Page 71 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 71
[1022] 62 / HAL KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
serili olan bulgura serçeler rahatlık ver- Halay başının yapacağı hareketlerin sınırı
memektedir. Topal olan kadın koşamasa yoktur, oyun bu şekilde çok eğlenceli bir
da, eline aldığı değnekle bulgura konan şekilde sürer.
kuşları kovalayarak kiminin ayağını kimi- Kayseri ve yöresinde de birçok yörede
nin kanadını kırmaktadır. Bu yaşlı kadı- olduğu gibi son zamanlarda bu oyunun
nın ve serçelerin birbirleriyle olan müca- otantiğini bozacak bazı eklemeler yapıl-
delesi taklit edilerek oyuna dönüştürül- mıştır. Özellikle, organize bir şekilde ça-
müştür. lışan ekiplerin yaptığı bu eklemeler şu
Oyunun Oynanışı: Köy meydanında şekildedir: Oynaşmakta olan serçelere
veya oyunun oynayacağı alanda, oyunu uzaktan bir avcı sessizce yanaşarak tüfe-
bilen 8-10 veya daha fazla sayıda kişi ye- ğini ateşler. Bu sırada oyunculardan biri
rini alır. Davul-zurnanın eşliğinde, kollar vurulmuş gibi yere düşer. Bunu gören
dirsekten bükülüp çene hizasına kadar serçenin eşi ise vurulan oyuncunun yanı-
kaldırılır. Eller de bilekten aşağıya doğru na gelerek ağlamaya, çırpınmaya başlar.
bükülerek serçelerin kanat çırpışları gibi Oyuncuyu vurmuş olan avcı oyuncunun
yukarıdan aşağıya doğru hareket ettirilir. başına gelerek, yerde yatan oyuncuyu bir
Bu arada sağ ayak sürekli önde olacak kolundan tutarak yerde sürükleyerek gö-
şekilde, ökçeye basmadan, parmak ucu- türür. Oyun bu şekilde biter. Ancak oyu-
na basarak (topallayarak) bir sağa bir so- nun aslında bu yoktur.
la dönerek yürünür.
Grubun sonunda yer alan oyuncunun Sinsin
(pöççük) elinde uzun bir değnek (cerek) Türkiye’nin birçok yöresinde bilinen, kö-
vardır. Yürüyüş sırasında grubun başında kü Orta Asya’ya kadar dayanan halay
bulunan oyuncu (halay başı) ne yaparsa tarzında bir oyun olan Sinsin; Kayseri
diğer oyuncular da aynısını yapmak zo- yöresinde de birçok ilçe ve köyde oynan-
rundadırlar. Halay başının yaptığını yap- makta olan hareketli bir oyundur. Aslın-
mayan veya yapmakta geciken oyuncu, da köy seyirlik oyunları içerisinde yer al-
aynı hareketi yapana kadar pöççükten ması gereken Sinsin’i, yumruk oyunu ile
sopa yer. Halay başının yaptığı hareketler halay tarzı oyunlar arasında göstermemi-
şunlardır: Bir ayağını, bir eliyle tutarak zin sebebi, sadece davul-zurna ile oynan-
sekmek; yanındaki oyuncunun kulağını masıdır. Yalnız Kayseri’de oynanan
tutmak; aynı oyuncuya vurmak; cepkeni- “Sinsin”ler, diğer yörelere göre farklı mü-
ni, yemenisini, şalvarını çıkartmak; ken- zikle oynanmaktadır. Kayseri içinde sa-
dilerini seyreden çocukları veya büyük dece Bünyan’da oynanan “Sinsin”in mü-
bir seyirciyi kucaklayarak kaçırmak gibi. ziği farklıdır. Diğer bölgelerin (Ağırnas,
Gesi, Tomarza, Pınarbaşı, Sarız, Yeşilhi-
sar (Sim sim), Yahyalı...) müziği ise he-
men hemen aynıdır.
Oyunun çıkış noktasının dinî bir törene
dayanıp dayanmadığı ve geçmişi hakkın-
da kısaca şu bilgileri verebiliriz. Mahmut
Ragıp Gâzimihâl “Sinsin”le ilgili bir olay-
dan bahsetmektedir.
“Eski tarihte bir ‘sin’ adına rastlarız. Bu
Kamer (Ay) tanrısının adıdır. Sümerler
devrinde de ‘kamer’e bugünkü gibi ‘ay’
diyorlardı. Sonra Babil’de ‘sin’ dediler. Bir
devirde de ikisini birden kullanarak ‘Si-
nay’ dediler. Kültür bilginlerinin dedikle-
Halk Eğitimi Merkezi Ekibi Şehir Tiyatrosunda Serçe Oyunu oynarken rine göre Babil’de ‘sin’ adında ilâhiler o-
(H. Yüksel Arşivi) kunur, şenlikler yapılırdı. Bu ilâhiler, biri