Page 215 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 215
[1166] 206 / HOC KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
HOCA İZZEDDİN MESCİDİ bk. EMİR “Karaman Eyaleti Vakıf Tahrir Defteri”-
SULTAN nin Kayseri Sancağı kısmında “Vakf-ı
Zaviye-i Hoca Vatan” başlıklı kayıtta,
HOCA VATAN zaviyenin akarı olan Karahöyük köyü,
Kayseri’de zaviye ve vakıf sahibi önemli Develi’de bulunan İlçe ve Löke Mezra-
mutasavvıflardan. larının (ekinlik) malikâne (vergi) gelirle-
Birçok vakıfta ve aile şecerelerinde ismi ri, zaviye yakınında bahçe, Gizric’de
geçen Hoca Vatan’ın maalesef tarihî şah- (Gediric şimdi Gediris) bağ kaydedil-
siyeti hakkında bir bilgi bulunamamıştır. miştir. Vakfın tasarrufu (tevliyet), padi-
Kayseri-Bursa ve Adana Müzesi müdür- şah beratıyla Mevlâna Cafer’de bulun-
lerinden Naci Kum*’un 1940 yılında makta olup, ayrı ayrı akçe olarak dökü-
Kayseri Müzesi Müdürlüğü esnasında mü yapılan gelirlerin, zaviye ve diğer
hazırladığı ve hâlen Türk Tarih Kurumu vakıf binalarının tamirinden sonra, zavi-
Kütüphanesinin yazma eserler bölümün- ye şeyhine ve gelip gidene harcanacağı-
de yazma olarak bulunan Kayseri Kita- nın, o zaman mevcut olan vakfiyede ka-
beleri isimli eserinde, (Kayseri’de eski ai- yıtlı olduğu belirtilmiştir. Vakfın 1584
lelerden) Şeyh İbrahim Tennurî* ahfadın- tarihli, yıpranmış olan defterdeki kay-
dan Abdurrahman Nisarî, elinde bulu- dında yine Karahöyük Köyü zikredil-
nan eski evraklar arasında “Şeyh Taced- miştir.
din* Silsilenâmesi”nde (şecere) Hoca Zaviyenin binalarından ve vakfa ait em-
Vatan, Şeyh Taceddin’in babası (atası) laktan bugün herhangi bir şey kalmamış-
olarak geçmektedir. Şeyh Taceddin, bu- tır.
gün yeniden inşa edilmiş caminin yanın- Kaynakça: A. Nazif, Mir’ât, (Palamutoğlu);
daki türbede medfundur. Buradaki me- Naci Kum, Kayseri Kitabeleri, TTK, Yazmalar,
No. 564; Mehmet Çayırdağ, “Kayseri’de
zar taşında Velid’in oğlu Mahmud’un Kitabelerinden 15 ve 16. Yüzyıllarda Yapıldığı
oğlu Taceddin olduğu ve H 721 senesi Anlaşılan İlk Osmanlı Yapıları”, Vakıflar
Ramazan’ında (M Ekim 1321) vefat ettiği Dergisi, S XIII; Yasemin Demircan (Özırmak),
yazılıdır. Görüldüğü üzere burada Tahrir ve Evkaf Defterlerine Göre Kayseri
Taceddin’in babası veya dedesi, Hoca Vakıfları, Kayseri 1992.
Vatan olarak gösterilmemiştir. Eski şece- MEHMET ÇAYIRDAĞ
relerin birçoğu böyle müphem listeler HOCALAR CAMİİ
hâlinde tanzim edilmiştir. Develi* ilçesine bağlı Zile kasabasında
Hoca Vatan’a ait tekke ve bir çeşme Hu- Kaymakam Hasan Bey Sokağı üzerinde-
nat Mahallesi’nde, şimdiki Yanıkoğlu dir. Cami, doğu-batı yönünde dikdörtgen
Camii civarındaydı. Ahmet Nazif Efen- plana sahiptir. Kuzeyinde 7,30x8,20 m
di*’nin belirttiğine göre Hoca Vatan Tür- ölçülerinde bir avlu bulunmaktadır. Avlu,
besi ve Tekkesi, Yanıkoğlu Camii*’nin arazinin güneyden kuzeye doğru eğimli
güneybatısı karşısında (şimdiki Geriatri olmasından dolayı iki katlı olarak inşa
Merkezi alanında) imiş. Burada bulunan edilmiştir. Avluya, kuzey cephedeki iki
mezar taşları H VII. (M XIV) asra ait i- kademeli merdivenle ulaşılmaktadır. Ca-
miş. Yine ona göre vakıf idaresinde “Ho- minin batısında depo ve imam evi yer al-
ca Vatan Zaviyesi” adıyla kayıtlı, 1300
kuruş geliri olan, eğitime tahsisli bir vakıf
bulunuyormuş. Kayseri’de Güpgüpoğlu
Hacı Ebu Bekir Vakfı’nın vakfiyesinde,
bu vakfın gayrimenkulleri sayılırken, Ci-
rid Meydanı (Gültepe Parkı*) yolundaYa-
nıkoğlu Camii ve Hoca Vatan Çeşmesi
karşısında vakfa ait Mezarlı Bahçe’den
bahsedilir.
Osmanlı arşivinde bulunan 1500 tarihli Hocalar Camii kitabe (H. G. Tanrıverdi)