Page 91 - kayseri-sehri
P. 91
K±²³´µ¶ S±½Ø±Í¾’½¾½ ݼ±µ¶ Y±Ù¾³¾
Posta Nezareti’nin Kuruluşu ve Kayseri Posta Müdürlüğü
Sultan II. Mahmud dönemne gelnceye kadar Osmanlı Devlet’nde düzenl br posta
sstem tess edlememş, menzl–hanelerde kra sstemne geçlmesne rağmen, bundan
da olumlu sonuçlar alınamamıştı. Hâlbuk Batı ülkelernde uzun yıllar düzenl br
posta sstem kullanılıyordu. Kra sstemnn başarısızlığı üzerne II. Mahmud başka
209
devletlerde olduğu gb Osmanlı Devlet’nde de Posta Teşklatı’nın oluşturulmasını
düşünerek 1832 tarhl br hatt–ı hümayun le bu konudak görüş ve steklern Sadrazam
Reşd Mehmed Paşa’ya bldrmştr.
Gülhane Hatt–ı Hümayunu (1839) le başlayan yen dönemde II. Mahmud’un gay-
retleryle belrl br düzeye gelen çalışmalar daha da artmış, haberleşme teşklatında
kökten değşklklere gdlmşt. Bundak asıl amaç hzmet daha da gelştrerek halkın
özellkle posta ve haberleşme gb hzmetlerden fazlasıyla yararlanmasını sağlamaktı.
Bu sebeple postanın kurulması çalışmalarını yürütmek çn özel br komsyon
kurulmuştu. Daha sonra postacılık konusunda Avrupa’da uygulanan yöntemler blen
Mustafa Sam Efend posta müdürü olarak atanmıştı (4 Temmuz 1840). Mustafa Sam
Efend, Eylül 1840’a kadar dar yönden Tcaret Nezaret’ne bağlı olarak postanın kuruluş
çalışmalarını yürütmüştü. Kendsnden sonra kuruluş çalışmaları devam eden teşklatın
başına Ahmed Şükrü Bey getrlmşt. Devam edegelen bu çalışmalar Ahmed Şükrü Bey
tarafından tamamlanmış ve 23 Ekm 1840’ta “Posta Nezaret” resmen kurulmuştur. 210
Devlete at haberleşme evrakı le halkın mektup ve dğer bazı posta maddelern
taşıyan lk postalar İstanbul’dan Edrne’ye 28 Ekm 1840 Çarşamba; Anadolu taraËarına
se 25 Kasım 1840 Pazartes günler çıkarılmıştı. Böylelkle Osmanlı’da haberleşme
211
denlnce akla lk gelen “ulak–menzlhane” sstem, “Posta Nezaret” adıyla yenden
düzenlenerek, halka hzmet sunan yen br kurum konumuna gelmştr.
18 Mayıs 1844 tarhnde Abdullah Necb ve Al adlı şahısların Sultan Abdülmecd’e
verdkler arzuhalde, Ankara’dan Svas tarafına şleyen Bağdat postası mesafesnn
çok uzun olması sebebyle Ankara merkeznde kurulacak olan postahane merkeznn
Kayser’ye kaydırılmasının daha uygun olacağı belrtlmştr. Çünkü Kayser, Ankara’ya
nazaran daha merkez ve mesafe tbarıyla daha yakın olmasından dolayı bundan böyle
Bağdad, Behgştabad, Svas Zle, Kazgankaya ve Hüseynabad merkezlernden gelen mek-
tuplar ve emanetlern Kayser merkeznde toplatılması, bu merkezden dğer vlayetlere
dağıtılması daha sabetl olduğu fade edlmştr. Gelen postalar Kayser merkeznde
209 Karal, V, 156.
210 Nesm Yazıcı, “Türk Posta Tarhnden”, Dünden Yarına Haberleşmenn Serüven, Yapı Kred Yayınları,
Ankara 2006, 61.
211 Geçmşten Günümüze Posta, 147.
91