Page 73 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

[1024] 64 / HAL KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

nanan oyunların bir kısmı şu şekildedir:
“Avşar Ağırlaması, Temurağa, Çeçen,
Hoşbilezik, Daşoluk, Kanlı Hava, Habibi,
Kaba, Gezbeli, Yanlama, Eminem, Yağlı
Kenar, Üçlü Kaba, Lorke, Avşar Ağırla-
ması Aykırısı, Mor Menekşe Buldum De-
rede Aykırısı.”

Helleme
Varlığını Mahmut Ragıp Gâzimihâl’den
edindiğimiz bilgilere göre Helleme, Yah-
yalı yöresi’ne ait oyunlar arasında sayıl-
maktadır. Gâzimihâl Ortaköy ve Çakal
köylerinde bu oyunun oynandığını belir-
tir. Bu köylerden Ortaköy’ün, Yeşilhi-
sar’a bağlı bir köy olduğunu ve adının
“Başköy” olarak değiştirildiğini öğreni-
Sinsin Oyunu notası (H. Yüksel Arşivi)
yoruz. Çakal köyünü, adının değişmiş
Menekşe Buldum Derede olması ihtimali üzerinde de durarak a-
Sarız yöresi kadın oyunları arasında yer raştırmamıza rağmen, bu yörede veya
alır. Oyun, hareketli bir yapıya sahiptir, yakınında Çakal adında bir köy bulama-
içinde hoplama ve sekme gibi hareketler dık. Bu yöreye yakın olan Derinkuyu il-
bulunmaz. Oyunun oynanış tarzı Avşar çesine bağlı Çakıllı köyünün ismi muh-
ağırlaması şeklinde olup, aynen ağırla- temelen Çakal köyü olarak yanlış kayde-
mada olduğu gibi kadınlar sağ ayaklarını dilmiş olabilir.
yere vururlarken birbirlerine dönerler. Gazimihâl “Helleme”nin uçurmak ma-
Sarız yöresinde bulunan Avşar, Alevi nasına geldiğini ve çekirge istilası sırasın-
köyleri ile Güneydoğu illerinden göç et- da köylülerin ellerine teneke veya davul
miş olan vatandaşlarımızın köylerinin o- alarak, çeşitli figürler yapıp, çalmak sure-
yunlarının tamamı, halay tarzında olup, tiyle çekirgeleri korkutup kaçırmak için
yörede düz oyun çok az oynanmaktadır. uğraştıklarını ve bunun sonucunda da
Bu köylerde düğün olduğunda, davet edi- böyle bir oyunun ortaya çıktığını belirti-
len yakın köylerin halkı da halaya katılır yor. Bu oyunu günümüzde daha çok Ço-
ve çok geniş gruplar halinde halaya tutu- rum ve Sivas yöresinde görüyoruz. Kay-
şurlar. Erkekler ve kadınlar birbirlerin- seri’de bu türden bir oyuna günümüzde
den ayrı gruplarda halay çekerler. Halay- rastlanmamaktadır. Zaman içersinde u-
daki kişilerin sayısı kimi zaman elli yüz nutulmuş olabilir. Fakat “Çekirge” adın-
civarındadır. da bir oyun Karaözü kasabasında oynan-
Sarız ilçesinin Kayseri’ye uzak ve sınır il- maktadır. Bu oyun bir zamanlar Sivas İli-
çesi olması, bu ilçeye yakın diğer illerin ne bağlı olan Karaözü kasabasına bir ih-
kültüründen etkilenmesine neden ol- timal bu yöreden gelmiştir. Gâzimihâl’in
muştur. Ayrıca yöreye Doğu’dan gelerek notları arasında verdiği oyunun türküsü
yerleşen vatandaşlarımız da bu etkileşim aşağıdaki gibidir.
sürecinde rol oynamıştır. Sarız yöresi o-
yunlarını incelediğimizde bu etkiyi açık- Çekirgenin önü indi yazıya
ça görmekteyiz. Bu oyunların arasında, Ot koymadı koyun ile kuzuya
yöreye ait oyunlar bulunmakla birlikte İlâhi çekirge boynun uzaya
komşu illerden ve daha Doğu’daki ve Eğri büğrü, sivri götlü çekirge
Güney’deki illerden gelme oyunların da Çekirgeyi hellemeden gelirler
yer aldığı görülmektedir. Bu yörede oy- Az kaldı keveni kökünden yuta.