Page 314 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 314

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                          İNC / 305 [1265]


           merkezindeki yuvarlak kemerli niş için-
           de, ince-uzun yuvarlak kemerli bir pen-
           cere  vardır.  Pencere  önündeki  duvara
           bitişik altar ise tümüyle yıkılmıştır. Apsi-
           sin kuzey ve güneyinde liturjik ayinle ilgi-
           li  yarım  yuvarlak  nişler  bulunur.  Apsis
           zafer kemeri iki yanda,  kayaya oyulmuş
           kübik başlıkları olan yarım yuvarlak sü-
           tuncelere  oturur.  Kısmen  yıkılmış  olan
           templon duvarında kabartma tekniğinde
           ise sonsuz yaşamı ifade eden kıvrık dallı
           haç tasvirleri, yapının gömü işlevini vur-
           gular.  Apsis  zafer  kemeri  yüzeyindeki
           kıvrık dallar oluşturan spiraller ve zikzak
           motifleri ile kemer iç yüzeyindeki yıldız
           motifli  madalyon  kabartma  tekniğinde-
           dir.  Kemer  yüzeyinin  köşelerine  iki  bü-
           yük  yaprak  oyulmuştur.  Ihlara  Vadisi’-
           ndeki  X-XI.  yüzyıllara  ait  Selime  Kalesi
           giriş  cephesiyle  Karanlık  Kale  manastı-  İncesu Kırklarini Bizans kaya yapıları
           rındaki 1 ve 2 no’lu mekânlardaki kemer-  şapelin apsisi (N. Ç. Karakaya)
           lerin yüzeyinde de yaklaşık aynı bezeme-
           leri görmekteyiz. Kapadokya bölgesinde   Bölgedeki geçim kaynağı olan şarap işli-
                                               ği,  Kapadokya  bölgesinde  görülen  basit
           genelde X.-XI. yüzyıllar arasında görülen   tipteki  diğer  işliklerle  ortak  özelliklere
           bu  mimari  plastik,  taklidî  bezemelerle   sahip olup, antik geleneği devam ettirir.
           birlikte  kabartma  tekniğindeki  süsleme-  Yaşam birimleri merkezî konumdaki işli-
           ler, Frigya bölgesindeki kaya kiliselerin-  ğin etrafında gelişip organize olmuş, kimi
           de de saptanmıştır. Kaya bloğunun doğu   yapılar ise inşa edilmeden yarım bırakıl-
           ile batı uçlarında bulunan ve hiçbir yapı   mıştır.  Özellikle  bölgenin  tek  ibadet
           ile  bağlantısı  olmayan  iki  dikdörtgen   mekânı olan özel gömü şapeli, süsleme-
           mekân “F” ve “G” olarak adlandırılmış-
           tır.  Duvarlarında  nişler  olan  bu  yapılar,
           bölgedeki  basit  yaşam  birimleridir.  Ba-
           ğımsız  olan  2,91x3,57  m  boyutlarındaki
           “F” yapısı, cephenin batı ucundadır. Du-
           varları  sade  olup,  kuzey  duvarında  aynı
           boyutlarda nişler dikkat çeker. 2,65x3,70
           m boyutlarında dikdörtgen planlı G yapı-
           sının özenle oyulmuş girişi dikkat çekici-
           dir.   Yapının duvarlarında gündelik kul-
           lanıma  yönelik  çeşitli  boyutlarda  nişler
           vardır. Kaya bloğunun önünde yer alan
           kaya zeminde su kanalları ile daire biçi-
           minde su tekneleri dikkati çeker. İncele-
           diğimiz  yapıların  zemininde  rastladığı-
           mız  sırsız  seramiklere  ait  gövde  ve  ağız
           parçalarının  gündelik  kullanım  kapları
           olduğu  tespit  edilmiştir.  Ayrıca  bir  de
           cam bilezik parçası görülmüştür.   İncesu Kırklarini Bizans kaya yapıları şarap
           Sonuçta bu yapılar, büyük bir aile ya da   işliği, üzüm suyunu biriktirme haznesi
           küçük bir topluluğa ait mesken olmalıdır.   (N.Ç. Karakaya)
   309   310   311   312   313   314   315   316   317   318   319