Page 49 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 49
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ AHM / 51
AH MED CE MAL BEY (NÂ Zİ Kİ ZA DE) AH MED HİL Mİ PA ŞA (AH MED PA ŞA)
Kay se ri Mu ta sar r› f› (‹s tan bul, 1862 – ?). Hekim (Kay se ri, 1839 – ‹s tan bul, 16 Ma -
Şeyh Ah med Nâ zi ki Der gâ h› post ni şi ni y›s 1905). Ah med Hil mi Pa şa, ilk tah si li ni
ve ‹s tan bul Be le di ye Üçün cü Da ire si Kay se ri’de yap t›k tan son ra on iki ya ş›n -
Vez ne da r› Meh med Ham di Efen di’nin day ken ‹s tan bul’a git ti. ‹r fa ni ye Hu su si
oğ lu dur. Top ha ne As ke rî Rüş ti ye sin de Mek te bi ne gir di. ‹ki üç y›l bu okul da oku -
or ta, Mül ki ye’nin ida di k›s m›n da li se öğ - duk tan son ra Ka zas ker Ce mal Efen di’nin
re ni mi ni ta mam la d›. Mül ki ye’nin yük - dik ka ti ni çek ti ve onun sa ye sin de T›b bi ye
sek k›s m›n dan me zun ol du. Mül ki ye me - Mek te bi ne kay det ti ril di. 1864’te Sol Ko la -
zu nu Hay dar Yü ce baş’›n kur du ğu En - ğa s› rüt be siy le mek tep ten ç› k›n ca Hay dar
var-› Maa rif ad l› özel okul da öğ re tim Pa şa Has ta ne si ne, da ha son ra Be şin ci Or -
grup baş ka n› ola rak gö re ve baş la d› duya me mur ol du. Bu va zi fe de dört se ne Ahmed Cemal Bey
(1889). Da hi li ye Ne za re ti Tel graf Ka le mi kal d›. T›b bi ye de eği ti min Türk çe ya p›l -
Mü la z›m l› ğ› na ta yin edil di. Ce za ir-i ma s› n›n ka rar laş t› r›l ma s› ve Arap ça ile
Bah r-i Se fid (1891) ve Bur sa vi la yet le ri Fran s›z ca y› da iyi bil me sin den do la y› t›b -
mai yet me mur luk la r›n da kay ma kam l›k bi ye de öğretmenlikle gö rev len di ril di. On
sta j› n› ta mam la d›. Mi las Ka za s› Kay ma - beş se ne sü ren bu ça l›ş ma s› s› ra s›n da ye -
kam Ve kil li ğin de, Mi ha l›ç ç›k, Kir mas t› di-se kiz bin say fa l›k t›b bi eser ler ter cü me -
Aşar ‹ha le Me mur luk la r›n da gö rev len di - si ne mu vaf fak ol du. Da ha son ra rüt be si
ril di (1892–1893). Si mav (1894), Mal ka - 1888’de Li va l› ğa (Tuğ ge ne ral) ter fi edil -
ra (1899), T›r no va (1906), K›r caa li mek su re tiy le T›b bi ye Mek te bi Na z›r l› -
(1907) Ka za la r› kay ma kam l›k la r› na ğ›(Ba kan lı ğı)na ta yin olun du. Son ra dan
atan d›. Bu ara da De dea ğaç San ca ğ› Mu - As ke rî ve Mül kî T›b bi ye Mek tep le ri Na z› -
ta sar r›f Ve kil li ği ni (1909) ve Cisr-i Mus - r› ol du. Rütbe si de fe rik li ğe (Tüm ge ne ral)
ta fa Pa şa Ka za s› Kay ma kam Ve kil li ği ni yük sel di. 1895’te Ma kam-› Se ras ke ri S›h -
yü rüt tü (1909). Ar d›n dan H› n›s San ca ğ› h› ye Da ire si Re is-i Sa ni si (Ge nel kur may
Mu ta sar r›f l› ğ› na ta yin edil di ise de bu Baş kan lı ğı Sağ lık Da ire si İkin ci Baş ka nı),
San cak’›n ka za ya çev ril me si üze ri ne gö - son ra da H›fz-› S›h ha-i Umu mi ye Ser mü -
re vi ne baş la ya ma dan ay r›l d› (1909). Gü - fet ti şi (Baş mü fet tiş) ol du. Bi rin ci Os ma nî,
müş ha ne, Laz ki ye, Hav ran san cak la r› Bi rin ci Me ci dî Ni şan la r›, Al t›n ve Gü müş
mu ta sar r›f l›k la r› na ter fi an ge ti ril di ‹m ti yaz Ma dal ya la r› ile ödül len di ril di.
(1909). Hav ran San ca ğ› Mu ta sar r›f l› ğ›n - Ah med Pa şa, Ka d› köy’de Mah mud Ba ba
dan az le dil dik ten son ra (1910) Kay se ri Tür be si ha zi re si ne def ne dil di. Ce mi yet-i
San ca ğ› Mu ta sar r›f l› ğ› na ge ti ril di (1911). T›b bi ye-i Os ma ni ye nin ku ru lu şun da ve
Bu gö rev den azil su re tiy le ay r›l d› (1912). t›b bi eği ti min Türk çe ye çev ril me si s› ra -
Er zin can (1914), To kat (1914), Yoz gat s›n da bü yük hiz met le ri ol muş tur.
(1915) Mu ta sar r›f l› ğ› na atan d› (1915). Bu Eser le ri: Ame li yat-› Cer ra hi ye; Em raz-›
gö rev den de az li ne mü tea kip emek li ye Umu mi ye-i Cer ra hi ye; Kim ya-i Ma’de nî;
sevk edil di (1916). Mü ta re ke Dö ne min de Tah lil-i Kim ye vî; Teş rih-i Ma ra zi.
Hür ri yet ve ‹ti laf Par ti si nin ik ti da ra gel - Kay nak ça: Meh med Sü rey ya, Si cill-i Os ma nî, C.
me si üze ri ne yap t› ğ› mü ra ca at ka bul edi - 2, (Ha z›r la yan: Şa kir Bat maz) (Ba s›m da); Ah met
le rek emek li li ği kal d› r›l d› ve Te ke San ca - To pal, Ak Dağ lar, Rem zi Ki ta be vi, ‹s tan bul
1980; Ka ral, “Bi rin ci Meş ru ti yet ve ‹s tib dat De -
ğ› Mu ta sar r›f l› ğ› na atan d› (1919). vir le ri (1876 - 1907)”, Ka ral, Os man l›T, C. VII I.
Kay nak ça: Mü cel li doğ lu, Mül ki ye li ler, C. II I. s. GÖKHAN BOLAT
365-366.
YAYIN KU RULU AH MED MİDHAT BEY
Devlet adamı, bes te kâr, şa ir ve udi (Kay -
AHMED EFENDİ HOCAZADE bk. TAYLAN se ri, 1860–1931). Kay se ri’nin Güp gü poğ -
HOCAZADE AHMED lu ai le sin den olup dev let ida re sin de gö rev
al m›ş, ay n› za man da Kla sik Türk Mu si ki -
AHMED EFENDİ bk. KİRAZOĞLU AHMED si nin önem li bes te kâr la r›n dan bi ri si dir.