Page 261 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 261
[1212] 252 / İBN KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
lere belki de diğer bütün zaviyelerdekin- Sultan Baybars askerlerini hazırlayıp 1277
den daha fazla ikramda bulunuyordu. yılı 7 Nisan Çarşamba günü Halep’ten
Bu ülkenin âdetine göre, bir şehirde hü- hareket etti. Maraş yakınındaki Göynük,
kümdar bulunmadığı takdirde hükümeti Ermenilerden geri alındı. Göksu yakının-
Ahiler yönetir. Ahi, kudreti nispetinde da Akça Derbent geçilerek Elbistan’a yak-
gelen gidene ihsanda bulunur, atlar hedi- laşıldı. Moğol kuvvetlerinin yakında oldu-
ye eder ve elbiseler giydirir. Emirleri, ya- ğu öğrenilince, öncü birlikler onların üze-
sakları ve binişleri ile tıpkı bir hükümda- rine gönderildi ve 14 Nisan Çarşamba gü-
ra benzer.” nü Moğollar bozguna uğratılıp birçoğu
Büyük seyyah İbn-i Battuta, Kayseri’den öldürüldü ve esir alındı. Ertesi günü Mo-
sonra Sivas, Amasya, Gümüşhane, Erzin- ğolların büyük ordusu, başkumandanları
can, Erzurum, Kastamonu, Safranbolu, Tudaun ve Toku komutasında, birçok ileri
Bolu, Balikesir, Bergama ve Manisa isti- gelen kumandanın da yer aldığı ordusu ile
kametinde yoluna devam eder. Elbistan yakınındaki Huni’de İslam ordu-
Kaynakça: İbn-i Battuta, Büyük Dünya Seya- sunu karşıladılar. Ancak büyük bir yenilgi-
hatnamesi: Tuhfetu’n-Nuzzar fi Garaibi’l- ye uğrayıp komutanları dâhil tamamına
Emsar ve’l-Acaibi’l-Esfar (The Travels of yakını kılıçtan geçirildi. Bizzat savaşa katı-
Muslim Voyager Ibn Battuta), Yeni Şafak Ya-
yınları, İstanbul. lan Sultan, büyük bir zafer elde etti. Ovalar
MEHMET AYMAN putperest Moğolların cesetleri ile doldu.
Moğol ordusunda Gürcü ve Selçuklu kuv-
vetleri de vardı. Ancak mecburen getirilen
İBNÜ ABDÜZZÂHİR VE BAYBARS’IN Selçuklular savaşa katılmadı, içlerinden
KAYSERİ SEFERİ bazı emirler de esir alınmış gibi Sultan’a
Büyük Türk-Memluklu (Mısır-Suriye) iltica ettiler. (Sultanı, kendilerini Moğol-
Sultanı Baybars*’ın (Bey Bars) Anadolu lardan kurtarması için Anadolu’ya çağırıp,
Selçuklularını Moğol işgalinden kurtar- kendisine yardımcı olacağına söz veren
mak için 1277 yılında Kayseri’ye kadar Selçuklu Saltanat Naibi Muineddin Süley-
yapmış olduğu meşhur seferini bir risale man Pervane*, tam ters harekette buluna-
ile kaleme alan kâtibi Arap tarihçi. rak Moğolların korkusundan, buradan
Asıl adı Kadı Muhyiddin İbnü Abdü’z- hızla Kayseri’ye gelip küçük yaştaki Sultan
Zâhir (Ö 1292) olan yazar Baybars’ın iti- III. Keyhüsrev ve bir kısım devlet adamını
mat ettiği kâtiplerinden birisiydi. O, hü- alıp Tokat’a kaçtı.) Buradan hareketle Sa-
kümdarının hayatını anlatan er-Ravzu’z- rız civarına, yağmur altında ve zorlukla
Zahir fi Sireti’l-Meliki’z-Zahir adlı bir gelen ordu, Zamantı (Melik Gazi*) Kalesi*
eser kaleme aldı. Ancak onun bu eserinin civarına geldiğinde Zamantı, Develi ve
sadece ilk beş yıllık kısmı bize kadar gele- Darende şehirlerinin (kalelerinin)
bilmiştir. İbnü Abdüzzâhir, Baybars’ın hâkimleri, Sultan’a itaatlerini bildirdi. Bu-
Anadolu seferine de katılarak, bu sefer radan Karatay Kervansarayı’na gelen or-
hakkında da bir risale yazmıştır. Bu risa- du, bu kervansarayın ihtişamı karşısında
lenin de aslı kayıp olmakla beraber, şaşırmış, İbn Abdüzzâhir de burası hak-
Memluk tarihçisi Kalkaşandi, Subhu’l- kında çok geniş ve önemli bilgiler vermiş-
Â’şa isimli eserinde, bu seferi aynen tir. Sultan ve askerler burada, Kervansa-
nakletmiştir. Yine tarihçi el-Ömerî, bu ray’ın geniş vakıflarında ağırlandılar. Daha
risalenin bir özetini Mesalikü’l-Ebsar fi sonra Salkuma* (yeni Gürpınar) köyüne
Memâliki’l-Emsar isimli eserine almış- gelindiğinde karşı’da, meşhur şair
tır. Faruk Sümer, Yabanlu Pazarı* isimli İmrüülkays’ın* mezarının bulunduğu Asib
eserinde Kayseri için bu önemli risalenin Dağı (Ali Dağı*) görülmüştür. Yine bu da-
bir tercümesini nakletmiştir. İbnü ğın ve bütün dünyadaki dağlardan üstün
Abdüzzâhir’in bu sefer vesilesiyle 1277 olarak belirtilen Erciyes*’in (Ercas) de üs-
yılında Kayseri ve çevresi hakkında anlat- tün özellikleri anlatılmıştır.
tığı çok önemli bilgiler özetle şöyledir: 20 Nisan Çarşamba günü Kayseri