Page 210 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ HOC / 201 [1161]

onun bir efsane kahramanı olmayıp, ger- Kaynakça: K. Bittel, Die Hethiter, München
çekten yaşayan Kaniş/Neşa’nın bir kralı 1976; M. Darga, Hitit Sanatı, İstanbul 1992; A.
olduğuna işaret etmektedir. Dinçol, Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi I,
İstanbul 1982; K. Emre, “The Hittite Dam of
Çok uzun olmadığına inanılan bir zaman Karakuyu”, Essays on Anatolian Archaeology,
diliminden sonra, başka bir Kuşşara kra- BMCCJ VII, s. 1-42. Wiesbaden 1993; K. Emre,
lı, Hattuşa’yı, Anitta’nın lanetine karşın, “Felsreliefs, Stelen, Orthostaten”, Das Volk Der
1000 Gotter, s. 62-73/Türkçesi s. 486-492
kendine başkent olarak seçmiş ve Hattu- 2002; H. Klengel, “Die Geschichte des hethi-
şili, “Hattuşalı adam” ismini benimse- tischen Reiches”, Das Volk Der, 1000 Gotter s.
miştir. Kral Hattuşili, Hatti Krallığı’nın 62-73/Türkçesi s. 412-413, 2002; K. Kohlmeyer,
mirasçısı olan güçlü bir kral olarak tarih “Felsbilder der hethitischen Grossreichzeit”,
Acta Praehistorica et Archaeoligica15, 1983;
sahnesindeki yerini almıştır. Yaptığı se- N. Özgüç, “Fraktin Eserleri, Finds at Frakdin”,
ferlerle krallık sınırlarını, Kızılırmak kav- Belleten 75, s. 295-307, resim 1-36, 1955; T.
sinin dışına taşıyarak, batıda Arzava, gü- Özgüç, “Ankara Üniversitesi adına yapılan
neyde Kuzey Suriye’ye kadar genişlet- Fraktin Kazısı ve Tetkik Gezileri/Excavations at
Fraktin Near Develi and Researches in Anti-
miştir. “Eski Hitit Krallığı” olarak anılan Taurus Region” Belleten 45, s. 266, 1948; T.
dönemi başlatan bu güçlü kralın ardılı I. Özgüç, Die Stellung der Hethiter im Kulturellen
Murşili, Babil’e kadar ilerlemiş, eski dün- Erbe der Türkei” Das volk der 1000 Götter, S
yanın merkezi niteliğindeki Babil’i zap- 14-15. Türkçesi s. 386-387, Bonn, Stuttgart
2002; Von Der Osten, Discoveries in Anotolia
tetmiştir. Mezopotamya tarihinde çok 1930-31 OIC 14, Chicago 1933.
önemli bir rol oynamış olan Eski Babil KUTLU EMRE
Krallığı’na son veren I. Murşili,
Hattuşa’dan bu derece uzakta savaşarak HOCA HASAN
zafere ulaşıp başkente dönmüştür. Ancak II. Kılıç Arslan*’ın oğlu Kayseri Valisi
hanedan içinde çıkan taht ve çıkar kavga- Nureddin Sultanşah*’ın veziri. Kayseri’de
ları sonucunda öldürülmüştür. Siyasal 1193 yılında Hoca Hasan Medresesi*’ni
bakımdan uzun ve zaman zaman çalkan- yaptırdı.
tılı bir süreçten sonra MÖ 1345 yılında I. Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan
Şuppiluliuma’nın kral olmasıyla devletin ülkeyi 11 oğlu arasında 1179 senesinden
yeniden güçlendiği görülmüştür. Güçlü biraz önce taksim ederek, onları önemli
bir imparatorluk olarak yaşamını sürdü- vilayetlere vali (melik) olarak tayin etti.
ren Hitit Devleti, Önasya’da bir siyasal Bunlar arasında Nureddin Sultanşah*’a
güç olmuştur. Doğu Akdeniz coğrafya- da Kayseri düştü. Taksim tarihini; kay-
sında Mısır’la giriştiği nüfus rekabeti so- naklar ve araştırmacıların farklı vermele-
rine karşılık, büyük kardeşlerden Tokat
nucunda, ardıllarından Hitit kralı Muvat- Meliki Süleymanşah’ın 1179 tarihli (bu
tali ile Mısır firavunu II. Ramses liderli- tarihi daha önce 1198 olarak neşretmiş-
ğinde Kadeş’te savaşılmıştır. Savaşın so- tik) Niksar Kalesi kitabesi ile, küçük kar-
nunda iki taraf da zafer kazandığını iddia deş Uluborlu Meliki Keyhüsrev’in Konya
etse de Kadeş Kalesi Hititler’de kalmıştır. Ilgın’da bulunan Teke Köyü Mescidi’-
Muvattali’nin kardeşi Hitit kralı III. Hat- ndeki 1180 tarihli veliaht kitabesine göre
tuşili ile Mısır Firavunu II. Ramses ara- vermiş bulunuyoruz.
sında, tarihte en eski antlaşma olarak bi- Daha önce (bazı araştırmacılara göre
linen “Kadeş Antlaşması” imzalanmıştır. 1176-1188 tarihleri arasında) Kılıç
Bu dostluk, Mısır firavununun, Hitit kra- Arslan’ın veziri olan İhtiyareddin Hoca
lının kızıyla evlendirilmesi ile daha da Hasan, bu taksimden sonra ihtiras sahibi
güçlendirilmiştir. Sivas meliki olan büyük şehzade
Yukarıda da belirtildiği gibi, güçlü Hitit Melikşah’a karşı Sultan’ı uyardı. Nihayet
Devleti, III. Hattuşili’den sonra tahta ge- Sultan ve saltanat ihtirasındaki Melik-
çen IV. Tuthalia, Arnuwanda ve nihayet şah’ın orduları ile karşı karşıya gelmeleri
II. Şuppiluliuma zamanında MÖ 1180 yı- üzerine araya giren Kılıç Arslan’ın dama-
lında sona ermiştir. dı Mengücek oğlu Behramşah, baba ile