Page 243 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

[1194] 234 / HÜD
Mehmet Metin Hülagü
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
Eserde tamamı hece ölçüsüyle yazılmış ğu nazım tekniği bakımından kusurludur.
118 manzume vardır. Çoğunluğu koşma Bu kusurların ne kadarının gerçekten şa-
tarzında olan şiirler arasında sayısı fazla ire, ne kadarının Divan’ı toplayan zata
olmasa da beyitler hâlinde ve bentleri üç ait olduğunu tespit edebilmek (başka bir
veya beş bentten oluşanlar da vardır. Bu nüshası bulunamadığı sürece) zordur.
şiirlerdeki vezin kusurlarının bazıları şa- Duhan (=Tütün) Şiiri’den bir bölüm:
irden, bazıları da Divan’ın müstensihin-
den kaynaklanmaktadır. Muhammed’den mi buldunuz
Divan’daki şiirlerinin büyük çoğunluğu Frenk[ler]’den mi aldınız
dünyanın faniliği üzerinedir. Allah ve pey- N’eylediñiz [siz] n’itdiniz
gamber sevgisi, tevhid, şükür, zikir, na- Ey duhan içen âsîler
maz, nefisten ikrah… gibi kavramlar şiirle-
rin ağırlık noktasını oluşturur. Şairin, dö- Nedendir bunun evveli
neminde bazı sosyal gelişmelere karşı du- Elinde şeytân kavalı
yarsız kalmayarak bunları şiirlerinde sos- Karnınız kömür çuvalı
yal eleştiri olarak işlemesi de oldukça Ey duhan içen âsîler
dikkat çekicidir. Toplumda gördüğü kimi
olumsuz gelişmelerden hareketle kıyamet Para virdiniz duhâna
alâmetlerinin iyice belirdiğinden bahsetti- Ezâ idüp nice câna
ği bir şiirinde “kızların kâküllerini kesme- Sonunda vardınız nâra
leri”, hocaların dervişleri taşladıkları (eleş- Ey duhan içen âsîler
tirdikleri/kınadıkları), gençlerin mecliste
oturacakları yeri bilmedikleri, gelinlerin Durağınız kahvehâne
süslenmeye merak saldıkları, zenginlerin Âsî olduñuz Sübhân’a
hep kendilerini düşündükleri ve şükürsüz Karnınız benzer külhâna
oldukları, fakirlerin sabır ve tevekkülden Ey duhan içen âsîler
uzak oldukları, zina ve livatanın çoğalma-
sı” gibi hususlardan şikâyetlerini dile geti- Kaynakça: M. Fatih Köksal, “Bilinmeyen De-
ğerlerimizden Kayserili Şeyh Hüdâyî Baba ve
rir. Her bendinde “Âhir vakit oldu şüphem Divanı”, Türk Ocağı Dergisi, Y. 12, S. 125 /
kalmadı” mısraının tekrarlandığı şiirden Eylül-Ekim 2012, s. 19-23.
başka bir şiirinde de benzer hususlardan YUSUF TURAN GÜNAYDIN
bahseder. Şairin sosyal konulu şiirleri ara-
sında ilginç sayılabilecek bir örnek de, HÜKÜMDAR YOLU bk. YOLLAR
“şeytan kavalı”na benzettiği sigarayı
(duhân = tütün) zemmeden kısa manzu- HÜLAGÜ, MEHMET METİN
mesidir. Öğretim üyesi, tarihçi (Adana/Ceyhan
Şairin edebî kişiliği hakkında yapılabile- 1962-). İlköğrenimini köyünde, ortaöğre-
cek öncelikli değerlendirme, onun da di- nimini Ceyhan’da, lise öğrenimini İstan-
ğer pek çok mutasavvıf şairde olduğu gibi bul’da, üniversiteyi ise Marmara Üniver-
“şiir ortaya koymak”, “sanat yapmak” gi- sitesinde tamamladı. 1987 yılında İstan-
bi bir iddianın sahibi olmadığıdır. Onun bul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü-
asıl derdi, inanç ve düşüncelerini halka sünde araştırma görevlisi olarak göreve
etkili bir dille anlatmaktır. Bunun için de başladı. 1988-1991 yıllarında İngiltere’de
gönlünden ve aklından geçenleri man- bulundu. Aynı üniversitede 1992 senesin-
zum olarak ifade etmiş, böylece bir yan- de doktorasını tamamladı. 1993’te Erci-
dan şiir diliyle söylediklerinin akılda kalı- yes Üniversitesinde yardımcı doçent,
cı olmasını sağlamaya, bir yandan da 1999’da doçent, 2005’te profesör un-
tasavvufî şiir geleneğini devam ettirmeye vanlarını aldı. Yakınçağ Tarihi Bilim Da-
çalışmıştır denilebilir. lında çalışmalarını yürüttü. Nevşehir
Hüdâyî Baba Divanı’nın eldeki tek nüs- Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Ku-
hasında bulunan manzumelerin pek ço- rucu Dekanlığı (2007-2008), Erciyes