Page 324 - kappadokia_kralligi

HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ

gelir kaynağı olarak düşünmüşlerdir. Roma istisnasız bütün eyaletlerden vergi
almıştır. Daha önce belirttiğimiz gibi eyalet haline getirilen yerlerin belirli
bir kısmı ager publicus (=devlet arazisi) yapılarak doğrudan eyalet valilerine
bırakılmıştır. Öte yandan vergi toplamada iki yöntem kullanılmıştır. Bazı
eyaletlerde üründen belli bir oranda alınan (genelde %10) vergi toplama
yetkisi, bu işi devletten ihale yoluyla alan publicanilere (vergi şirketleri)
bırakılmıştır. Ama çoğunlukla eyaletlerdeki şehirlerin her biri için belirli
bir vergi tespit edilmiş ve bu vergiyi toplama işi şehirlerdeki yerel idarelere
bırakılmıştır.
Ancak Roma eyaletleri bir gelir kapısı olarak görmenin yanı sıra, siyasi
anlamda ele geçirilen yerlerin güvenliğini sağlama alma ve de kurmaya
çalıştığı dünya devleti (imperium Romanum) ya da Roma barışını (pax
Romanum) sürdürmenin aracı olarak da görmüştür. Çünkü Roma ele
geçirilen yerin tamamını eyalet yapmayıp sadece 1/3’ünü eyalet olarak
organize etmiştir. Aslında çok gelir etmek için tamamını ilhak etmek daha
akılcı olmasına rağmen, tabiidir ki, Roma düşüncesi 1/3’lük devlet arazisi
yaratmakla, tamamını ilhak etmenin (eyalet yapmanın) getireceği ağır yükler
ve yükümlülüklerden de kurtulmuş oluyordu.

Roma lejyonlarına komuta eden generallere legatus (gönderilen) denilmek-
teydi. Bu legatuslar imparator tarafından lejyonlarıyla birlikte imparator
eyaletlerine gönderilirdi. Doğrudan imparatora karşı sorumluydular.

Roma Dönemi’nde Kappadokia’da Eyalet Vali veya Yetkilileri
İmp. Tiberius Dönemi MS 14-37
Quintes Veranius MS 17
Sura
İmp. Claudius dönemi MS 41-54
Julius Paelignus (procurator= vali) MS 52
İmp. Nero MS 54-68
Cn. Domitius Corbulo (Askeri komutan) MS 55-60
L. Caesennius Paetus (Askeri komutan) MS 61-63
Proculus ( procurator= vali) MS 66
İmp. Vespasianus MS 70-78
M. Ulpis Traianus
Pompeius Collega ( Galatia-Kappadokia MS 72
Eyalet Valisi)

324