Page 265 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

[1216] 256 / İBR KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

nı/Külliyâtı olarak anılan eserin nüsha- İBRAHİM BEHÇET PAŞA
larındaki manzumeler, birkaç manzume Kayseri mutasarrıfı (İstanbul, 1842 – İs-
dışında, tamamen uyuşmaktadır. Mevcut tanbul, 1918). Sıbyan mektebini bitirdi.
farklılıklar bir eserin nüshaları arasındaki 1859’da Divan-ı Hümayun Kaleminde
farklar kabilindendir. İbrahim Tennûrî’- göreve başladı. Değişik görevlerde bu-
nin Gülşen-i Niyâz’ı (divan) olarak kayıt- lunduktan sonra 1884’te Ankara muta-
lı nüshadaki gazellerle nazire mecmuala- sarrıfı oldu. 1886’da Trabzon Mutasarrıfı
rında “İbrahim Beg” başlığı altında sunu- oldu. Aynı yıl kendisine 3. Rütbeden
lan gazeller de aynıdır. Hakkında birçok Osmanî Nişanı verildi. 1887’de Yozgat ve
malumat verilen eski-yeni kaynakların Kayseri Mutasarrıflığı yaptı. Karesi, Teke,
hiçbirinde Tennûrî’ye ait bir divandan Mersin, Hama ve Görice Mutasarrıflıkla-
veya Gülşen-i Niyâz isimli bir eserden rında bulundu (1888-1893). 1893’te Şura-
bahsedilmemiştir. İbrahim Tennûrî, yı Devlet azası oldu. 1889’da Osmanî
Gülzâr-ı Ma’nevî’sinde “Âşık” mahlasını Nişanı aldı. 1908’de emekli edildi. Evli ve
kullanırken, Gülşen-i Niyâz adıyla kayıt- üç çocuk babasıydı.
lı eserdeki mahlası ise “İbrâhîm”dir ve Kaynakça: Pakalın, SOZ, s. 42-43.
“Âşık” kelimesi mahlas olarak hiç geç- YAYIN KURULU
memektedir. İncelendiğinde, eserin Mev-
levi bir şairin elinden çıktığı anlaşılmak- İBRAHİM EFENDİ
tadır. Hâlbuki İbrahim Tennûrî’nin, Bay- Müderris (Kayseri/Develi, 1853 – 30 A-
ramiyye Tarikatı’na mensubiyeti ve o ta- ğustos 1927). Şuayb Ağa’nın oğludur. Sü-
rikatın Tennûriyye kolunun kurucusu ol- lalesi, “Kâtipzâdeler” şöhretiyle tanındı.
duğu bilinir. Mevlevilikle bir ilgisi yoktur. İlköğrenimini Develi Sıbyan Mektebi’nde
Şu hâlde M. Fatih Köksal’ın net olarak yaptı. 1871’de İstanbul’a giderek
tespit ettiği gibi, kütüphane kaydında İb- Çemberlitaş’taki Köprülü Mehmet Paşa
rahim Tennûrî’nin Gülşen-i Niyâz’ı ola- Medresesi’nde öğrenim gördü. Bayezit
rak görünen Süleymaniye Kütüphanesi Camii’nde Kayserili Muhammed Efen-
Hacı Mahmut Efendi Nu. 3791 numaralı di’den Molla Cami’ye kadar varan isim-
kayıtlı yazma, İbrahim Beg Divanı’nın lerden yedi yıl ders gördü. 1878’de
bilinmeyen bir nüshasından başka bir şey Aydın’ın Güzelhisar ilçesinde Muğlalı
değildir. İsmail ve Müftü Sarı İbrahim Efendiler-
den ders okudu. 1887’de İstanbul’da bu-
Gülşen-i Niyâz’ dan Rubâî lunan Darülhadis Medresesi’nde Nevşe-
hirli Abdullah Efendi’den icazetname al-
‘Işk odına yanmaklıga pervâne gerek dı. 1889’da şeyhülislamlıkta yapılan rüus
Can meclisine ‘âşık-ı mestâne gerek (ilmiye derecelerinden biri) imtihanında
Ma’mûr dilerse her iki bâtın-ı milkin başarılı oldu. 1891’de Bayezit Camii’nde
Zâhirde ‘imâretle vîrâne gerek tasavvurata kadar ders okuttu. Kerkük li-
Kaynakça: Kadir Güler, İbrahim Beg Divanı vasına bağlı Maan kazasına vaiz olarak
(Yayımlanmamış Doktora tezi), Erciyes Üniver- gönderildi. 1904’te İstanbul’a dönüp Ba-
sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri 1995; yezit Camii’ndeki öğrencilerine icazetna-
Kadir Güler, “İbrahim Bey Divanı mı, Tennûrî’-
nin Gülşen-i Niyâz’ımı?”, I. Kayseri ve Yöresi me verdi. Altın liyakat madalyası ve 4.
Kültür, Sanat ve Edebiyat Bilgi Şöleni, 12-13 Rütbeden Osmanlı Nişanı ile ödüllendi-
Nisan 2001, 2001 s. 343-346; M. Fatih Köksal, rildi. Gördes’e giderek, Vakıfçı Camii
“Klâsik Türk Şiirinin Kurucularından İbrâhîm Medresesi’nden 1920 Ramazanında dö-
Beg”, Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, nüşünde, Fatih Camii’nde ders okuttu.
(Prof. Dr. Ömer Faruk Akün’e Armağan), S 19, Huzur derslerine muhatap olarak katıldı
2006, s. 363-382; M. F. Köksal, “Tennûrîzâde
Mustafâ bin Sun’ullah’ın ‘Hediyetül’l Fukara’ (1918-1920).
Adlı Eseri”, İbrahim Tennurî Kayseri 2011 Kaynakça: Ebül’ula Mardin, Huzur Dersleri, C
Sempozyumu Bildiri Kitabı, Kayseri, t.y., s. 181- II-III, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul
190. 1966, s. 310, 1062.
YUSUF TURAN GÜNAYDIN ERDOĞAN MURA