Page 209 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 209

[1160] 200 / HİT                   KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                                                         olarak anılan bu eski yerleşim yerindeki
                                                                         baş  Karum,  diğer  yerleşim  yerlerindeki
                                                                         Karumlar  veya  daha  küçük  ölçekli
                                                                         Wabartum’lar aracılığıyla, ticaretin belir-
                                                                         gin ve sıkı kurallara uygun olarak işleme-
                                                                         si sağlanırdı. Eski Asur lehçesi ve çiviya-
                                                                         zısı ile yazılan bu belgelerin içeriğinde, o
                                                                         çağ Anadolu’sunun farklı coğrafya bölge-
                                                                         lerinin, birbirinden bağımsız krallıkların
                                                                         yönetiminde idare edildiği anlaşılmakta-
                                                                         dır.  Bunlar  arasındaki  güç  çatışmalarını
                                                                         bize açıklayan bir örnek, Hitit Devleti’nin
         Hititler’in başkentleri Hattuşa/Boğazköy’deki kalıntılarından    ön  tarihi  açısından  çok  öğreticidir.  Bu
         (www.hittitemonuments.com)                                      krallıklardan  Kuşşara  Kralı  Anitta*  ve
                                                                         Pithana’nın diğer krallarla olan çatışma-
                                    tamamlamıştır.  Bu  siyasal  bütünlüğün   ları,  savaşları  ve  yenilgilerini  anlatan  ve
                                    hemen öncesindeki Anadolu’nun siyasal   “Eski Hitit Krallık” döneminde yazıldığı
                                    durumunu, “Asur Ticaret Kolonileri*”ne   bilinen  çivi  yazılı  belgeler,  Boğazköy/
                                    ait yazılı belgelerden öğrenmekteyiz. MÖ   Hattuşa  arşivlerinde  gün  ışığına  çıkarıl-
                                    II. binin ilk çeyreğinde, Asurlu tüccarla-  mıştır. Kuşşara ve Neşa kralı olarak tanı-
                                    rın, Anadolu-Mezopotamya Kuzey Suri-  nan  Anitta,  Hatti  Krallığı’nın  başkenti
                                    ye  arasında,  ülkelerarası  ticaret  yapmak   Hattuşa’yı zaptederek, tahrip ettiğini an-
                                    üzere  oluşturdukları  örgütlenmede,  et-  latmakta  ve  gelecekte  bu  kenti  yeniden
                                    kinlikler kilden çiviyazılı belgelerle kayıt   canlandıracak  olanları  lanetlemektedir.
                                    altına  alınmaktadır.  Asur’dan  idare  edi-  Buna karşın Neşa’yı ele geçirdiğinde, şe-
                                    len bu ticaret örgütlenmesinin, Anadolu’-  hir  halkına  karşı  anne  ve  baba  gibi  iyi
                                    daki merkez üssü Kaniş Karum*’uydu.  davranmıştır.  Burada  surları  yenilemiş,
                                    Günümüzde,  Kayseri  merkezin  20  km   tanrılarına tapınaklar inşa ettirmiş, vahşi
                                    doğusunda,  Karahöyük  veya  Kültepe*
                                                                         hayvanlar  getirterek  imar  etkinliklerine
                                                                         önem vermiştir. Bu metinlerde, kendisini
                                                                         Kuşşara  ve  Neşa  kralı  olarak  tanımla-
                                                                         maktadır.  Boğazköy/Hattuşa’da  Kaniş
                                                                         kraliçesiyle ilgili bir efsaneyi anlatan baş-
                                                                         ka bir metinde de kraliçeden, bazen Ka-
                                                                         niş bazen de Neşa kraliçesi olarak söz e-
                                                                         dilmektedir. Dil bilginleri, Kaniş kelime-
                                                                         sindeki “K” harfinin zamanla okunmadı-
                                                                         ğı, düştüğü görüşündedirler. Bilginlerce,
                                                                         Kaniş ile Neşa’nın aynı kenti ifade ettiği
                                                                         kabul edilmektedir.
                                                                         Kaniş/Kültepe*’de 1948’den beri kesinti-
                                                                         siz  olarak  sürdürülen  Türk  kazılarında,
                                                                         resmî nitelikli büyük bir yapıda gün ışığı-
                                                                         na çıkarılan bir tunç silah üzerindeki çivi
                                                                         yazılı kitabede “Kral Anitta’nın Sarayı” i-
                                                                         baresi bulunmuştur. Ayrıca özel arşivler-
                                                                         de ele geçen bazı çivi yazılı noterlik bel-
                                                                         gelerinin de Kral Anitta tarafından tasdik

                       Hitit sanatına ait Kültepe’de bulunmuş, dini törenlerde   edildiğini  gösteren  buluntular,  Kültepe
                       kullanılmış Kayseri Müzesinde yer alan boğa biçimli kap  kazılarında  ele  geçmiştir.  Bu  bulgular
   204   205   206   207   208   209   210   211   212   213   214