Page 58 - kayseri_sehitleri
P. 58
Gökçe Öztürk | Cumhuriyet Dönemi Kayseri Şehitleri (1923-2017)
kullanarak Osmanlı Devleti’ne askeri kuvvet gönderecektir. Böylece İngiltere hem Ruslara
5
karşı önlem almış olacak hem de kendisi için önemli olan Hint deniz yollarını güvende tut-
maya devam edecektir.
Gizlice imzalanan iki maddelik Kıbrıs Antlaşması’na göre, Kıbrıs Adası’nın hükümdarlık
haklarının kayıtsız ve şartsız terki değil, bu hükümranlık hakkının vekâleten bırakılması söz
konusu idi. 6
Kıbrıs’ın geçici olarak İngilizlere devredilmesiyle birlikte binlerce Türk anavatana ya da
İngiltere’ye göç etmek zorunda kalmıştır. İngiliz Hükümeti’nin 27 Kasım 1917’de aldığı karara
göre; Kıbrıs’ta bulunan Osmanlılar, Osmanlı tabiiyetinden çıkarılmıştır. Böylece Türkiye’de
bulunan Kıbrıslı Türkler Kıbrıs’a dönememişlerdir. 1923’te imzalanan Lozan Antlaşması ile
Türkiye Hükümeti, Kıbrıs üzerindeki hâkimiyet haklarını tamamen İngiltere’ye bırakması
neticesinde Kıbrıs’taki Türklere iki sene içerisinde Türkiye’ye dönme ve Türk vatandaşlığına
geçme hak ve şansı verilmiştir. Buna mukabil Türkiye’de mevcut 300 bin Kıbrıs asıllı Türk ve
eoka harekâtından sonra ise 20.000 civarında Kıbrıslı Türk kalmıştır. Bu rakam İngiltere’ye
giden Kıbrıslı Türklerin sayısı ile Avustralya ve diğer memleketlere gidenlerin sayısı dışında,
sadece göç edenlerin sayısını oluşturmuştur. Bu durumdan yararlanmak isteyen Rumlar, Enosis
7
ve ilhak hareketlerine başlamışlar ve Yunanistan Hükümeti tarafından da desteklenmişlerdir.
Kıbrıs’ta Rumların Enosis isteklerine şiddetle karşı çıkan Türkiye, İngiliz Sömürge Bakanlı-
ğına, “Kıbrıs’ın tüm Müslüman halkı, Kıbrıs’ın yönetiminin Yunanistan’a verilmesine izin vermeyecektir.
Eğer Akdeniz adaletten yoksun ve henüz medeni olmayan bir idareye verilirse, Kıbrıs Rumlarının
üzerimizdeki baskıları artacaktır, Eğer İngiltere Hükümeti tarafından Adanın yönetimini bırakmak
58
şart ise hayat, mal, şeref ve haysiyetimizin korunması için adanın Osmanlı Hükümeti’ne verilmesini
isteriz.” şeklinde yazılar yazmıştır. Bu telgraf Osmanlı Devleti zamanında gönderilmiştir.
8
Nitekim 1895 ve 1912 yılları arasında Rum saldırıları da o zamandan beri artmıştır.
Her ne kadar Kıbrıs sorununun temelleri Rumlar ve Yunanlılar tarafından 1974 “Barış
Harekâtı” olarak gösterilmiş olsa da asıl sorunlar bu tarihlerde zuhur etmiştir. 1931 yıllarında
daha çok kendini göstermeye başlayan sorunlar, Rumlar tarafından sürekli tekrarlanmış ve
ada da Türklere karşı ilhak politikalarını her seferinde uygulamaya koymuşlardır. Bu dönemde
yapılan faaliyetlere karşılık Türkleri karşılarında bulmuşlardır. Ana vatan Türkiye ise Kıbrıslı
Türklerin yanında yer almıştır .
9
Hayata geçirilmek istenilen Enosis’in açılımı; -İlhak- sözcüğü ile tanımlanan fanatik Yunan
Milliyetçiliği ve bunun yayılımı “Megali İdea” yani “Büyük Ülkü” demektir. Bu Büyük İdea ile
ulaşılmak istenen hedef ise eski Bizans Grek İmparatorluğu’nu yeniden kurmaktır. Adada
5 Halil Fikret Alasya, Kıbrıs Tarihi ve Kıbrıs’ta Türk Eserleri, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları Seri
ııı, Ankara, 1977, s. 110.
6 Nasim Zia, Kıbrıs’ın İngiltere’ye Geçişi ve Adada Kurulan İngiliz İdaresi, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü
Yayınları Nu, 44, Ankara, 1975, s. 39.
7 Halil Fikret Alasya, Kıbrıs ve Türkler, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Seri ııı- Sayı B2, Ankara, 1964, s. 78.
8 Vehbi Zeki Serter, Adım Adım Kıbrıs Cumhuriyeti 1960-1963, Genelkurmay Personel Başkanlığı Askeri ve
Stratejik Etüt Daire Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2014, s. 5.
9 Alasya, s. 80.