Page 76 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ HAL / 67 [1027]

Yemeklerden üç yemek var yiyecek çeken kişiler de oyuna bu şekilde devam
Vay biri etli, biri sütlü, bal da var ederler.
Etli, sütlü senin olsun, bal benim Oyunun Oynanışı: 1- Oyuna sağ ayak ile
Ah suya giden top zülüflü yâr benim başlanır. Üç adım sağa gittikten sonra,
dördüncü adımda sol ayağın parmak ucu
Bineklerden üç binek var binecek sağ ayağın yanında yere vurulduktan son-
Vay biri doru, biri yağız, kır da var ra dizler yukarıya doğru çekilir.
Doru, yağız senin olsun, kır benim 2- İkinci figür ise bunun tam tersi şekilde
Ah suya giden top zülüflü yâr benim yapılır ve sol ayakla başlayıp üç adım atıl-
dıktan sonra dördüncü adımda sağ aya-
Güzellerden üç güzel var sevecek ğın parmak ucu sol ayağın yanında yere
Vay biri garı, biri gelin, gız da var vurularak dizler yukarıya doğru çekilir.
Garı, gelin senin olsun, gız benim Bu şekilde oyuna başlayan oyuncular,
Ah suya giden top zülüflü yâr benim halayın türküsünün tamamını söyleyerek
omuzlarındaki çocukları indirirler ve
Şehirlerden üç şehir var gezecek sekme bölümüne geçerek oyunu bitirir-
Biri Halep, biri Antep, Şam da var ler.
Halep, Antep senin olsun, Şam benim Oyunun omuza neden insan alınarak ve-
Ah suya giden top zülüflü yâr benim
ya kollara insan asılarak oynandığı oyu-
nun türküsünden bellidir. Oduncuların
Omuz Halayı (Bünyan Omuz Halayı) odun şeleklerini omuzlarına veya sırtları-
Omuz Halayı, Kayseri’nin Bünyan ilçesi na vurarak dağdan aşağıya inmeleri oyu-
dışında oynanmayıp, Türkiye’de meşhur na dönüştürülmüştür.
olan “Tokat Omuz Halayı (Yıkık Ha- Oyunun türküsü şu şekildedir:
mam)”, “Bayburt Oyunu (Sivas-Hafik)”,
“Halka Oyunu (Erzincan-Kemah)”, “Ge-
mi Oyunu (Manisa-Tarhala Köyü)”, Oduncular dağdan odun indirir
“Çardak (İnebolu-Gemici Oyunu)”, Yüğrük sular değirmenler döndürür
“Curruh” ve “Deve Oyunu” gibi, omuzla- Kız oğlanın susaşlığını kandırır
ra insan alınarak iki kat şeklinde oynanan Hayıflar, zulumlar, Şahmedenlim hey!..
bir halay çeşididir. Bolu’da aynı isimde
bir oyun mevcuttur. Fakat Bolu’da oyna- Oduncular kısa doğrar odunu
nan bu halayın sadece adı mı “Omuz Yiyen bilir şeftalinin tadını
Halayı”, yoksa bu oyunda da diğerlerinde Saramadım al duvaklı kadını
olduğu gibi insanlar omuzlara alınarak Hayıflar, zulumlar, Şahmedenlim hey!..
mı oynanıyor bilemiyoruz.
“Omuz Halayı”nı çekecek olan erkekler, Şahmedenlim bu yıl burda kışlasın
daha çok, güçlü kuvvetli kişilerden olu- Dikenin yerine ak gül aşlasın
şur. Kollarını yukarıya kaldırarak çok sıkı Küçücük kuzuyu Hak bağışlasın
bir şekilde omuzlardan tutuşan oyuncu- Hayıflar, zulumlar, Şahmedenlim hey!..
lar, yere diz çökerek kol veya omuzları- Omuz Halayı’nın ilk olarak kimler tara-
nın üzerine kendilerinden biraz daha fından oynandığını bilemiyoruz, fakat
hafif olan kişileri (daha çok çocukları) o- yazılı kaynaklardan ve yaşayan kişiler-
turtarak ayağa kalkarlar. Omuzlarındaki den, halkevlerinin kurmuş olduğu bir e-
çocuklarla davul-zurna eşliğinde ağır bir kibin bu oyunu düzenli olarak oynadığını
şekilde oyuna başlarlar. Oyunun ikinci öğreniyoruz. Ahmet Caferoğlu, Kayseri
bir oynanış şekli ise şöyledir: Omuza otu- yöresinde, Omuz Halayı’na çok benze-
racak kişiler bu kez omuza oturmayarak yen “Çam Çardak” oyunundan bahset-
oyuncuların omuzlarından çok sıkı bir mektedir. Bu oyunun, “Alay Çekme” o-
şekilde tuttukları kollarına çengel gibi a- yununun bir benzeri olduğunu, gençlerin
sılarak ayaklarını yerden keserler. Halayı omuzlarına oyun oynarken on kişinin