Page 315 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

[1266] 306 / İNC KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

leri ile yaklaşık bir yüzyıl (X-XI. yüzyıl) da görev aldı. H 1087 (M 1676) tarihinde
verebilmektedir. Kırklarini’ndeki bu ka- vefat eden kayınbiraderi Fazıl Ahmed
yaya oyma yapılar, İncesu’yun karanlıkta Paşa’nın yerine sadrazamlık görevine a-
kalan Bizans geçmişine ışık tutmaktadır. tandı. Kara Mustafa Paşa sadrazam oldu-
Kaynakça: Y. Çetinoğlu, Kayseri İlçesi, İncesu ğunda Osmanlı Devleti, kayınpederi ve
Tarihi (Sadokora), İstanbul 2000; Yurt Ansik- kayınbiraderinin izlemiş olduğu politika-
lopedisi, C VII, s. 4704;N. Çorağan Karakaya, lar sayesinde yeniden bir canlanma evre-
“İncesu İlçesi, Kırklarini Mevkii’ndeki Bizans si içerisine girmişti. Kendisi de geçen
Kaya Yapıları”, I. Ulusal İncesu Sempozyumu, zaman zarfında Osmanlı bürokrasisinde
İncesu Belediyesi Kültür Yayını, Kayseri 2011, edinmiş olduğu tecrübe sayesinde bu ya-
s. 291.
NİLAY ÇORAĞAN KARAKAYA kalanan yükselme ivmesini devam ettir-
mek istiyordu. Bu nedenle atalarının al-

İNCESU MERZİFONLU KARA MUSTAFA maya çalıştığı, fakat muvaffak olamadık-
PAŞA KÜLLİYESİ ları Avusturya hayalini gerçekleştirmek
Merzifonlu Kara (Maktul) Mustafa Paşa (1634- istedi. Fakat işler Kara Mustafa Paşa’nın
1683) istediği gibi gitmedi. Yenilgi ve akabinde
H 1044 (M 1634) tarihinde Merzifon’da imzalanan Karlofça Antlaşması ile artık
doğdu. Mustafa Paşa Türk olup Merzi- Avrupalı devletlerin gözünde, XVI. yüz-
fonlu Oruç Bey adında bir tımarlı sipahi- yıldan itibaren zayıfladığı düşünülen Os-
nin oğludur. Mustafa Paşa’nın babası, IV. manlı İmparatorluğu’nun sona yaklaştığı
Murat’ın Bağdat Seferi esnasında şehit değerlendirilir oldu. Kara Mustafa Paşa
düştü. Paşa, babasının yakın arkadaşı yaptığı hatanın bedelini Belgrat’ta cellat-
lara teslim olarak ödedi (25 Aralık 1683).
Köprülü Mehmet Paşa tarafından hima-
ye edildi. Köprülü Mehmet Paşa’nın kızı Mezarı, Edirne Saruca Paşa Camii hazi-
Saliha Hanım ile evlenerek Köprülü aile- resine yerleştirildi. Burada yer alan mer-
mer küçük mezar taşı üzerinde şu kitabe
sine damat oldu.
Mustafa Paşa, Köprülü Mehmet Paşa yer almaktadır.
sadrazam olduğunda (M 1656), Paşa’nın Ser-i Serdar-ı Ekrem Sadrazam Mustafa
silahtarlığı görevini üstlendi. Telhisci Paşa
(sadrazama gelen yazıları özetleyip su- Edüp rıhlet civar-ı evliyada eyledi me’vâ
nan kişi) olarak Köprülü Mehmet Paşa Kusuru yoğiken sa’y-i gazada min vechi
tarafından Erdel Seferi’ne götürüldü. Ka- nev’â
ra Mustafa Paşa, Yanova Kalesi’nin fethi Şehid ü hem said oldu ola firdevs-i ebed
müjdesini padişaha bildirmekle görev- süknâ
lendirildi. Bu müjdeyi padişaha getirme- Sene 1095.
sinden dolayı padişah tarafından H 1068
(M 1658) ikinci imrahorluğa terfi ettirildi. Anlamı:
H 1070 (M 1660) tarihinde iki tuğ ile Si- Başkomutan (orduların başı) Sadrazam
listre Beylerbeyi olarak atandı. H 1071 (M Mustafa Paşa, evliyalar diyarına gaza (sa-
1661) tarihinde vezirlik ile Diyarbakır vaş) neticesinde hiçbir kusuru yokken
Eyaleti’ne atandı. Kayınbiraderi Fazıl göç etti (öldü), şehit olarak saadete erişti.
Ahmed Paşa’nın sadaret makamına atan- Cennetin sonsuzluğunda huzur bulsun
masının ardından, Paşa tarafından Kap- sene (M 1683).
tan-ı Derya H 1072 (M 1661) olarak atan- Vakıfları: Osmanlı Devleti’nin en meş-
dı ve H 1073’te (M 1663) rikab kaymaka- hur sadrazamlarından birisi olan Kara
mı oldu. H 1076’da (M 1665) Fazıl Ah- Mustafa Paşa, bürokrasisinde edinmiş
med Paşa’nın Girit Seferi’ne serdar tayin olduğu gücü Osmanlı topraklarında bir-
edilmesi üzerine Kara Mustafa Paşa sa- çok yere inşa ettirmiş olduğu vakıf eserle-
daret kaymakamı oldu. Ahmet Paşa’nın ri ile de meşrulaştırmayı başardı. İdamı
1670 tarihinde Edirne’ye gelmesiyle Kara üzerine Paşa’nın bütün mal varlığına
Mustafa Paşa üçüncü vezir olarak divan- devlet tarafından müsadere uygulandı.