Page 190 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ HIZ / 181 [1141]

Kayseri’nin idaresini de bu Moğol beyine dır. Yine bu kayıtlardan, Kayseri’de bir
bıraktı. Hükümdar Ali Bey’i ve yakın a- mahalleye Hızır Bey’in isminin verildiği
damlarını tutuklattı. Ancak halkın bu ha- bilgisine ulaşılmaktadır. Tac-ı Kızıl’ın oğ-
diselerden hoşnut olmadığını görünce, lu olan, 1333 yılında Bünyan Ulu
hükümdarı ve aralarında eski Kayseri Camii*’ni yaptıran, İlhanlı Devleti’nin
valisi Hoca Beğ’in de bulunduğu adamla- Anadolu valilerinden Zahireddin
rını serbest bıraktı. Bunun üzerine Ali Mahmud’un akrabası (belki kardeşi) ol-
Bey de Samağralılara düşman olan başka duğu anlaşılan Uygur Türkü Hızır Bey’in,
bir Moğol oymağı Barambaylılara iltica Kayseri’de bir idari görevde bulunmadığı
etti. Hacı İbrahim, Samağralılarla birlikte için, Şah Hatun’un babası olma ihtimali-
Barambaylılar üzerine yürüdüyse de nin zayıf olduğu kanaatine varılmıştır.
mağlup oldu ve öldürüldü (1372/73). Ali Pamuk (Kapan/Pembe) Hanı daha sonra
Bey daha sonra Kadı Burhaneddin’le iş- Kayseri Mevlevihânesi’ne vakfedilmiştir.
birliği yaparak onu vezirliğe tayin etti. Kaynakça: Esterâbâdî, Bezm , Yücel, KBAD;
2
Samağar oğlu Hızır Bey de bunlara işti- Şikari’nin Karamanoğulları Tarihi, (çev.
rak etti, fakat Niksar’dan yağmaladıkları Mesud Koman); Mehmet Çayırdağ, “Kayseri’de
malların Ali Bey tarafından ellerinden a- XIV ve XV. Yüzyıllarda İki Emir Ailesi, Emir
lınması üzerine tekrar araları açıldı. Hacı Zahireddin Mahmud ve Emir Şeyh Çelebi”,
Vakıflar Dergisi, S. XXVII; Refet Yinanç- Mesut
İbrahim’in ölümü üzerine, Hızır Bey’in Elibüyük, Kayseri İli Tahrir Defterleri, C I.
yerine Kayseri’ye Eretna ailesinden Cü- MEHMET ÇAYIRDAĞ
neyd Bey* vali yapıldı.
Küçük yaşta tahta çıkan son Eretnalı Beyi HIZIR İLYAS KÖŞKÜ
II. Mehmed’in naibi olan Kadı Şehir merkezinin kuzeyinde, günümüzde
Burhaneddin’le Hızır Bey’in iyi münase- Kocasinan ilçesine bağlı Erkilet* kasabası
bette olduğunu biliyoruz (1381). Bu yıllar- sınırları içinde yer alır. Köşk bir tümülüs
da Hızır Bey, kuvvetleriyle birlikte Kadı üzerine inşa edilmiştir. Köşkün kitabesi
Burhaneddin’in yanındaydı. Türkmen is- günümüze ulaşmamıştır. Kitabeye göre
yanı bu şekilde bastırılmıştı. köşk, 1241 yılında inşa edilmiştir. Taç ka-
Hızır Bey, Karamanlılarla Osmanlılar pı üzerinde bulunan kitabeyi ilk defa
arasındaki bir savaşta taraf değiştirerek Mordtmann görmüş ve okuyarak yayın- Hızır İlyas Köşkü planı
Karamanlılar yanında yer aldı. lamıştır. Kitabe sonraki yıllarda yerinden (çizim: O. Aslanapa)
1397 yılında Hızır Bey’in oğlu Pir sökülerek korunması için önce bir cami
Boldu’nun faaliyetlerinden kayıtlarda söz bahçesine götürülmüşse de sonrasında
edilmektedir. Hızır Bey’in kızı Şah Hatun kırılarak ortadan kaldırılmıştır.
(Hacı İbrahim’in karısı) ise Kayseri’de
bugün hâlâ ayakta olan Pamuk (Kapan/
Pembe) Hanı*’nı inşa ettirerek vakfetmiş-
tir.
XIV. yüzyılın birinci yarısında yaşamış ve
1357 yılında vefat etmiş olan bir başka
Hızır Bey daha bulunmaktadır. Bu beyin
mezarı Ürgüp’ün Taşkınpaşa kasabasın-
dadır. Hızır Bey hakkında, akrabası olan
Taşkın Paşa’nın külliyesinde bulunan
1584 Tarihli Kayseri Tahrir Defteri’nde
malumat bulunmaktadır. Tahrirde, Sa-
rımsaklı köyü (şimdiki Bünyan* ilçesi)
vakıflarının yazılı olduğu bölümde, kö-
yün malikâne vergisinin yarısının, Tac-ı
Kızıl evladından Hızır Bey’in oğlu Mu-
zaffer Çelebi evladına vakfedildiği kayıtlı- Hızır İlyas Köşkü (B. Akbaş)