Page 70 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 70

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                           HAL / 61 [1021]


           Oyunun Oynanışı: 1- Oyuna sağ ayak ile
           başlanır. Dizler yukarıya doğru çekilerek
           oynanır.  Oyuncu  sağ  ayağını  yukarıya
           doğru çekip yere bastıktan sonra, sırasıy-
           la sol ve sağ ayağını da yukarı çekip yere
           basar ve tekrar sağ ayağını yukarı çekip
           yere basar ve son olarak sol ayak parmak
           ucunu,  sağ  ayağın  yanında  çaprazlama
           yere vurup yukarı çeker.
           2- İkinci adımda bu sefer sol yöne veya
           geriye doğru yürüyerek sağ ayak parmak
           ucunu sol ayağın yanında çaprazlaması-
           na vurup çeker.


           Öteyüz (Dokuz buçuk)               Bünyan Halayı notası (H.Yüksel Arşivi)
           Pınarbaşı,  Sarız,  Tomarza  yörelerinde
           oynanmakta  olan  oyun,  yavaş  tempoyla   sekilirken sağ diz yukarıya doğru çekilir
           başlayarak  sonrasında  gittikçe  hızlanır.   ve yere basılır. Aynı anda sol diz de yuka-
           Oyunun Kayseri ve yöresine ait olduğu-  rıya  doğru  çekilip  basıldıktan  sonra  çift
           nu,  Türk  Halk  Müziği  ve  Oyunları   ayak  üzerine  zıplandıktan  sonra  sol  diz
           Folklor Dergisi’ndeki bilgiler de destek-  yukarı  çekilip  önde  ökçe  yere  vurulup
           lemektedir. Bu dergide oyunun adından   geri çekilir. Sonrasında ise sırayla ilk ön-
           “Dokuz buçuk” olarak bahsedilmektedir.   ce sağ ayak sonra da sol ayak geriye atılıp
           Fakat  oyun  özellikle  Avşarlar  arasında   önde ökçe yere vurulur.
           oynandığı  için  “Öteyüz”  adıyla  bilinir.   4- Dördüncü figürde ise, üçüncü figürde
           “Öteyüz” oyununun türküsünün olup ol-  sürekli öne vurulan ökçelerden sağ aya-
           madığını  tam  olarak  bilemiyoruz.  Yapı-  ğın  ökçesi  tersine  geriye  atılarak  ikinci
           lan araştırmalarda oyunun türküsüne ait   figürdeki gibi burun kısmı yere vurulur.
           herhangi  bir  bilgiye  ulaşılamamıştır.  O-  Bu  arada  oyuncular  ayak  ökçelerini  ve
           yunu oynayan oyuncular serçe parmak-  burunlarını  yere  vururken,  “Hey,  Hey”
           larıyla tutuşurken kolları serbest bir şekil-  diye bağırırlar. Bu oyunda, başlar da yeri-
           de aşağıdadır. Eller ve kollar oyunun rit-  ne  göre  hareketlerle  uyumlu  ve  ritmik
           mine göre yukarı kaldırılıp sağa sola sal-  olarak sağa sola çevrilir.
           lanarak tekrar aşağıya bırakılır.
           Oyunun Oynanışı: 1- Oyunda sırayla sağ   Serçe (Topal Serçe)
           ayak dizden kırılarak kaldırılıp yere bası-  Kayseri ve yöresinde davul-zurna ile oy-
           lırken, önce sol ardından sağ diz kırılarak   nanan,  zaman  zaman  seyreden  kişilerin
           yukarıya doğru çekilip yere basılır. Son-  de oyuna dâhil edilebildiği hareketli bir
           rasında ise, sol ayak geriye atılıp öne uza-  seyirlik  oyundur.  Oyun  Pınarbaşı,  To-
           tılarak önde ökçe yere vurulup geri yeri-  marza, ve Sarız yörelerinde, düğün eğlen-
           ne çekilirken, aynı şekilde sağ ayak ökçe-  ce ve bazı törenlerde oynanmaktadır. Bu
           si  ve  tekrar  sol  ayak  ökçesi  önde  yere   oyun  aynı  zamanda  Avşarların  yoğun
           vurulduktan sonra başa dönülür.     olarak  yaşadığı  Adana  ve  yöresinde  de
           2- İkinci figürün birinci adımı, aynen bi-  oynanmaktadır. Oyunun türküsü yoktur.
           rinci figürdeki ilk adım gibi dizler yukarı-  Oyunda, serçelerin doğada yaptıkları ha-
           ya  çekilerek  oynanır.  İkinci  adımda  ise   reketler  ve  bir  ayağı  aksak  kadının  bu
           sol ayak öne uzatılıp ökçe önde yere vu-  serçeler  ile  olan  mücadelesi  taklit  edil-
           rulurken, sağ ayağın ökçesi ise önde yere   mektedir. Hikâyesi şu şekildedir: Bir aya-
           vurulmayıp  geriye  doğru  uzatılarak  bu-  ğı topal ve bir gözü kör olan yaşlı bir ka-
           run kısmı geride yere vurulur.      dın,  değirmende  öğüttüğü  bulgurunu
           3- Üçüncü figürde ise sol ayağın üzerinde   sermiş ve kurutmaktadır. Fakat sergende
   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75