Page 445 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

[1396] 436 / KAP KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

karşılaşmış ve Roma’nın desteğiyle ancak
hâkimiyetini devam ettirebilmiştir. Bu
huzursuzluk ve sarsıntılar Mazaka’yı da
etkiledi. MÖ 77 yılında Armenia kralı
Tigranes Kapadokya’ya girerek Mazaka’yı
ele geçirip halkını kendi adına kurduğu
Tigranokerta (Miyafarikin, Silvan) şehri-
ne yerleştirdi. MÖ 63 yılında Ariobarzo-
X. Ariarathes’in bastırdığı nes tahtından feragat etti, tahta oğlu çıktı.
gümüş drahmin ön yüzü Kapadokya bölgesi Pontus krallığı ile
(B. Sımonetta, Typos II)
Romalılar arasında bir nüfuz mücadele-
sine sahne oldu ve her iki taraf da yanda-
şını tahta çıkarmaya çalıştı. I. Ariobarza-
nes hüküm sürdüğü otuz iki yıl içinde Archelaos’in bastırdığı sikkenin arka yüzü-
Erciyes Dağı tasviri (B. Sımonetta, Typos II)
değişik tarihler içeren sikkeler bastırmış-
tır. En çok rastlanan sikkesi iktidarının Sikkelerinde “Eusebes” ve “Philadelp-
MÖ 13 ve MÖ 30 yıllarında basılmış olan hos” unvanlarını kullandığı görülmekte-
drahmileridir. Sikkelerin ön yüzünde dir.
kralın portresi, arka yüzünde ise ayakta MÖ 36 yılında Komana’daki rahip aile-
duran tanrıça Athena yer almaktadır. sinden Sisines Antonius, X. Ariarathes ye-
I. Ariobarzanes’den sonra yerini alan oğ- rine, Pontus kralı Mithridates’in kuman-
Archelaos’un bastırdığı sik- lu II. Ariobarzanes (MÖ 63-52), Roma’- danı Archelaos’un torununun oğlu olan
kenin ön yüzü daki iç mücadelelerde Caesar’a karşı Archelaos’u Kapadokya tahtına çıkardı.
(B. Sımonetta, Typos II)
Pompeius’u destekledi. Buna rağmen Kral, Roma’daki iç savaş sırasında
Caesar Ariobarzanes’i affetti, üstelik Antonius’u destekledi. MÖ 20 yılında Au-
onun topraklarını da genişletti. Bu kralın gustus Küçük Armenia ve Kilikya’yı da
da iktidarı seleflerinden farklı olmayıp krala verdi. Bu kralın ölümünden sonra,
zorluklar içinde geçti ve MÖ 51’de öldü- MS 17 yılında Kapadokya resmî olarak bir
rüldü. II. Ariobarzanes’in ölümünden Roma eyaleti hâline geldi. Kralın bastırdı-
sonra yerine oğlu III. Ariobarzanes (MÖ ğı sikkelerinde ön yüzde kendi portresi yer
52-42) geçti. MÖ 47 yılında Anadolu’da alırken arka yüzde Heraklesin sopası ve
çevresinde kralın adı ve unvanları bulu-
bir takım düzenlemeler yapmak üzere nur. Kralın çok az rastlanan tetradrahmi-
deniz yoluyla sefere çıkan Caesar, Tarsus lerinde ön yüzde Herakles’in portresi, ar-
Archelaos’un bastırdığı sik- üzerinden Komana Pontika’ya (Tokat ya- ka yüzde ise Erciyes Dağı betimlenmiştir.
kenin arka yüzü- Herakles’in kınlarında Gümenek) giderken, Kapa- Bu kralın ölümünden sonra Roma eyaleti
sopası, çevresinde kralın adı dokya’ya girerek Kayseri’ye uğramış ve
ve unvanları olan Kapadokya’da Mazaka, Kybistra ve
(B. Sımonetta, Typos II) burada iki gün kalmıştır. Pontus kralı Tyana’da sikkeler basıldığı anlaşılmakta-
Pharnakes ile Caesar arasındaki savaşta dır.
bölge zarar gördü. III. Ariobarzanes Kaynakça: N. Baydur, Kültepe ve Kayseri
Caesar’ın katillerinden Cassius tarafın- Tarihi Üzerine Araştırmalar, İstanbul 1970, s.
dan öldürtüldü (MÖ 42). Bastırdığı sik- 91-99; Erkiletlioğlu, Geniş Kayseri, s.71- 83;
kelerin ön yüzünde kralın sakallı portresi Ch. Texier, Küçük Asya, Coğrafyası, Tarihi ve
ve arka yüzünde tanrıça Athena tasvir Arkeolojisi (çev. A. Suat), C. III, Ankara 2002,
s. 3-125; Strabon, Antik Anadolu Coğrafyası
edilmiştir. III. Ariobarzanes’in öldürül- (çev. A. Pekman), İstanbul 1987, s.3-52;
mesinin ardından Kapadokya krallığının O.Tekin, “M.Ö. IV.-M.S. VI. Yüzyıllar: Helenis-
başına kardeşi X. Ariarathes, Marcus tik Çağ ve Roma İmparatorluk Döneminde Kap-
Antonius’un desteğiyle geçti ve yine aynı padokia Krallığı” Kapadokya, İstanbul 1998, s.
Archelaos’in torunun oğlu şahsın emriyle öldürüldü. X. Ariarathes’- 197-225; Bono Simonetta, Typos II, The Coins
Archelaos’in bastırdığı sik- of the Cappadican Kings, Office Du Livre, Ba-
kenin ön yüzü in bastırdığı gümüş drahmileri MÖ 4, 5 sel 1977.
(B. Sımonetta, Typos II) ve MÖ 6 iktidar yılına ait gözükmektedir. NİLAY ÇORAĞAN KARAKAYA