Page 391 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

[1822] 382 / MER KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

MERYEM ANA KİLİSESİ bk.SURP %62) olarak gözükmektedir. En fazla
ASTVADZADZİN KİLİSESİ mensubu bulunan ilk 10 meslek açısın-
dan bakıldığında da benzer bir gayrimüs-
MESLEKLER lim hâkimiyeti olduğu anlaşılmaktadır.
KAYTAM (Kayseri ve Yöresi Tarihini İlk 10 meslek, mensubiyet sayısına göre
Araştırma Merkezi) arşivinde bulunan sırasıyla şöyledir: Tüccarlık, tacirlik,
koçanlardan elde edilen veriler ışığında hademelik, arabacılık, çerçilik,
XIX. yüzyılın sonlarında Kayseri’ye bağlı hizmetkârlık, amelelik, alacacılık (el
mahallelerde ve köylerde mevcut meslek tezgâhında, alaca denilen bir çeşit
grupları şu şekilde sıralanabilir: 1) Yerli, pamuklu dokuyan usta), bezzazlık, çırak-
,
yabancı ve dışarıdan gelen esnaf olarak, lık ve devecilik. Burada sıralanan ilk 10
2) Müslüman ve gayrimüslim esnaf ola- mesleğe sahip kişilerin toplamı 452 yani
rak, 3) Farklı mesleklerden esnaf grupları toplam meslek sahiplerinin %58’ine teka-
olarak. bül etmektedir. Söz konusu ilk 10 meslek
Dönemin esnaf ve sanatkârı, yerli ve sahiplerinin de 168’i Müslüman, 284’ü
yabancı sınıflaması bakımından incelen- ise gayrimüslimdir. Son olarak toplamda
diğinde yerli esnafın köylerde mi yoksa meslek sahiplerinin büyük bir kısmı Kay-
mahallelerde mi faaliyet gösterdiklerine seri’ye yabancı memleketlerden gelen
göre ayrı kayıt altında tutuldukları anla- Müslim ve gayrimüslim meslek sahiple-
şılmaktadır. Köy esnafı da mahalle esnafı rinden oluşmaktadır.
da hem Müslüman ve gayrimüslim olma-
larına göre hem de mesleklerine göre Kayseri Merkez Mahallelerindeki Yerlilerin
Bir temettü tezkeresi koçanı sınıflamaya tabi tutulmuşlardır. Meslekleri
XIX. yüzyılın sonlarında Kayseri’deki Kayseri merkez mahallelerinde yerlilerin
mahallelerde Müslüman olmayanlar meslek dağılımları: Defterlerden elde
mesleklerin büyük bir kısmında yer alır- edilen verilere göre tüm mahallelerde
ken Müslümanlar yarısından daha azın- oturan yerli nüfusa ait toplam 56 meslek
da yer almışlardır. Nitekim tespit edilen tespit edilmiştir. En fazla rağbet edilen
toplam 137 meslekten 74’ünde Müslü- meslekler ve sayıları sırasıyla şunlardır:
manlar hiç yer almazken 31’inde de Müs- Tüccar (51 kişi), çerçi (26 kişi), bezzaz (16
lüman olmayanlar hiç yer almamışlardır. kişi), amele (16 kişi), toycu (12 kişi), tacir
Benzer bir durum toplam meslek sahibi (11 kişi) ve kasap (8 kişi). En fazla tercih
bakımından da kendini göstermektedir. edilen bu yedi meslek erbabının toplamı
Zira koçan kayıtlarında toplam 778 mes- 140 kişidir ve toplamın %62’sini oluştur-
lek sahibinden 292’si Müslüman (yakla- maktadır. Dolayısıyla merkez mahalle-
şık %38), 486’sı ise gayrimüslim (yaklaşık lerde toplam 229 meslek sahibi vardır.
Meslek sahiplerinin dinî dağılımlarına
bakıldığında Müslüman meslek sahibi
sayısının 76 (%33), gayrimüslim meslek
sahibi sayısının ise 153 (%67) olduğu
anlaşılmaktadır. Müslümanların en fazla
tercih ettikleri meslekler sırasıyla; toycu-
luk, tüccarlık, amelelik, çerçilik, tacirlik.
Bu mesleklerle iştigal eden toplam 41
meslek sahibi vardır ve toplam Müslü-
man meslek erbabının %54’ünü teşkil
etmektedir.
Gayrimüslimlerin en fazla tercih ettikleri
meslekler ise sırasıyla; tüccarlık, çerçilik,
bezzazlık, amelelik ve kasaplıktır. Bu
mesleklerle iştigal eden toplam 89 mes-
Bakırcılık mesleği lek sahibi vardır ve toplam gayrimüslim