Page 432 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 432
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ MİL / 423 [1863]
nın komutası altında bulunmuş olan
Doğu Anadolu’daki 9. Ordu’nun müfet-
tişliği komutasına getirildi. Onun görevi,
gönderileceği bölgede asayişi sağlamaktı.
Daha sonra Samsun’da, Dokuzuncu
Ordu Kıtaatı Müfettişliği’ne çekilen 22
Mayıs 1919 tarihli telgrafta, Maraş ve
Kayseri’nin de onun emrine verildiği bil-
dirilmişti. Kayseri bu tarihten itibaren
Mustafa Kemal Paşa’nın emri altında
bulundu.
Yunanlılar, “Megala Idea” (Büyük Fikir)
idealini gerçekleştirmek için 15 Mayıs
1919’da İzmir’i işgal ettiler. Kayseri Bele-
diye Başkanı Rıfat Bey, Meclis-i Umumi,
Meclis-i İdare ve Ticaret Odaları temsil- Millî Mücadele’de cepheye cephane taşıyan kadın ve çocuklardan oluşan
cileri ve müftü imzasıyla İtilaf Devletleri kağnı müfrezesi-1922 (Tuzcu- Talas)
temsilcilerine tarihsiz- protesto telgrafı ye geç gittikleri için Mustafa Kemal Paşa,
çekti. Kayseri’de, İzmir’in işgali üzerine delegelere ilk olarak şunu sordu: “Kongre-
açık hava mitingi yapılması kararlaştırıl- ye niçin geç geldiniz? Yoksa mutasarrıf mı
dı. Fakat Mutasarrıf Ali Ulvi Bey* açık sizi engelledi?” (Çünkü Mustafa Kemal, o
hava mitingine izin vermedi. Bunun üze- günlerde Kayseri mutasarrıfının Millî
rine Kiçi Kapı*’da “Aynalı Gazino” deni- Harekete karşı olduğunu biliyordu.)
len, ara sıra temsillerin verildiği, toplantı- “Hayır, paşam! Mutasarrıf müessir olacak
ların yapıldığı ve şehrin tek sahnesi olan birisi değildir. Ancak Kayserililer, mühim
yerde, kapalı bir toplantı yapılması karar- bir konuda karar verirken itidalle davra-
laştırıldı. Bu toplantı İhtiyat Zabitanı nan ve her türlü sonuçları hesaplayarak
Cemiyeti tarafından tertiplendi. Bu top- harekete geçen bir karaktere sahip olduk-
lantı, Millî Mücadele’ye katılma bakımın- larından, bu meselede de düşünüp taşın-
dan yapılan miting amaçlı ilk toplantıdır. dıktan sonra karar aldık.” dediler. Ve şunu
23 Temmuz 1919’da, Şarkî Anadolu eklediler: “Kayseri bundan böyle sizin
Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Doğu safınızda ve emrinizde vatani vazifesini
illeri murahhasları Erzurum’da toplandı. yapacaktır.” Kayseri delegeleri, Mustafa
İlk gün Mustafa Kemal Paşa kongre baş- Kemal’den aldıkları direktiflerle Kayseri’-
kanı seçildi. Kongre, “Millî Misak” olarak ye döner dönmez, zaman geçirmeden sıkı
bilinen demecin ilk nüshasını hazırladı. bir çalışma içine girdiler. İlk iş olarak
Kongreye Kayseri, murahhas gönderme- memlekette az çok söz sahibi olanları bir
mişti. Çünkü kongre doğu illerini kapsı- toplantıya çağırdılar. Bu toplantı Ahmet
yordu. Paşa İlkokulu binasında gizli olmamak
Erzurum Kongresi’nden sonra ikinci kaydıyla yapıldı. Toplantıda hazır bulu-
önemli bir kongrenin Sivas’ta yapılacağı nanların ittifakıyla Kayseri’de Müdafaa-i
ve memleketin her tarafından gelen Hukuk Cemiyeti’nin bir şubesinin açılma-
murahhasların bu kongreye katılacağı sına kara verildi. Toplantıda gizli oyla
haberi Kayseri’de duyuldu. Delege seçimi idare heyeti seçimi yapıldı. Başkanlığa 8
için toplantı, İçerişar Mahallesi’nde Taşcı- Eylül 1911 yılından 2 Nisan 1919 yılına
zade Mehmet Bey’in evinde gizli olarak kadar Kayseri müftülüğü yapmış olan
yapıldı. Kâtipzade Nuh Naci (Yazgan*) ile Müftü Ahmet Remzi Efendi getirildi. İdare
Ahmet Hilmi (Kalaç*) Bey’in Kayseri dele- heyetine seçilenlerden bazıları: Nuh Naci
gesi olarak Sivas’a gitmelerine karar veril- Bey, Ahmet Hilmi, Mazhar Karakaya,
di. Daha sonra İmamzade Ömer Mümtaz Faik Seler, Mustafa Ağırnaslı, Uşakî
Bey* de Sivas’a gitmeye karar verdi. Böyle- Osman vs. Böylece cemiyet kurulmuş
ce üç delege tamamlanmış oldu. Kongre- oldu.