Page 241 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 241

[1192] 232 / HUN                   KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                    Keyhüsrev’den  “merhum  şehit”  olarak   liyenin  doğu  ve  güney  tarafında  kurul-
                                    bahsedilmektedir.  Hunat  Hatun’un  1254   muştur.  İlk  olarak  1500  tarihli  defterde
                                    yılında hayatta olduğuna dair tarihî kayıt-  “Mahalle-i Mescid-i Câmi‘i Hovand tâbi
                                    lar bulunmaktadır. Ancak onun ölüm ta-  Bâb-ı Sîvâs” şeklinde kaydına rastlanmış-
                                    rihi bilinmemektedir.                tır.  Sivas  Kapısı’na  tabi  olduğu  anlaşıl-
                                    Caminin  batı  portali  ile  Medrese’yi  bir-  maktadır. Bu tarihte mahallede 28 hane,
                                    leştiren ve camiyle beraber yapılmış bu-  13 mücerred (yanlız),  bir imam, bir der-
                                    lunan,  ortası  hacet  pencereli  duvar,  bu   viş, bir zaviye görevlisi, çullah  (dokuma-
                                    göz  alıcı  türbenin  tam  olarak  dışarıdan   cı) , nalbant, kaşıkçı, kumaş dokuyan bir
                                    görünmesine mani olmaktadır. Bu duvar   moytab  gibi  çeşitli  meslek  mensupları
                                    ve cami arasında, türbe etrafında bırakıl-  olmak üzere toplam 59 nefer ikamet et-
                                    mış  bulunan  küçük  avluda,  Selçuklu  ve   mekteydi. 1520 tarihli defterde 35 hane,
                                    son devir Osmanlı ulemasına ait mezar-  altı  mücerred  nüfus  ikamet  etmekteydi.
                                    lar ve mezar taşları bulunmaktadır.  1570  tarihli  defterde  “Mahalle-i  Cami‘i
                                    1584 tarihli Osmanlı vakıf tahririne göre,   Hovand” şeklinde kaydedilmiştir. 58 ha-
                                    Hunat Hatun’un külliyesinin diğer yapı-  ne  nüfus  bulunmakta  idi.  1642  tarihli
                                    larından farklı olarak türbeye ayrıca va-  defterde “Mahalle-i Hovand” adı ile kay-
                                    kıflar tahsis ettiği anlaşılmaktadır. Bahis   dedilmiş  olup  131  nefer  ikamet  etmekte
                                    konusu  kayıtlara  göre,  Kayseri’ye  tabi   idi.  1834  tarihli  Temettuat  Defteri’nde
                                    Cırgalan köyü halkının ziraat yaptığı Su-  “Hunat Camii* Şerifi Mahallesi” adı altın-
                                    suzviran  Mezraası  (ekinlik)  ile,  Cırlavık   da kaydedilmiş olup mahallede Yanıkoğ-
                                    köyüne tabi Gelüler Mezraası vergi gelir-  lu  Cemaati’ne  mensup  124  hane,
                                    leri (malikâne), türbe ihtiyacı ve görevli-  Hallaczâde  Cemaati’nden  59  hane,
                                    leri için tahsis edilmiştir.         Mollazâde  Cemaati’nden  70  hane  ve
                                                                         Kalpaklızâde Hacı Ali Ağa Cemaati’nden
                                    Kaynakça:  İbn  Bîbî  ,el-Evamir;  H.  Edhem,
                                    Kayseriyye;  A.  Nazif,  Mir’ât,  (Palamutoğlu);   135 hane olmak üzere toplam dört cema-
                                    Albert Gabriel, Monuments Turcs d’Anatolie I,   at ve 388 hane nüfus ikamet etmekte idi.
                                    Kayseri-Niğde,  Paris  1931;  Mahmut  Akok,   1872 tarihinde mahalle üç bölüme ayrıl-
                                    “Kayseri’de  Hunat  Mimari  Külliyesinin   mıştı.  Bunlardan  birisinin  ismi  Huvand
                                    Rolovesi”,  Türk  Arkeoloji  Dergisi,  S  XVI-I,   Kalpaklıoğlu  Mahallesi,  diğeri  Huvand
                                    1967;  Haluk  Karamağralı,  “Kayseri’de  Huand
                                    Camiinin Restitüsyonu ve Huand Manzumesinin   Mahallesi  ve  sonuncusu  Huvand
                                    Kronolojisi  Hakkında  Mülahazalar”,  Ankara   Gavremzâde  Mahallesi  idi.  Bunlardan
                                    Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C XXI,   Huvand Mahallesi’nin Hacı Hasan Efen-
                                    1976;  Orhan  Cezmi  Tuncer,  Anadolu   di, Saçmacı, Berberoğlu, Künbed, Sarıa-
                                    Kümbetleri,  C  I,  Ankara  1986;  Hakkı  Önkal,   lioğlu,  Belikırıkoğlu,  Mektep,  Cami,  Kır
                                    Anadolu  Selçuklu  Türbeleri,  Ankara  1996;   ve Felekzâde sokağı gibi on adet sokağı
                                    Oluş  Arık,  “Erken  Devir  Anadolu  Türk   vardı. Mahalle üçe bölündüğü için hane
                                    Mimarisinde  Türbe  Biçimleri”,  Anadolu
                                    (Anatoia)  XI, Ankara 1967; Ömür Bakırer, 13   sayısı 192 olarak kaydedilmişti. Cumhuri-
                                    ve  14.Yüzyıllarda  Anadolu  Mihrapları,   yet döneminde de Hunat Hatun / Hunat
                                    Ankara  1976;  Yasemin  Demircan  (Özırmak),   Mahallesi adı ile kaydedilmiştir.
                                    Tahrir  ve  Evkaf  Defterlerine  Göre  Kayseri   Kaynakça:  BOA.  MAD.  20,  vr.  18a-18b;  TD.
                                    Vakıfları,  Kayseri  1992;  Mehmet  Çayırdağ,   387,  s.  199;  TD.  976,  s.  15;  MAD  7063,  s.10;
                                    Hunat Hatun Külliyesi, Kayseri.      İnbaşı,  16.YBKayseri,  s.  46;  Kayseri  Tapu-
                                                      MEHMET ÇAYIRDAĞ
                                                                         Tahrir  Defteri  /1500,  hzl.  Mehmet  İnbaşı,
                                                                         Kayseri  2009;  Kayseri  Tapu-Tahrir  Defteri
                                   HUNAT (HUVAND/HUAND) MAHALLESİ        /1570, hzl. Mehmet İnbaşı, Kayseri 2009; 17.
                                    Mahalle  ismini,  Selçuklu  Hükümdarı   Yüzyıl Kayseri Avârız ve Cizye Defterleri, hzl.
                                    Alâeddin  Keykubad*’ın  hanımı  Hunat   Mehmet İnbaşı, Kayseri 2011; Temettuât Defteri
                                    (Mahperî/  Hundî)  Hatun*  adına  yaptırı-  (1250/1834 Tarihli), hzl. İsmet Demir, Kayseri
                                                                         1998, s. 29-54; Cömert, 19.Y.Kayseri, s. 236-
                                    lan cami, medrese ve külliyeden almakta-  244;   Mehmet   Çayırdağ,   “Kayseri’nin
                                    dır. Kayseri şehrinin en önemli yerleşim   Mahalleleri”, KTA, s. 370-371.
                                    birimlerinden olan mahalle, cami ve kül-                  MEHMET İNBAŞI
   236   237   238   239   240   241   242   243   244   245   246