Page 211 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

[1162] 202 / HOC KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

oğlu, Vezir Hoca Hasan’ın azli şartıyla şehrin ilk İslami gümüş parasını bastırdı.
anlaştırıp savaşı önledi. Hoca Hasan da Ancak kendisi de bir yıl sonra vefat etti.
bunun üzerine Kılıç Arslan’ın yanından Hoca Hasan Medresesi*, şehrin Daniş-
ayrılarak Kayseri Meliki Nureddin mendli Melikgazi Medresesi*’nden (Cami-
Sultanşah’ın veziri oldu. Sultan, çocukla- i Kebir* önünde, o da kalıntıları 1960’lı
rının kendisine karşı besledikleri saltanat yıllarda yıkılıp yok edilmiştir.) sonra ikinci
arzusu karşısında arada kalmıştı. Bu du- önemli eğitim kurumu olan bina, Kayseri
rumu bu iddiada en fazla bulunan büyük Büyükşehir Belediyesince kurtarılma
oğlu Melikşah yanında iken hissediyor- programına alınmıştır. Hoca Hasan med-
du. Melikşah kendisine ait Konya ve Ak- reseyi külliye şeklinde yaptırmış; cami ise
saray arasındaki Kayseri’yi kardeşinden 1940’lı yıllarda cadde genişletilirken yıkı-
almak üzere bu şehri muhasara ederken larak şimdiki yerine çekilip yeniden yaptı-
Sultan olanlara dayanamayarak, ihtiras- rılmıştır. Harap hâldeki hamamı (Birlik
larına mağlup olan bu oğlunun yanından Hamamı) da, maalesef 1990’lı yıllarda
ayrılıp Kayseri Meliki Sultanşah’ın yanı- çevresindeki eski evler yıkılırken ortadan
na geldi. Ondan da memnun kalmayan kaldırılmıştır. Halil Edhem tarafından
Sultan, nihayet kendisini sevgiyle karşıla- Külliyeye (vakfa) bir imaret ve bir de han
yan ve veliaht olan küçük oğlu Gıyased- ilave edilerek bunların da medrese gibi
din Keyhüsrev’in yanına yerleşti. Gıya- harap olduğunu, geçen asrın başında be-
seddin Keyhüsrev’le birlikte Konya mer- lirtiyorsa da, bu iki binaya ait herhangi bir
kezi ele geçiren Sultan, büyük oğlu Me- kalıntı ve bilgi, zamanımıza gelmemiştir.
likşah’ın üzerine yürüyüp Konya’yı geri Bu müphem bilgiye dayanarak yakında
aldılar. Daha sonra da ona ait Aksaray yapılan bir yayında, han medrese içinde
üzerine yürüdülerse de, yaşlı sultan bura- gösterilmiş, imaretin de banisi bilinmeyen
da hastalandı ve Konya’ya dönmek zo- ve bulunduğu mahalleye ismini vermiş
runda kaldılar. Sultan burada vefat etti. olan, maalesef 1981 yılında zamanın trafik
Sultan ölünce yerine, Konya’da, küçük müdürü tarafından yıkılıp ortadan kaldırı-
oğlu I. Gıyaseddin Keyhüsrev* sultan ol- lan, medreseye 500 m mesafedeki Sel-
du. Melikşah’ın Kayseri’yi ele geçirme çuklu Eski Bedesten olduğu ileri sürülebil-
arzusu bir türlü son bulmadı. 1196 sene- miştir.
sinde yine Kayseri’yi kuşattı. Muhasara Kayseri’nin en eski İslami kitabesi oldu-
ile şehir kalesini düşüremeyeceğini anla- ğu ileri sürülen (halbuki ondan daha ev-
yan Melikşah bir hile düşünerek, kardeşi- vel Hasbek Kümbeti ve tarafımızdan ya-
ni görüşmek üzere surlar dışına davet et- yınlanan Han Kümbeti ve Sarıoğlan Mes-
ti. Veziri Hoca Hasan’ın bütün ikazlarına cidi kitabeleri bulunmaktadır) medrese-
rağmen bu daveti kabul edip sur dışına nin büyük mermer kitabesi müzenin de-
çıkan Sultanşah’ı ağabeyi derhal yakala- posuna kaldırılmıştır.
tıp boynunu vurdu ve başını askerlerinin Hoca Hasan’ın medresesi ve diğer hayra-
önüne attı. Daha sonra güçleri kırılan tına ait vakfiyesi kaybolmuştur. Ancak
şehir halkını da ikna ederek kapıları açtı- XVI. yüzyıl Osmanlı Vakıf Tahrirleri’nde
rıp şehre giren Melikşah’ın ilk işi, Vezir medreseye ait kayıtlar bulunmaktadır.
Hoca Hasan’ı da öldürerek cesedini mey- 1500 tarihli tahrirde, medresenin
dana attırmak oldu. Meydanda bir za- Mevlâna Muhiddin’in (müderris) tasar-
man bekleyen cesedi köpeklerin çekiştir- rufunda (mütevelliliğinde) olduğu belirti-
mesi üzerine, hayır sahibi Hoca Hasan’ı lip, akarları olarak Tabaklar (dericiler)
seven şehir halkı ayaklanarak gerekli de- yakınında bir sebze bahçesi, Hasan Bey
fin işlerini yaptırıp, cesedi Hoca Hasan’ın Bahçesi denilen bahçenin beşte biri,
inşa ettirdiği medresesindeki türbesine Erkilet’teki Hasan Yeri denilen bağlık ve
defnettiler. mezraalık (ekinlik) arazi ve Candarlık’ta
1196 yılında Kayseri’ye bu şekilde sahip bir kıta arazinin kaydı ve gelir miktarları
olan Melikşah, burada aynı tarihte adına yazılmıştır. Harap hâlde olan 1584 tarihli