Page 443 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

[1394] 434 / KAP KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

sikkelerde ön yüzünde kendi portresi, Fırat, batıda Marmara bölgesine kadar
arka yüzünde ise bazen bir at, bazen de yayılmış olmakla birlikte, Ermenistan,
bir atlı yer aldı. III. Ariarathes bir süre Kommagene, Suriye ve Bergama mesele-
babası Ariaramnes ile hüküm sürdü. III. lerine de müdahalede bulunuldu. Stra-
Ariarathes’in bazı bilim adamlarınca ilk bon, V. Ariarathes’in Mazaka’ya 40 sta-
bağımsız Kapadokya kralı kabul edilme- dia mesafede bulunan Melas’ın (Sarım-
sinin nedeni ilk defa sikkelerinde “Basile- saklı) dar bir geçitle Karasu’ya bağlandığı
aus” (kral) unvanını kullanmış olmasıdır. yerde bir baraj inşa ettirdiğini, fakat bir
III. Ariarathes’in bu unvanı kullandığı süre sonra barajın çökmesi sonucunda
IV. Ariarathes’in bastırdığı MÖ 255 yılı Kapadokya Krallığı’nın ku- Kapadokya ve Galatia topraklarının su-
gümüş tetradrahmin ön yüzü
(B. Sımonetta, Typos II) ruluş tarihi olarak kabul edilir. III. Aria- lar altında kaldığını ve Romalıların halkın
rathes, Helenistik kralları örnek alarak zararını ödemek amacıyla kraldan 300
kendi adına Ariarathe şehrini kurdu ve talent tazminat aldıklarını yazmaktadır.
bu şehri başkent ilan etti. V. Ariarathes’in Eusebeia isimli iki şehir-
MÖ 220 yılında ölen III. Ariarathes’ten le Nyssia ve Anisa isimli birkaç şehir
sonra oğlu IV. Ariarathes Eusebes (MÖ kurdu. Eusebeia’dan biri Mazaka diğeri
220–163) Kapadokya Kralı olur. Romalı- ise, Tyana olup, “Toroslar yanındaki Eu-
ların Pontus Krallığı ve Galatlara karşı sebeia” olarak anılmıştır. Mazaka’nın
mücadelesinde onların müttefiki olur. kuzey-doğusundaki Anisa’nın adı, MÖ II.
IV. Ariarathes’in bastırdığı gümüş tetrad- yüzyıl sonlarına ait yazıtta geçer. Buna
rahmi ve drahmilerin ön yüzünde kralın göre Anisalılar kendilerini bir “politeu-
portresi, arka yüzünde ise elinde Nike ma” olarak tanımlarlar ki bu onların
IV. Ariarathes’in bastırdığı tutan Athena ile kralın iktidar yılı yer al- kendi kendilerini yöneten bir toplum ol-
gümüş tetradrahmin arka
yüzü-elinde Nike tutan maktadır. MÖ 163 yılına kadar krallıkta duğuna fakat bir kent olmaktan uzak ol-
Athena kalan IV. Ariarathes’in ölümünden sonra duğuna işaret eder. Buna rağmen geliş-
(B. Sımonetta, Typos II) çıkan taht kavgasında galip gelerek bir miş bir anayasaları vardır. Anisa’nın

süre hâkim olan Orophernes Kapadok- Kültepe’deki şehrin o zamanki ismi oldu-
yalıların gelenek ve göreneklerini kü- ğu ve “Kanis-Anisa-Nesa” olarak, Külte-
çümseyerek Yunan geleneklerini benim- pe metinlerinde geçen Kanis ile Boğaz-
setmeye çalıştı. Daha sonra IV. Ariarat- köy tabletlerindeki Nesa’nın aynı olduğu
hes’in oğlu Mithridates, “V. Ariarathes bilinir. Böylece eski Kanis şehri bu dö-
Eusebes Philopator” adıyla tahta geçti. nemde Anisa adıyla önemini devam ettir-
Kaynaklardan, bu kralın Yunan eğitimi di.
gördüğünü, onun zamanında Kapadok- V. Ariarathes MÖ 160 yılı başında
ya’nın kültür merkezi olduğunu ve Roma Roma’ya altın taç gönderdi ve Roma’nın
ile dostluk ilişkilerinin kurulduğunu öğ- güvenini kazanarak çok iyi ilişkiler kur-
V. Ariarathes’in bastırdığı reniyoruz. Filozof Karneades’in öğrenci- du. Roma Senatosu da kendisine kılıç ve
gümüş tetradrahmin ön yüzü
(B. Sımonetta, Typos II) si olan ve Atina vatandaşlığına geçmeye fildişi koltuk hediye etti. Bergama Kralı
hak kazanmış bu kral, Hellenizmin kendi II. Eumenes’in topraklarını Roma’ya va-
krallığında gelişmesi için çalışmıştır. siyet etmesi sonucunda yaşanan Aristo-
Kharondas yasalarının Mazaka’da uygu- nikos İsyanı’nın bastırılmasında Roma’-
lanması için bir anayasa heyeti oluşturul- nın yanında yer alan V. Ariarathes bu sa-
du. Bu yasalar Kapadokyalı çocukların vaşta öldü (MÖ 130) ve bu ittifakın sonu-
eğitimi, öksüzlerin bakımı ve ailenin ko- cu olarak, Lykaonia Bergama’ya ait olan
runmasıyla ilgilidir. Buna rağmen Kapa- Kilikia’nın bir bölümü Kapadokya Kral-
dokya bölgesi tam olarak Hellenize ola- lığına verildi.
madı. Yerel âdetler ve köy ekonomisi V. Ariarathes kendi adını taşıyan gümüş
varlığını sürdürdü ve Yunan dili yerel tetradrahmiler ve drahmiler bastırdı.
diller yanında zayıf kaldı. Kapadokya Sikkelerin ön yüzünde klasik Kapadokya
VI. Ariarathes bastırdığı
sikkenin ön yüzü krallarının en güçlüsü olan V. Ariarathes Krallığı sikkelerinde olduğu gibi kralın
(B. Sımonetta, Typos II) Döneminde, Kapadokya etkisi doğuda portresi, arka yüzünde ise, bir elinde Ni-