Page 16 - turk-siirinde-kayseri
P. 16
S²·Ë Öõ¶ | T¹¶± Ş··¶·¾½µ K²³´µ¶·
alarak bu konuyu burada noktalamak styoruz. Bunun yanında Seyrânî’nn şrlernde
bçmsel özellkler konusunda da brkaç şey söylemek gerekr.
Seyrânî, hem hece hem de aruz ölçüsünü kullanmada büyük br başarı gösterr.
Hece ve aruzla yazdığı şrlernde Halk ve Dvan şrnn nazım şekllern başarıyla
kullanmıştır. Yne redf ve kafye kullanımında da son derece başarılıdır. Burada belk
şu husus dle getrleblr. Seyrânî, cnaslı kafye kullanmada sank braz daha kendn
ön plana çıkarmıştır. Yan cnaslı kafyede de son derece başarılıdır. Örnek olması
açısından şu mısraları almak styorum: Teklf eder durur Seyrânî’sne / Pâre pâre oldu
Seyrânî sîne / Sağlığında grd Seyrânî sne / Everek’n ednâ Seyrânî’ sne (s. 94).
Seyrânî, söz sanatlarını kullanmada da oldukça mahrdr. Bz burada yne örnek-
leme amacıyla rsâl– mesel (Anlatıma güç kazandırmak amacıyla sözde, yazıda ya da
şrde atasözü, özdeyş ya da çok blnen yaygın br sözü kullanma.) sanatına alıntılar
yapmak styoruz: Güllern çeşmne şebnemler dolar / Teşne bülbüller çeşmnden sular /
Bal tutan elbette parmağın yalar / Csmme hüsnünden sor ne bulaştı (s. 109) // Dünyadan
ahrete gdp gelmemek / Olmasa ktza eder ölmemek / Balık baştan kokar bunu blmemek
/ Seyrânî gafln ahmaklığından (s. 160).
ŞİİRLERİNDE KAYSERİ
Kayser’nn büyük şar Everekl Seyrânî, adıyla Kayser’y özdeşleştrmştr fakat
maalesef şrlernde Kayser’ye çok az yer vermştr. Bu yer vermelerde –Devel Destanı
ve kısmen Tombak Köyüne ve Aygözme Köyüne harç– değnmeler, atıÓar şeklndedr.
Bz yne de Seyrânî’y ncelememz dışında bıraksak br eksklk olacak belk de pek
çok kşnn aklına nçn bu çalışmada Seyrânî yok, sorusu gelecekt. Bu yüzden Sey-
rânî’nn şrlernde az da olsa Kayser le alakalı fadeler, atıÓarı ve müstakl olarak
yazılan şrler değerlendrmey uygun bulduk.
Seyrânî’nn hayatında yed yıl gb – bazı araştırmacılara göre yed yıldan fazla– br
İstanbul macerası olmuştur. Ardından Halep’e br şeklde gtmştr. Dolayısıyla Seyrânî
sıla özlemnn ne olduğunu çok y blen br nsandır. Hcranlar mı çöktü çme benm
/ Gözyaşımı kmse slmez ağlarım / Mezarım olsaydı kaşk vatanım / Sılamdan hç haber
gelmez ağlarım (s. 142). Bu duygulara rağmen sılasına yönelk özlemlern mısralara
dökmemş, onu tasvr etmemştr. Onun şrlernde k yerde Everek sm geçer. Bun-
lardan brnde lrk anlatımla kötüye düşen br güzeln (gelnn) ahval söz konusu
edlr. Everek şehrnde gördüm br güzel / O da düşmüş br kötünün elne / Ol hâk– pâyne
yüzümü sürdüm / Salınıp gderken kend lne (s. 92). Yukarıda cnaslı kafyeye örnekleme
yaptığımız şrn son dörtlüğünde de Everek sm geçer. Ddaktk tarzda yazılan şrn
16