Page 327 - kappadokia_kralligi
P. 327
ROMA-BİZANS DÖNEMİNDE KAİSARİA’DA YAŞAMIŞ ÜNLÜ KİŞİLER VE KAPPADOKİA BABALARI
ROMA-BİZANS DÖNEMİNDE KAİSARİA’DA YAŞAMIŞ ÜNLÜ
KİŞİLER VE KAPPADOKİA BABALARI
1-İlk Babalar
Hristiyanlık açısından MS III. yüzyıl Roma imparatorlarının ve Roma
halkının büyük çoğunluğunun henüz Hristiyanlığı kabul etmeyip, hâlâ eski
çok tanrılı dinlere inandıkları dönemdir. Az sayıda Hristiyanlaşan kişiler
de bizzat devlet tarafından takip ediliyor ve çoğu zaman yok ediliyordu.
Özellikle İmparator Diokletianus döneminde en büyük Hristiyan kıyımı
yaşandı. Başkentini Roma’dan Nikomedia’ya taşıyan bu imparator, MS
298 yılından başlayarak on yıl boyunca özellikle de Kapadokya bölgesinde
Hristiyanlara korku ve dehşet saldı. O dönemde öldürülenler, azizlerin
hayatını anlatan kitaplarda zikredilmekte ve halen kiliselerde anılmaktadır.
Bunlara dinî literatürde “martyr” yani din şehidi deniliyordu. Kayseri ve
Kapadokya’da öldürülen bu martyrler arasında Efstatios, Oksentios, Mar-
darios, Orestes, Hiasintos, Krillos, Merkurios, Teodoros, Kortios, Hreste
ve Kalliste isimli kız kardeşler ile Sevastia’nın kırk şehidi gibi Hristiyan
dünyasında tanınan kişiler de vardı.
Roma rejiminin bütün bu baskı ve işkencelerine rağmen çoğu İskenderiye
okullarında eğitilmiş; Thaumaturgus, Gregorius (213-270), Caesarealı
Aleksandr ve Firmilians gibi ilâhiyatçılar, Kapadokya babalarının öncüsü
olarak Ortodoks Hristiyanlık inancını Kapadokya’ya taşıdılar .
11
Bizans yıllarında, MS 313’te İmparator Büyük Konstantinos tarafından
Milan Kararnamesi’nin imzalanması ile Hristiyanlara karşı işkenceler son
buldu ve tüm Bizans İmparatorluğunda dini özgürlükler genişledi. Başka
bir deyişle, Büyük Konstantin; Milano Fermanı’nı yayınlayarak, İznik
Konsili’ni toplayarak ve orduya Hristiyanlığı sokarak imparatorluğun dinini
paganizmden Hristiyanlığa çevirmiştir. Artık Jüpiter’in, Apollon’un yerini
Hz. İsa ve Meryem Ana alacaktı. Bu ortamda Kapadokya’da Hristiyanlığın
temel kurallarını koyan önemli din adamları ön plana çıktı. Aziz Büyük
Vasilios (Kayseri piskoposu), Nissalı Aziz Grigorios (Nissa piskoposu),
Aziz İlahiyatçı Grigorios (Konstantinupolis Başpiskoposu), Aziz Konyalı
Amfilohios (Konya episkoposu) gibi. Kilisenin bu kural koyucu pederleri,
Hristiyan halka barış ve adalet yolundan ayrılmamaları, çeşitli sapkınlık-
11 Pekin Faruk, Kapadokya, İletişim Yay. İstanbul, 2014. s. 400
327