Page 93 - kayseri-sehri

K±²³´µ¶ S±½Ø±Í¾’½¾½ ݼ±µ¶ Y±Ù¾³¾
çoğu envâ’ mekâtb, evzân–ı mekâtb ve gazetelerden oluşmaktadır. 1852 Temmuz
218
220
219
ayından 1853 Şubat ayına kadar geçen 8 aylık süre zarfında Kayser Sancağı’nın posta
nakl şlemler çn toplam 24.528 kuruş harcadığı tespt edlmştr. 221
Kayseri’ye Telgraf Ha¢ının Getirilmesi Çalışmaları
Samuel F. B. Morse tarafından 1837’de cat edlen telgraf, Osmanlı’ya Kırım Savaşı
sırasında (1854) İnglz ve Fransızlar tarafından getrlmştr. Bunlar Kırım’da Balakla-
va’dan İstanbul’a, İstanbul’dan Varna’ya, denzaltı kabloları döşemşlerdr. Savaştan sonra
gerde kalan araç gereç ve eğtlmş telgrafçılar Osmanlı telgraf hzmetnn çekrdeğn
oluşturmuştur. Reşt Paşa merkez hükümet vlayet yetkleryle doğrudan doğruya bağ-
ladığı gerekçesyle telgraf merkezn Babıal’de Sadrazamlık Dares’nde kurdurmuştur.
Daha sonraları Bayındırlık Bakanlığı bünyesnde br telgraf dares kurulmasıyla bu br
kamu hzmetne dönüştürülmüştür. On yıl çnde Rumel ve Anadolu’da hatlar çeklmş,
İstanbul’un Anadolu ve İskenderye le denzaltından bağlanmasıyla Londra’dan Tahran’a
ulaşan br haberleşme şebekes oluşmuştur. İlk başlarda haberler hem Fransızca hem
Osmanlıca olarak letlyor, br Osmanlı yazı maknes gelştrlene kadar Osmanlıca
Latn harËeryle yazılıyordu.
13 Ekm 1859’da çıkartılan Osmanlı Telgraf Yönetmelğ’ne göre, mparatorluk
boyunca hatları kurmak ve bakımını, onarımını yapmak çn br onarım ve koruma
bölümünün yanı sıra br de telgraf okulu kuruldu. Böylelkle Tanzmatçılar kısa br
sürede mparatorluğun memurlarını denetm altına alarak esksnden çok daha doğ-
rudan doğruya kontrol mkânı buldular. Telgraf, tüccarların daha öncek geckmelere
uğramadan mallarını kolaylıkla alıp satmalarını da sağlayarak Osmanlı ekonomsne
büyük katkıda bulundu. Kayser’ye Telgraf hattının çeklmes çn lk grşmler 1860’lı
222
yılların hemen başında başlanmıştır. İlk olarak 1862’de Yozgat’tan Kayser’ye telgraf hattı
çeklmes düşünülmüş fakat bu fkr ertelenmştr. Bu süreçte Kayser’nn telgraËa
223
tanışması da çok geckmeyecektr. Gderek büyüyen ve gelşen Kayser Sancağı’nın
özellkle tcar, asker ve dar htyaçlarından ötürü telgraf letşmne duyduğu htyaca
Sadâret’n cevap vermes dönemn şartları gözönüne alındığında geckmş sayılmazdı.

218 Envâ’: Çeştl, türler. (Develloğlu, 225).
219 Evzân: Ölçüler, tartılar, ağırlıklar (Develloğlu, 243).
220 BOA. C. NF. 19/949. [9 Muharrem 1266/25 Kasım 1849].
221 BOA. C. ML. 398/16311. [3 Safer 1271/26 Ekm 1854].
222 Stanford–Ezel Kural Shaw, II, 157.
223 BOA. A. MKT. UM. 567/17. [21 Zlkade 1278/20 Mayıs 1862].

93