Page 221 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

[1172] 212 / HRİ KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

attılar. Ayrıca, 22 Temmuz 1922’den 8 doksları için Türk olmak ise, Müslüman
Nisan 1923’e kadar Karamanlı Orto- olmakla eşdeğerdir denilebilir. Fizikî gö-
doksların Müslüman Türklerden bir farkı rünüşleri, özellikle yüzleri, konuşmaları
olmadığını ve kendilerinin Türk olup sa- ve kıyafetleri Türklere benzeyen Kara-
dece dinlerinin Müslüman Türklerden man Türkleri, mübadele sonrası Yuna-
farklı olduğunu, tarihî bilgilere de yer ve- nistan’da “Türk tohumu” biçiminde nite-
rerek dile getirmişler ve yine kaleme alı- lenmişler ve Yunanistan’ın bağımsızlık
nan yazılarla Ankara hükümetine destek gününde okullarda düzenlenen törenler-
vermişlerdir. Hatta Anadolu’da Orto- de temsilî düşman Türk’ün kıyafeti Kara-
doksluk Sadası* adlı bir de gazete çıkar- manlı ailelerden alınmıştır. Karamanlı
mışlardır.Bu gazete Kayseri’de yayınlan- Hristiyan Türkler bu tür muamelelere
mıştır. Başta Kayseri Türk Ortodoks ce- neden maruz kaldıkları ve Yunanistan’a
maati olmak üzere, Zonguldak, Keskin gönderildiklerini uzun süre sorup dur-
Madeni, Konya, Silifke, Develü, Bünyan*, muşlardır. Bu soru, Yunanistan’da yaşa-
Fethiye, Sinason, Samsun, Niğde, Kasta- yan bütün Karamanlı Ortodoksların or-
monu, Trabzon, Karahisar-ı Şarkî, Alai- tak sorunu olmuştur. O dönem şartların-
ye, Tosya, Ürgüp, İncesu*, Akşehir, Nev- da homojen nüfus yaratma isteği ile hare-
şehir, Talas, Endürlük, Tavlasun*, Arab- ket eden iki ülkenin, zaten tüm savaş bo-
sun, Sille, Gümüşhacıköy ve İnebolu yunca var olan karşılıklı bir göç gerçeğine
temsilcileri bir fesat yuvası olarak adlan- hukuki bir son nokta koymak istemeleri
dırdıkları Fener Rum Patrikhanesi ile ile açıklanabilir.
hiçbir bağlarının kalmadığını belirterek Kaynakça: Yonca Anzerlioğlu, Nasturiler, An-
kendilerine Rum değil, “Ortodoks Türk” kara, 1996; Gyula Moravcsik, “Byzantanische
diyerek Kayseri Zincidere’de tarihî bir Mission im Kreise der Türkvölker an der Nord-
kongre gerçekleştirdiler. Bu şekilde, tüm küste des Schwarzen Meers”, Proceedings of
th
Millî Mücadele boyunca Ankara hükü- the 13 International Congress of Byzantine
Studies, Oxford, 5-10 September 1966, ed. J.M.
meti yanında yer alan, Papa Eftim liderli- Hussey, D. Obelensky and S. Runciman, Oxford
ğinde Fener Rum Patrikhanesinden ba- University Press, London, 1977; Moravcsik,
ğımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi’ni Byzantino Turcica II, Sprachste der Türkvöl-
kuran Karamanlı Ortodoks Türkler, Millî ker in den Byzantine Quellen, Leiden, 1958;
Mücadele’nin sonunda İtilaf Devletleri Peter Golden, “Religion Among The Qipchaqs
ile Lozan’da gerçekleştirilen barış görüş- of Medival Eurosiaa”, Central Asiatic Journal,
no. 42, 1998; Istvan Vasary, “Orthodox Christi-
meleri sonunda beklemedikleri bir uygu- an Qumans and Tatars of Crimea in ther 13 and
th
lamaya maruz kaldılar. Lozan Barış gö- 14 Centuries”, Cenral Asiatic Journal, v. 32,
th
rüşmelerinin daha ilk günlerinde 30 O- no. 3-4, 1988; Von Dagmar Drüll, Der Codex
cak 1923 tarihinde Yunanistan ve Türkiye Cumanicus, entstehung und bedeutung, Stud-
arasında bir mübadele sözleşmesi imza- gart, 1980; Constantine Porphyrogenitus, De
Administrando Imperio, ed. Gyula Moravcsik,
lanmış ve sonuçta İstanbul hariç Anado- trans. From Greek by R.J. Jenkins, Dumbarton
lu’da yaşayan bütün Ortodoks nüfus gibi Oaks Center for Byzantine Studies, Washington,
Karamanlı Ortodoks Türkler de dinî 1967; Charlles Diehl, Byzantium, Greatness
kimliğe dayalı bir anlayışla gerçekleştiri- and Decline, New Jersey, 1957; Georgiu Hioni-
len mübadeleye tabi tutularak Yunanis- di, Istoria tis Verias, C II, Selanik 1970; “Tür-
tan’a gönderilmişlerdir. Bugün hâlâ kopoloi”, Megali Elleniki Egkylopedeia, C 23,
1933; Alexis Savvides, 1Late Byzantine and
Yunanistan’ın farklı yerlerinde varlıkları- Western Historiographers on Turkish Merci-
nı sürdürmektedirler. Şehir ve köylerde naries in Greek and Latin Armies; Turcoples/
dağınık hâlde bulunmaktadırlar; fakat Tourkopoloui” in Making of Byzantine His-
bulundukları yerde, genellikle de kendi tory, Variorium, 1993; Işın Demirkent, “Kom-
mahallelerinde Türkçelerini, sahip oluk- nenos Hanedanının Büyük Başkumandanı: Türk
ları âdet, gelenek ve göreneklerini genç Asıllı Ionnes Aksukhos”, Belleten, C LX, Nisan
1996: Charles Brand, “The Turkish Element in
kuşaklara aktararak yaşamaya devam et- Byzantium, eleventh-Twelfth Centuries”, Dum-
mektedirler. Bugünün Karamanlı Orto- barton Oaks Papers, vol. 43, 1989; E. A. Zac-