Page 219 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 219

[1170] 210 / HRİ                   KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                                                         KAYTAM*’da  (Kayseri  Araştırmaları
                                                                         Merkezi) bulunan Kayseri Şer’iye Sicille-
                                                                         ri’nde önemli veriler bulunmaktadır.
                                                                         1609-1611 yıllarına ait bir sicilde yer alan
                                                                         gayrimüslim isimlerine bakıldığında; Ta-
                                                                         tar, Aslan, Timur, Yağmur, Uğurlu, Kutlu
                                                                         Beg,  Karlı,  Eğmir,  Öğündür  yanında  ö-
                                                                         zellikle Germir* karyesinde Bulgar veledi
                                                                         Mihal ve İne, Karaman, Sultan, Bayram,
                                                                         Dostum  veledi  Karaca,  Uğurlu  veledi
                                                                         Yardımcı, Erkilet* karyesinden Nurlu ve-
                                                                         ledi  Sefer,  Umur  veledi  Aydın,  Kumru
                                                                         veledi Keşiş, Endürlük* karyesinden Se-
                                                                         fer  veledi  İhtiyar,  Güldalibinti  Gülabi,
                                                                         Kayabalı veledi Sefer, Tatar veledi Sefer,
         İncesu’da bir evin kapısında Karamanlıca yazı (MAΣAΛAΧ = maşallah)
         (tr.wikipedia.org)                                              İse veledi Gülemir, İskender veledi Tatar,
                                                                         Ahuluağaç  karyesinden  Tursun  veledi
                                                                         Turak,  Bereketli  karyesinden  Kuvvetli
                                    nadolulu Ortodoks Türkler, uzun bir sü-
                                    re  boyunca  Bizans  ordusunun  önemli   veledi  Timur,  Hacı  Balı  mahallesinden
                                    kolunu  oluşturdular.  Bu  şekilde,  sınır   Karakoç veledi Hoca Bahşi/Yahşi, Kara
                                    bölgelerine  asker  yerleştirerek  düşman-  Devlet veledi Hoca Bay, Şerban Mahalle-
                                    larına karşı bir tedbir alma siyaseti izle-  si’nden Sultan binti Nevruz ve eşi Aydoğ-
                                    yen Bizans Devleti, bu siyasetini sadece   muş  veledi  Ayvad,  Develi*  karyesinden
                                    Balkanlarda  uygulamadı;  aynı  şekilde   Aydın veledi Halil, Balı veledi Beygeldi i-
                                    Anadolu’da Araplara ve Türklere karşı da   simlerinin  gayrimüslim  nüfus  arasında
                                    uyguladı.                            kullanıldığı görülür. Bunun yanında yine
                                    Ortodoksluğu  benimseyerek  Bizans   Kayseri’ye ait örneklere ileriki yıllara ait
                                    askerî sınıfında görev yapan Türkler, Bal-  Şer’iye  Sicilleri’nde  de  rastlamak  müm-
                                    kanların dışında Anadolu’da Kapadokya   kündür.  Bu  bağlamda,  1611-1626  yılları
                                    olarak  anılan  bölge  başta  olmak  üzere   arasında Kayseri gayrimüslim nüfusunun
                                    Güney Marmara, Batı Anadolu gibi farklı   Gökçe,  Körpe,  Timur,  Karlıca,  Uğurlu,
                                    bölgelere  iskân  edildiler.  Bu  iskânlarla   Karaman,  Karaca,  Aydoğdu,  Gündüz,
                                    birlikte Anadolu’da Müslüman Türk nü-  Kutlu  Beg  Türkman,  Kaplan,  Acar,  Ay-
                                    fusun  yanında  Ortodoks  bir  Türk  nüfus   vad, Karagazi, Karakoç, Eymir Balı, Ka-
                                    da var oldu. Bu bağlamda, inanç olarak   ya, Sinan, Altun, Urum Ali, Budak gibi i-
                                    Ortodoks  olmakla  birlikte,  kültürel  ve   simler  taşıdığı  görülür.  Şer’iye  Sicilleri
                                    sosyal  hayatlarında  Rumlardan  farklı  o-  dışında Tapu Tahrir Defterleri’nin de bu
                                    lup tek kelime Rumca konuşamayan ve   konuda  zengin  örneklerle  dolu  olduğu
                                    “Karamanlı” ismi ile anılan Ortodokslar   söylenebilir.  Kayseri  esas  alınarak  yapı-
                                    Bizans  hizmetinde  görev  yaparken  sınır   lan  bir  incelemede,  Çukur  (Özvatan*)
                                    boylarına  yerleştirilen  Kuman,  Kıpçak,   karyesine bağlı Kor Mahallesi’nde yaşa-
                                    Uz ve Peçenek Türkleri ile din değiştire-  makta  olan  Ortodoks  nüfusun  isimleri-
                                    rek  Bizans  hizmetine  giren  Anadolu   nin Müslüman Türklerinki ile karşılaştı-
                                    Türkmenlerinin  karışımıdır.  İstanbul   rıldığında  daha  fazla  öz  Türkçe  olduğu
                                    Rum Patrikhanesine bağlı olmaları dola-  dikkat çekmektedir: Karlı veledi Aydoğ-
                                    yısıyla Ortodoks milleti içinde farklı bir   du, Hızır veledi O (Karlı’nın oğlu), Yağ-
                                    isimle anılan Karamanlıların isimlerinin   mur veledi Aydoğdu, Satılmış veledi İne-
                                    öz  Türkçe  olması,  Karamanlıların  kim-  verdi  ve  Yardım  biraderi  O  (Satılmış’ın
                                    likleri konusunda dikkat çekici bir veridir   kardeşi),  Aydoğdu  veledi  O  (Yardım’ın
                                    denilebilir. Konu ile ilgili Kayseri Erciyes   oğlu Aydoğdu), Kademşah veledi Aydoğ-
                                    Üniversitesi  Tarih  Bölümünde  yer  alan   du, Ağabali veledi O, Emir veledi Tutuk
   214   215   216   217   218   219   220   221   222   223   224