Page 182 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1

184 / BAC KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

din Kir ma ni’nin* k› z›y la ev le nen, Kay se - önem ta ş›r. Bağ ya şa m›, top lu mun yüz y›l -
ri’de Ahi li ği ör güt le yen, Ana do lu’da Mo - lar d›r be nim se di ği, sev di ği ve ko lay ko lay
ğol la ra kar ş› ayak lan ma la rın baş la d› ğ› ta - vaz ge çe me ye ce ği sos yal ve kül tü rel bir
rih ler de K›r şe hir’e git ti ği ni bu ra da öl dü - ge le nek tir. Ya şam ko şul la r› n›n ve de ğer -
ğü nü bi li yo ruz. Tür be si bir zi ya ret gâh t›r. ler sis te mi nin çok de ğiş ti ği gü nü müz de
Onun eşi olan Fat ma Ba c›’n›n Ana do lu bi le yaz ay la r›n da ba ğa göç me âde ti de -
ba c› la r› n›n pî ri ol du ğu sa n›l mak ta d›r. vam et mek te dir. Es ki den ol du ğu gi bi bu -
Ahi ler, der viş ta ri kat la r›y la da iliş ki li dir - gün de çok sa y› da Kay se ri li, bağ la r› na
ler. Za ma n›n ge rek le ri ne uy gun si ya set düş kün dür. Ya p› lan gö rüş me ler de, bu
iz le dik le ri, el le riy le ka zan d›k la r› n› en tür bağ de ne yi mi olan la r›n bir ço ğu, ak›l
aziz r› z›k ka bul et tik le ri, ser vet sa hi bi ol - ve sağ du yuy la ko lay ca aç›k la ya ma d›k la r›
duk la r›, fü tüv vet ah la k› n›n ge re ği cö - ba z› ne den ler le -ba k› m› güç ve mas raf l›
mert lik te ya r›ş t›k la r›, özerk ya p› la r›na ol ma s› na rağ men- bağ la r› n› çok sev dik le -
rağ men kurulu düzenin de va m›n dan ya - ri ni ve bağ la r›n dan bir tür lü ko pa ma d›k -
na ol duk la r›, ka r› ş›k l›k lar za ma n›n da la r› n› be lirt mek te dir.
dev let oto ri te si nin ika me si ne ça l›ş t›k la r›
bi lin mek te dir. Kay se ri’nin Ahi li ğin baş l› - Ta ri hi
ca mer kez le rin den bi ri olu şu sa hip ol du - Kay se ri Bağ la r›’ n›n ta ri hi hak k›n da ya z› l›
ğu me de ni, kül tü rel, sos yal, eko no mik ve kay nak lar çok s› n›r l› d›r. Bu ne den le bağ -
coğ ra fî ko nu mu se be biy le dir. Ana do - c› l› ğ›n ve yaz la r› ba ğa göç me âde ti nin
lu’da ‹l han l› la r›n ege men li ğin den son ra Kay se ri’de ne za man ve han gi bağ lar da
başgös te ren ve ön cü lü ğü nü Ahi le rin yap - baş la d› ğ› n› bil mek he men he men ola -
t› ğ› is yan lar her ne ka dar put pe rest Mo - nak s›z d›r. An cak Kay se ri’de ve ya k›n la -
ğol lar ta ra f›n dan ac› ma s›z ca bas t› r›l ma ya r›n da ki köy ler de, ge niş bağ alan la r› ve
ça l› ş›l m›ş sa da ön le ne me miş tir. Fa kat bu kök lü bir bağ c› l›k kül tü rü var d›r. Os man -
is yan lar so nun da çok sa y› da ahi ba t› uç l› ar şiv le ri ne da ya na rak XVI. yüz y›l Er ci -
böl ge le ri ne göç et ti. Bu ara da yu ka r› da yes Da ğ› böl ge si nin sos yal ve eko no mik
Bi le cik’in Fet hi’n de rol le rin den bah set ti - du ru mu nu in ce le yen Jen nings, Er ci yes’in
ği miz Ana do lu Ba c› la r› ör gü tü nün de Kay se ri ve yö re si için öne mi ne işa ret
ora da var l› ğ› n› sür dür dü ğü söy le ne bi lir. eder. Da ğ›n, bu lun du ğu çev re ye ve rim li
Kay nak ça: Aş›k pa şa oğ lu Der viş Ah met, Te va rih-i top rak lar ve bol su sağ la d› ğ› n›, ay nı za -
Âli Os man, hzl: At s›z, Mil li Eği tim Ba kan l› ğ› Ya - man da be re ket ge tir di ği ni söy ler. Etek le -
y› n›, An ka ra 1992, s. 165; Ne şet Ça ğa tay, Bir rin de ki bağ ve bah çe ler de çok bol, ka li te -
Türk Ku ru mu Olan Ahi lik, TTK Ya y› n›, An ka ra li mey ve ve üzüm ye tiş ti ril di ği ne de ği nir.
1989, s. 95; Sir Ja mes Red hou se, Red hou se Fa kir-zen gin, he men her ai le nin ken tin
Türk çe-‹n gi liz ce Söz lük, Sev Ya y›n c› l›k, ‹s tan bul
1997, s. 116; Te mel Türk çe Söz lük, hzl: Mer tol s› ca ğ›n dan uzak ta, bir ba ğa, bir kaç mey -
Tu lum, Ter cü man Ga ze te si Ya y› n›, ‹s tan bul ve ağa c› na ve kü çük de ol sa bir ku lü be ye
1985, s. 80; Mi sal li Bü yük Türk çe Söz lük, ed. ‹l - (bağ evi ne) sa hip ol du ğu nu; zen gin le rin
han Ay ver di, II. 1529; Ha lil ‹nal c›k, The Ot to man Ta las*, Hi sar c›k* gi bi köy le ri ter cih ede -
Em pi re, Lon don 1973, s. 160; Ge li bo lu lu Mus ta -
fa Âli, Kün hü’l Ah bar, Er ci yes Üni ver si te si Ya y› -
n›, Kay se ri 2006, s. 31-32; Meh med Neş ri, Ki -
tab-› Ci han nu ma, TTK, An ka ra 1987, I. 80-81;
Ge or ges Vaj da, Tür ki ye’de Es naf Teş ki lat la r›,
çev. Mu al la Sü er dem, Tür ki ye Ya y› ne vi, ‹s tan bul
1971, s. 110; Mi ka il Bay ram, Ba ci yan-› Rum,
Kon ya 1987, s. 35-41.
MUSTAFA KES K‹N

BAĞ EVİ bk. EV

BAĞ HA YA TI
Kay se ri hal k› için bağ ve bağ c› l›k bü yük Sakar Bağları