Page 186 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 186

188 / BAĞ                           KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

                                                                            rir; ka d›n lar öğ le den son ra kom şu la r› zi -
                                                                            ya re te  (gez me ye)  gi der;  ço cuk lar  bi raz
                                                                            uyur, uy ku dan kal k›n ca da ken di bağ la -
                                                                            r›n da ya da kom şu la r›n ba ğ›n da ak ran la -
                                                                            r›y la oy nar d›.
                                                                            Ak şam la r› ge nel ola rak er kek ler geç ge lir,
                                                                            ye mek aç›k ha va da, gaz lam bası ›ş› ğ›n da
                                                                            ye nir di. Bu la ş›k lar ak şam dan y› ka n›r, sa -
                                                                            ba ha b› ra k›l maz; ay r› ca sa bah le yin pi şi ri -
                                                                            le cek baz la ma ve ya kat me rin ha mu ru yo -
                                                                            ğu ru lur,  ma ya lan ma ya  b› ra k› l›r d›.  Yaz
                                                                            ge ce le ri k› sa, er kek ler de yor gun ol du ğu
                                                                            için bağ lar da pek ak şam gez me si ol maz -
                                                                            d›. Ge ce le ri an ne-ba ba lar oda la r›n da, ço -
                                                                            cuk lar ört me, köşk, sal l›k ve ya te ras lar da
                                                                            ya tar d›. Ya tak lar, üs tü ka pa l› me kân lar da
            Kasım Gözüakça bağ evi
                                                                            ye re ve ya se dir le re; sal l›k ve te ras lar da ise
                                                                            ya ye re ya da ah şap ayak lar üze rin de yük -
                                       gö çüş s› ra s›n da da ha faz la ta ş› na cak şey  sel ti len ah şap ke re vet ler üze ri ne se ri lir di.
                                       olur du.  Kent ten  ba ğa  ge lir ken  her  ai le  Ya tak la r›n  yer den  yük sel til me siy le,  in -
                                       ken di ne  uy gun  za ma n›  se çer di.  An cak  san lar  ak rep,  ç› yan  ve  ze hir li  örüm cek -
                                       bağ dan ken te gö çer ken bu eği lim kay bo -  ler den bir de re ce ye ka dar ko ru nur du.
                                       lur,  ay n›  bağ  alan la r›n da  otu ran  ai le ler  Bağ lar da ya p› la cak iş çok olur du. ‹ş le rin
                                       göç  za ma n› n›  bir lik te  ka rar laş t› r›r lar,  üs te sin den ge le bil mek için, ai le de ki her -
                                       yak la ş›k bir haf ta için de de ken te gö çer -  kes bel li bir iş bö lü mü çer çe ve sin de çe -
                                       ler di.  Göç me den  ön ce ki  ak şam,  ço cuk -  şit li  so rum lu luk lar  yük le nir;  yaş l› s›n dan
                                       lar ça l› ç›r p› top lar ve “ala met” ad› ve ri -  gen ci ne, ka d› n›n dan er ke ği ne ka dar her -
                                       len bü yük bir ateş ya kar; ate şin et ra f›n da  kes bir çok iş le uğ ra ş›r  d›. Bağ, bah çe, ev
                                       oyun lar oy nar ve ma ni ler söy le ye rek eğ -  iş le ri; inek, at, eşek gi bi hay van la r›n ba k› -
                                       le nir ler di. Son ba har ak şam la r› ufuk çiz -  m›, bes len me si ve bu na ben zer çok sa y› -
                                       gi sin de kâh par la yan kâh so luk la şan on -  da ki  so rum lu luk,  ge nel lik le  ai le de ki  bi -
                                       lar ca sa r›-k›r m› z› ateş, bağ la r›n pey za j› n›  rey ler ara s›n da pay la ş› l›r d›. Hâ li vak ti ye -
                                       süs ler, han gi bağ la r›n bo şal ma ya baş la d› -  rin de olan ai le le rin bir ya da iki ev lat l› ğ›
                                       ğ› na işa ret eder di.               olur;  on lar  bağ,  bah çe  iş le ri ne  ko şar;
                                                                            inek(le ri) sa ğar, evi ve ya k›n çev re si ni su -
                                       Bağ ya şa mı                         lar, sü pü rür, mut fak ta ça l› ş›r d›. Ba z› ai le -
                                       Kay se ri ken ti nin ol duk ça yo ğun olan ge -  le rin ara ba c› la r›, se yis le ri olur; at la ra ba -
                                       le nek sel yer le şim do ku su için de ki ev ler de  kar, ara ba y› kul la n›r d›. Bağ lar da ye mek,
                                       k› ş› ge çi ren halk, ba har la bir lik te bağ iş le -  odun  oca ğ›  ve ya  tan d›r da pişirilirken;
                                       ri ne da lar, bü tün yaz bo yun ca da kent ten  baz la ma, yuf ka ve kat mer ise saç ta pi şi ri -
                                       uzak ta,  zen gin  bir  k›r  ya şa m›  sü rer di.  lir;  ya k›t  ola rak da bağ dan  ve ya  ya k›n
                                       Ken tin tu tu cu de ne bi le cek örf ve âdet le ri,  çev re den  el de  edi len  or ga nik  mad de ler
                                       sos yal ve kül tü rel ge rek le ri, bağ lar da ar ka  kul la n› l›r d›. Ba ğ›, bah çe si bü yük olan ve
                                       pla na iti lir, ai le bi rey le ri öz gür or tam lar -  bu işe önem ve ren ai le ler dey se bah çe iş -
                                       da, se re ser pe do ğa n›n ta d› n› ç› ka r›r d›.  le ri ni ma aş l› bah ç› van lar gö rür dü. Bit ki -
                                       Ye tiş kin ler ve de li kan l› lar 1950’li y›l la ra  le rin  di kil me si,  su lan ma s›,  bu dan ma s›,
                                       ka dar, gün doğarken bi nek hay van la r› ve -  ilaç lan ma s›; seb ze le rin ke ser len me si, ot -
                                       ya ara ba lar la ken te iner, gü neş ba tar ken  la r›n yo lun ma s› on la r›n işiy di.
                                       de bağ la r› na dö ner ler di. Er kek ler gi din ce
                                       ka d›n ve ço cuk lar ba ğa gi rer, bağ da ya -  Kış ha zır lık la rı
                                       p›l ma s› ge re ken iş le ri öğ le ne ka dar bi ti -  Es ki de yim le bağ lar bir ba k› ma “fa kir fu -
   181   182   183   184   185   186   187   188   189   190   191