Page 71 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 71

[1022] 62 / HAL                    KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                    serili olan bulgura serçeler rahatlık ver-  Halay başının yapacağı hareketlerin sınırı
                                    memektedir. Topal olan kadın koşamasa   yoktur, oyun bu şekilde çok eğlenceli bir
                                    da,  eline  aldığı  değnekle  bulgura  konan   şekilde sürer.
                                    kuşları kovalayarak kiminin ayağını kimi-  Kayseri  ve  yöresinde  de  birçok  yörede
                                    nin kanadını kırmaktadır. Bu yaşlı kadı-  olduğu  gibi  son  zamanlarda  bu  oyunun
                                    nın ve serçelerin birbirleriyle olan müca-  otantiğini bozacak bazı eklemeler yapıl-
                                    delesi  taklit  edilerek  oyuna  dönüştürül-  mıştır. Özellikle, organize bir şekilde ça-
                                    müştür.                              lışan  ekiplerin  yaptığı  bu  eklemeler  şu
                                    Oyunun  Oynanışı:  Köy  meydanında   şekildedir:  Oynaşmakta  olan  serçelere
                                    veya  oyunun  oynayacağı  alanda,  oyunu   uzaktan bir avcı sessizce yanaşarak tüfe-
                                    bilen 8-10 veya daha fazla sayıda kişi ye-  ğini ateşler. Bu sırada oyunculardan biri
                                    rini alır. Davul-zurnanın eşliğinde, kollar   vurulmuş  gibi  yere  düşer.  Bunu  gören
                                    dirsekten  bükülüp  çene  hizasına  kadar   serçenin eşi ise vurulan oyuncunun yanı-
                                    kaldırılır. Eller de bilekten aşağıya doğru   na gelerek ağlamaya, çırpınmaya başlar.
                                    bükülerek serçelerin kanat çırpışları gibi   Oyuncuyu vurmuş olan avcı oyuncunun
                                    yukarıdan aşağıya doğru hareket ettirilir.   başına gelerek, yerde yatan oyuncuyu bir
                                    Bu  arada  sağ  ayak  sürekli  önde  olacak   kolundan tutarak yerde sürükleyerek gö-
                                    şekilde, ökçeye basmadan, parmak ucu-  türür. Oyun bu şekilde biter. Ancak oyu-
                                    na basarak (topallayarak) bir sağa bir so-  nun aslında bu yoktur.
                                    la dönerek yürünür.
                                    Grubun  sonunda  yer  alan  oyuncunun   Sinsin
                                    (pöççük) elinde uzun bir değnek (cerek)  Türkiye’nin birçok yöresinde bilinen, kö-
                                    vardır. Yürüyüş sırasında grubun başında   kü  Orta  Asya’ya  kadar  dayanan  halay
                                    bulunan oyuncu (halay başı) ne yaparsa   tarzında  bir  oyun  olan  Sinsin;  Kayseri
                                    diğer oyuncular da aynısını yapmak zo-  yöresinde de birçok ilçe ve köyde oynan-
                                    rundadırlar. Halay başının yaptığını yap-  makta olan hareketli bir oyundur. Aslın-
                                    mayan  veya  yapmakta  geciken  oyuncu,   da köy seyirlik oyunları içerisinde yer al-
                                    aynı  hareketi  yapana  kadar  pöççükten   ması gereken Sinsin’i, yumruk oyunu ile
                                    sopa yer. Halay başının yaptığı hareketler   halay tarzı oyunlar arasında göstermemi-
                                    şunlardır:  Bir  ayağını,  bir  eliyle  tutarak   zin sebebi, sadece davul-zurna ile oynan-
                                    sekmek;  yanındaki  oyuncunun  kulağını   masıdır.  Yalnız  Kayseri’de  oynanan
                                    tutmak; aynı oyuncuya vurmak; cepkeni-  “Sinsin”ler, diğer yörelere göre farklı mü-
                                    ni, yemenisini, şalvarını çıkartmak; ken-  zikle  oynanmaktadır.  Kayseri  içinde  sa-
                                    dilerini  seyreden  çocukları  veya  büyük   dece Bünyan’da oynanan “Sinsin”in mü-
                                    bir seyirciyi kucaklayarak kaçırmak gibi.   ziği  farklıdır.  Diğer  bölgelerin  (Ağırnas,
                                                                         Gesi, Tomarza, Pınarbaşı, Sarız, Yeşilhi-
                                                                         sar  (Sim  sim),  Yahyalı...)  müziği  ise  he-
                                                                         men hemen aynıdır.
                                                                         Oyunun çıkış noktasının dinî bir törene
                                                                         dayanıp dayanmadığı ve geçmişi hakkın-
                                                                         da kısaca şu bilgileri verebiliriz. Mahmut
                                                                         Ragıp Gâzimihâl “Sinsin”le ilgili bir olay-
                                                                         dan bahsetmektedir.
                                                                         “Eski  tarihte  bir  ‘sin’  adına  rastlarız.  Bu
                                                                         Kamer  (Ay)  tanrısının  adıdır.  Sümerler
                                                                         devrinde  de  ‘kamer’e  bugünkü  gibi  ‘ay’
                                                                         diyorlardı. Sonra Babil’de ‘sin’ dediler. Bir
                                                                         devirde  de  ikisini  birden  kullanarak  ‘Si-
                                                                         nay’ dediler. Kültür bilginlerinin dedikle-
         Halk Eğitimi Merkezi Ekibi Şehir Tiyatrosunda Serçe Oyunu oynarken   rine göre Babil’de ‘sin’ adında ilâhiler o-
         (H. Yüksel Arşivi)                                              kunur, şenlikler yapılırdı. Bu ilâhiler, biri
   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76