Page 76 - kayseri-sehri

Dµ. MǺ±ÈÈ´¼ Kɳ´ | K±²³´µ¶ Ş´ºµ¶ (1830–1860)
Bazı Yöneticilerle İlgili Şikâyet veya Memnuniyetler
1) Kâhya Left Bey Hadses: Tanzmat’ın lanından sonra mülkye teşklatında yapılan
değşklkle köyler kâhyalar vasıtasıyla dare edlmekteydler. Kâhya olan kşler, hükü-
met nezdnde tbarlı şahsyetler olup köylüler le hükümet arasında aracılık görevn
yürütürlerd. Devlet adına köylülerden aşar, verg ve rüsum kayıtlarını düzenleyp bu
vergler tahsle çalışırlardı. Kâhya, köylülern salt çoğunluk oylarıyla seçlerek görev
başına getrlrd. 125

Kayser Sancağı’na bağlı Endürlük köyü 30 Ocak 1843’te kâhyalık sıfatıyla Left
adında br zmm tarafından dare edlmekteyd. Adı geçen şahıs, yetklern aşarak
halka zulmetmeye başlamış ve belrlenen verg harcnde halkı haraca bağlayarak
köylülern mallarına el koymuştur. Bunun üzerne köy halkı “Kayseryye ferkne”
br mazbata yazarak ve perşan hallern anlatarak adı geçen şahıs hakkında şkâyette
bulunmuşlardır. Daha sonra Left adındak kâhyanın azledlmes ve onun yerne bütün
halkın katılımlarıyla yen br kâhyanın seçlmes talep edlmştr. 126
2) Kayser Mecls’nde Yolsuzluk: İncelenlen dönemde Kayser Mecls azalarından
bazılarının yolsuzluklarından dolayı azalıktan hraç edldkler ve yargılanmaları çn
Bozok’a gönderldkler tespt edlmştr. Bu dönemde özellkle halkın yerel yönet-
127
clerden ve Dersaadet’ten gelen görevllerden şkâyetç oldukları anlaşılmaktadır. Yne
Mecls– Vâlâya bu babda gelen br şkâyet üzerne konunun takp edlmes ve şkâyetlern
bertaraf edlmes çn Kayser Mutasarrıfı ve Meclsne tahrrat gönderlmştr. Cevaben
9 Mart 1848 tarhnde Kayser Mutasarrıfı ve mecls azalarının mzalarıyla Dâhlye
Nezaret’ne ntkal eden br yazıda, Kura– aşar ve sar şler çn Kayser’ye gelen görev-
llern halka zulüm yapmaları engellenmş, halktan hedye almaları ve hayvanları çn
zorla yem ve yyecek almalarının önüne geçlmş olup bu kurallara aykırı davrananlar
akraba ya da hemşehr denlerek korunmamış olup gerekl ceza– şlemlern uygulandığı
letlmştr. Yne1860 tarhl başka br belgeden de yolsuzluk yapanların mallarına el
128
konulduğu anlaşılmaktadır. 129
3) Zenneczâde Seyyd Mustafa Ağa’nın Mecls Azalığına Getrlmes: Kayser hane-
danlarından olan Zenneczâde Seyyd Mustafa Ağa Tanzmat–ı Hayrye cabınca Kayser
Mecls’nn yen tertb sırasında yapılan seçm sonucu oy çoğunluğuna göre 1841 yılında
mecls azalığına tayn edlmştr. Beratını yenlemek üzere İstanbul’a gtmş olan Defter

125 Pakalın, II, 140.
126 BOA. A. MKT. 5/98. [28 Zlhcce 1258/30 Ocak 1843].
127 BOA. A. MKT. UM. 417/52. [10 Muharrem 1277/29 Temmuz 1860].
128 BOA. C. DH. 134/6693. [3 Rebulahr 1264/9 Mart 1848].
129 BOA. A. MKT. UM. 424/69. [15 Safer 1277/2 Eylül 1860].

76