µ¶ Ş´ºµ¶ (1830–1860)
Protestan temslclerne göre, Ermenlern bazıları Protestan mezhebne bağlı bulunan-
lar hakkında düşmanlık etmekte ve kn beslemektedrler. Bunun engellenmes çn
yardım edlmes ve ayrıca Kayser’den Dersaadet’e tcaret maksadıyla gdş gelşlernde
Ermenler kefalet reddetmekte ve kendlerne kefl olmamaktadır. Bu da tcaretlern
sekteye uğratmakta ve dükkânlarını kapatma noktasına getrmektedr. Tcaret yapa-
madıklarından dolayı ale efradı perşan ve sefalet çndedrler. Padşahtan talepler
se, kendler tarafından başka mlletlerden gösterlecek müteselsl kefaletlern kabul
edlmesdr. Ayrıca, Devlet– Alyye vatandaşlarına sağlanan kolaylığın kendlerne de
sağlanması, bu hususta Kayser Kaymakamlığı’na br “emrnâme– sâm” gönderlmes
talep edlmektedr. 555
Ermenlern de Protestan mlletn şkâyet ettkler görülmektedr. 21 Aralık 1856’da
Kayser’de Protestan mezhebne mensup bulunan br takım şahıslar, Ermen mlletyle
uğraşarak kend mezheplerne celp etmeye çalıştıklarına ve Ermen mlletn tahkr
ettklerne dar kayıtlar bulunmaktadır. Bu durum Ermen Patrğ ve Kayser Mecls
tarafından da şkâyet konusu edlmektedr. Halkın brbryle ddşmes ve aralarında kn
ve nefretn oluşması halyle Devlet– Alyye’nn usul ve adaletne aykırı görülmektedr.
Ermen mllet dah Devlet– Alyye’nn “teba‘a– sadıkası”ndan bulundukları chetle
böyle muamelelere maruz kalınmasına hçbr şeklde cevaz verlmemektedr. Protestan
tafes resler uyarılarak, uygun olmayan muamelelere tevessül edlmemes ve bundan
sonra kn ve nefret uyandıracak davranışlardan uzak durulması stenmştr. 15 Şubat
556
1859 tarhnde, Kayser’dek Hrstyanların Kayser Mecls’ne taleb üzerne şkâyetç
oldukları Rum asıllı mecls üyes olan Anderya, Mecls tarafından azledlerek yerne
başkasının atanması kararı alınmıştır. Yne Mayıs 1858 tarhnde Rum kökenl dul
557
br kadının mezhep değştrerek Ermen mezhebne geçtğ anlaşılmaktadır. Devam
558
eden yıllarda benzer hadselern yaşandığı tespt edlmştr. Ntekm 10 Kasım 1859’da
da Kayser’de yaşayan Rum mlletne mensup Protestanların Harcye Nezaret’ne yaptığı
şkâyetlerden, Protestanların brtakım şlerne Ermen kocabaşılarının baktığı bunun
bazı karışıklıklara sebep olduğu ve Ermenlern baskıları karşısında Devlet– Alye’den
kendlern koruma talebnde bulundukları anlaşılmaktadır. 559
555 BOA. HR MKT. 170/20. [9 Recep 1272/16 Aralık 1856].
556 BOA. HR. MKT. 170/20. [13 Rabulahr 1273/21 Aralık 1856].
557 BOA. A. MKT. UM. 344/10. [12 Recep 1275/15 Şubat 1859].
558 BOA. HR. MKT. 237/49. [24 Ramazan 1274/8 Mayıs 1858].
559 BOA. HR. MKT. 313/9. 10 Kasım 1859/14 Rabulahr 1275.
256