Page 334 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ MAD / 325 [1765]

Coğrafî yapının kazandırdığı diğer bir Jeotermal kaynaklar: İldeki önemli jeo-
rezerv de madencilik kapsamı içinde termal alanlar ise Himmetdede, Bayram-
sayılabilecek yapı taşı sınıfındaki yonu hacılı, Kuşçu ve Erciyes jeotermal alanla-
taşıdır. “Kesme taş” veya “kültüfü” de rı olup buralardaki sıcak su kaynakları-
denilen bu taş, en fazla Mimarsinan, nın sıcaklıkları 25ºC ile 45ºC arasında
Ağırnas, Kayabağ civarlarından ve Kay- değişmektedir. Himmetdede jeotermal
seri’nin kuzeydoğusundaki taş ocakların- alanında Çiftgöz sıcak su kaynağında
dan çıkarılmakta, ayrıca Himmetdede’de açılan kuyudan 32ºC sıcaklık ve 10 lt/sn
taş ocağı bulunmaktadır. debide, Bayramhacılı alanında açılan
kuyudan ise 38ºC sıcaklık ve 15 lt/sn debi-
Madenlerin bulunduğu bölgeler, cinsi ve rezervleri de akışkan elde edilmiştir. Her iki kaynak
Tomarza ve merkez ilçelerde olmak da kaplıca turizminde kullanılmaktadır.
üzere 300.580.948 m görünür,
3
687.970.780 m muhtemel pomza rezer- Günümüzdeki madencilik faaliyetleri (2012-2014)
3
vi ortaya çıkarılmıştır. Bunun yanı sıra Kayseri ili genelinde 227 adet arama 367
diyatomit, fosfat, jips, kaolen, mermer ve adet işletme olmak üzere toplam 594
tuğla-kiremit hammadde zuhurları belir- adet ruhsat bulunmaktadır. Bu ruhsatlar-
lenmiştir. dan 283 adedine işletme izni verilmiştir.
Türkiye’de Divriği’den sonra en önemli 58 adet krom, 30 adet kalker, 28 adet
demir yatakları Kayseri-Yahyalı yöresin- bazalt, 23 adet ignimbirit ve 21 adet
de bulunmaktadır. Türkiye’nin demir pomza işletme ruhsatı bulunmaktadır.
cevheri potansiyelinin yaklaşık %15-20’si Kamu kurumlarının hammadde ihtiyacı-
bu bölgededir. nın karşılanması için de 73 adet ham-
Bunlar Bünyan-Tacin, Pınarbaşı-Viran- madde üretim izin belgesi verilmiştir.
şehir, Karamadazı bölgesi, Develi-Zile, İlde en fazla üretilen maden kalker ve
Yahyalı-Kuzoluk, Yahyalı-Karaçat ve dolomittir.
Kovalı grubu demir yataklarıdır. Kara- Üretim bilgileri (2012-ton/m ): kalker
3
çat-Kızıl demir yataklarında yüksek 8.561.489, dolomit 1.347.714, krom
tenörlü toplam 20 milyon ton civarında 1.047.341, bazalt (mıcır) 951.825, demir
potansiyel varlığı belirlenmiştir. 663.028, pomza 585.739, kil 354.515,
Kayseri ili aynı zamanda karbonatlı çin- tras 129.232, kurşun 109.500, kuvars
ko-kurşun yataklanmaları açısından da kumu 49.118, çinko 42.001, alçıtaşı
önemlidir. 38.377, karbondioksit 37.139, traverten
ÇİNKUR’a hammadde, uzun yıllar bu 26.795, bazalt (blok) 20.275, ignimbirit
bölgeden sağlanmıştır. İldeki bazı kur- 8.984, bazalt 8.259, mermer 5.463, mer-
şun-çinko yatakları; Zamantı karbonatlı mer (ignimbirit) 291, kömür (linyit vs.)
Pb-Zn, Yahyalı-Kuzoluk, Suçatı, Alagöl 4.683, altın 3.800, manganez 2.385,
ve Mezargedik ve Develi-Köprüüstü, andezit 2.250, bakır 685; genel toplam
Kaleköyü ve Çakılpınar kurşun-çinko 14.005.888.
yataklarıdır.
Pınarbaşı ve Tomarza bölgesinde çok Kaynakça: Salnamelerde Kayseri, hzl. U.
sayıda krom zuhur ve yatakları belirlen- Kocabaşoğlu, Murat Uluğtekin, Kayseri 1998, s.
miştir. Bölgede yaklaşık 1 milyon ton 11; A. Nazif, Mir’ât (Palamutoğlu), s. 9; Cumhu-
krom potansiyelinin varlığı ortaya çıka- riyetin 75. Yılında Kayseri, Kayseri 1998, s.
206-207; http://www.kayseri.gov.tr; Maden
rılmıştır. İşleri Genel Müdürlüğünün kayıtları; www.mta.
İldeki diğer önemli endüstriyel hammad- gov.tr/v2.0/turkiye_maden/maden_potansi-
de oluşumları ise Felahiye-Badanalık yel_2010/kayseri_madenler.pdf.
kaolen yatağı ile İncesu ilçesindeki tuğla- YAYIN KURULU
kiremit hammaddeleridir. Badanalık
kaolen sahasındaki kaolenler seramik MADENOĞLU, HALİT
sanayi hammaddesi olarak kullanılmak- Öğretim üyesi, hekim (Kayseri, 1962-).
tadır. Bunların dışında çeşitli ilçelerde İlk, orta ve lise öğrenimini TED Kayseri
kum-çakıl ve diyatomit oluşumları da Kolejinde yaptı. Erciyes Üniversitesi Tıp
bulunmaktadır. Fakültesinden mezun oldu (1986). Erci- Halit Madenoğlu