Page 218 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ HRİ / 209 [1169]

gelen Ermeniler, Kayseri’de Ermeni baş HÖCEK, SIRRI (ŞABAN SIRRI)
patrikliği makamını kurmuşlardır. Kay- Milletvekili, avukat (Kayseri, 1888 – İs-
seri’deki Ermeni tarihi ile ilgili en ciddi tanbul, 1943). İlk ve ortaöğrenimini Kay-
araştırmacılardan biri olan Alboyacıyan’- seri ve Konya’da yaptı. 1912’de Konya
ın vermiş olduğu bilgilere göre, bu tarih- Hukuk Mektebinden mezun oldu. Kon-
lerde Kayseri’de bulunan 35 köy ve kasa- ya’da avukatlık yaptı (1912-1919). Konya
ba, Kayseri’nin baş patrikliğine bağlıdır. Valiliği avukatlığına getirildi (1924). IV.
Bu dönemlerden başlayarak 1071 yılında Dönem Konya Milletvekili seçildi (1931).
Alparslan’ın Malazgirt Savaşı’nı kazan- Dönem sonunda Üsküdar Vergiler İtiraz
ması ve Anadolu’da fetih harekâtına baş- Komisyonu Başkanlığına atandı (1935).
lanmasına kadar geçen süre içerisinde,
Bizans Devleti’nin hâkimiyeti altında ya- Bu görevden ayrılarak ölümüne kadar a- Sırrı (Şaban Sırrı) Höcek
şayan Ermeniler, Bizans imparatorları- vukatlık yaptı. Evli ve üç çocuk babasıydı.
nın tutumlarına bağlı olarak birliklerini Kaynakça: Çöker, TPT (1931-1935), C II, s.
devam ettirebilmişler ya da birbirlerin- 389-390.
den kopmuşlardır. Yalnız şurası muhak- YAYIN KURULU
kaktır ki, bu dönemde Ermenilerin dinî
yaşantıları düzenlilik ve süreklilik arz HRİSTİYAN TÜRKLER (KARAMANLI
eden bir durumdan uzaktır. Ne zaman ki ORTODOKS TÜRKLER)
Anadolu’nun fethi Türkler tarafından Türkler tarihî süreç içinde farklı dinî i-
gerçekleştirilmeye başlanmıştır, sadece nançlara sahip oldular. Göktengri inancı
Ermeniler değil, Anadolu’da yaşayan dışında Budizm, Maniheizm ve yine Mu-
tüm etnik ve dinî guruplar rahat bir nefes sevilik ve Hristiyanlık, Türklerin benim-
almışlardır. sediği dinler arasında yer aldı. Bu konuda
Kayseri’nin Danişmendliler* tarafından özellikle Nasturi kilisesinin Asya toprak-
fethedilmesi ile başlayan tarihî süreçte larında yürüttüğü misyonerlik faaliyetleri
Ermeniler, yeniden toparlanıp bir araya sonucu Hristiyanlığın bu mezhebi Türk-
gelmeye başlamışlar ve bu bağlamda 1179 ler arasında kabul gördü. Karadeniz’in
yılında tarihte bilinen ilk Kayseri Başpis- kuzeyi ve Balkanlar esas alındığında ise
koposluğu kurulmuş; başına da Hovhan- bu coğrafyada Katolik kilisesi faaliyet
nes Efendi seçilmiştir. Hovhannes Efen- göstermişse de, asıl misyonerlik Bizans
di’nin yaşamı ve yaptıkları hakkında bu Ortodoks kilisesi tarafından yürütüldü.
bilginin dışında başka bir bilgi mevcut Bu misyonerlik sonucu tarihî süreç için-
olmamakla birlikte, bu dönemde şehrin de anılan coğrafyada varlık gösteren
Anadolu Selçukluları’nın hâkimiyeti al- Hun, Bulgar, Hazar, Peçenek, Kuman ve
tında olduğu ve Anadolu Selçuklu devlet Uz gibi Türk boylarından Ortodoksluk i-
adamlarının (başta Ermeniler olmak üze- nancını benimseyenler oldu.
re) Hıristiyan halka engin bir hoşgörü ile
yaklaştığı; burada bir başpiskoposluk ku- Misyonerlik faaliyeti yanında Balkanlar-
rulmasına herhangi bir şekilde karşı çık- da süreklilik arz eden Türk tehlikesine
madıkları ve son olarak böylelikle Erme- karşı Bizans, bir Türk boyunu diğerine
nilerin topluluk halinde yaşamalarına i- karşı kullanmayı denedi. Bu siyasete göre
zin verildiği, tarihî kayıtlarda mevcuttur. sınır bölgelerine iskân edilen Türk boyla-
rına mensup kişiler, Bizans ordusunda
Kaynakça: Ali Kahraman, İlk Ermeni Kilisesi, paralı askerlik yaptılar. Orduda göreve
E.Ü. İlahiyat Fakültesi (Yayınlanmamış Lisans
tezi), Kayseri 1985, s. 20; Canan Seyfeli, başlamanın ön koşulu ise Hristiyanlığı
İstanbul Ermeni Patrikliği, Aziz Andaç kabul oldu. Zorunlu bir kural olan bu
Yayınları, Ankara 2005, s. 30; Kelami Şahin, uygulama ile Hristiyanlığı benimseyerek
Selçuklulardan Zamanımıza Kadar Ermeni Bizans ordusunda görev yapan binlerce
Meselesi, E.Ü. İlahiyat Fakültesi (Yayınlanmamış Türk olduğu bugün bilinmektedir. Orto-
Lisans tezi), Kayseri 1985, s. 5; Türkiye
Ermenileri Patrikliği, Kayseri ve S. Krikor doksluğu benimseyen Anadolu Türkleri
Lusavoriç Kilisesi, İstanbul 1986, s. 36. ise Bizans ordusu içinde ayrı bir isimle
CENGİZ KARTIN anılmışlardır. “Türkopol” ismi verilen A-