Page 51 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ AHM / 53

‹kin ci meş hur şar k› s› kür dî li hi caz kâr ma - Si vas Va li lik le rin de, 1922–1923 ta rih le ri
ka m›n da d›r. Güf te si ni de ken di si nin yaz - ara s›n da ise ikin ci de fa Kay se ri Mu ta sar -
d› ğ› (za ten şar k› la r› n›n ta ma m› na ya k› n› - r›f l› ğ›n da bu lun du.
n›n güf te si ken di si ne ait tir) bu şar k› y› Ah med Mu am mer Bey’in Kay se ri’ye
has ta la nan k› z› Fer ru ha Ha n›m için bes - yap t› ğ› (sosyal ve kül tü rel) hiz met le rin
te le miş tir. Ah med Mid hat Bey Gü müş - ço ğu, son mu ta sar r›f l› ğ›n da ger çek leş ti.
ha ne Mu ta sar r› f› iken Kay se ri’de k› z› n›n Kay se ri’de ve bu ra ya bağ l› yer ler de mo -
ağ›r şe kil de has ta lan d› ğ› n› öğ re nir. O de - dern okul lar yap t›r dı, toplam 29 okul hiz -
vir de (1912 y› l›) k›ş or ta s›n da ip ti dai va s› - me te aç›l dı. Kay se ri Dâ rü ley ta m› da
ta lar la, bin bir güç lük le Kay se ri’ye ge lir. onun gü zel ve te miz iş le ri ara s›n da d›r.
Has ta ya ta ğ›n da ağ›r şe kil de yat mak ta Şeh rin ilk imar plan la r› n› ha ya ta ge çir di,
olan k› z› için meş hur şar k› s› n›n güf te si ni Ta las Yo lu’nu ağaç lan d›r dı, şe hir için de -
ya zar ve bes te ler: ki rast ge le me zar l›k la r› nak let ti, şim di ki
Si vas ve ‹s tan bul cad de le ri ni aç t›r dı, Kay -
Mef tu nun ol dum ey vech-i Ah sen se ri Ti ca ret ve Sa na yi Oda s› n› fa al hâ le
Ay rıl mam ar tık bir lah za sen den ge tir di ve Gül te pe Par k›’n›n* dü zen len -
Yan dım tu tuş tum can ü ci ğer den me si, Mil let Has ta ne si nin aç›l ma s› gi bi
Ay rıl mam ar tık bir lah za sen den her bi ri Kay se ri için önem li sa y› la cak iş -
Kay nak ça: Meh met Ça y›r dağ, Kay se ri’de Güp - le rin ger çek leş me si ni sağ la dı. Kendisine
güp zâ de Ha c› Mus ta fa Ağa Va k›f la r› (1806- ait olan “Y›k ma d›k ça ya pa maz s› n›z!” sö -
1814), Kay se ri 2002, s. 73-77; Mü cel li doğ lu, züyle yola çıktı ve ge rek le ri ni ye ri ne ge - Ahmed Muammer Bey
Mül ki ye li ler, C. II I. s. 612-619; Y›l maz Öz tu na, tir di. Kay se ri’de ilk ba s› me vi nin ve Er ci -
Türk Mû si kî si, Ori ent Ya y›n la r›, Ma y›s 2006,
C.I. s.38. yes* ga ze tesinin ku ru lu şu ve hiz me te gi ri -
MEHMET ÇAYIRDA⁄ şi de Ah med Mu am mer Bey’in ese ri dir.
Kay se ri’de hem şe hir ha ya t› n›n ge liş me -
AH MED MU AM MER BEY si ni hem de Müs lü man aha li nin sa na yi ve
Kay se ri Mu ta sar r› f› (‹s tan bul, 1874 – ti ca ret te söz ve pay sa hi bi ol ma s› n› sağ la -
Kay se ri, 1928). Ba ba s› Si vas Bi da yet mak için “Os man l›-‹s lam Su hu let Şir ke -
Mah ke me si Ce za Da ire si Rei si Meh med ti”ni kur durttu. Kay se ri’de or tak ça l›ş ma
Sa mi Efen di, an ne si Sa bi ha Ha n›m’d›r. eği li mi bu şir ket sa ye sin de ku rum sal laş -
S›b yan Mek te bin de, Dra ma Rüş ti ye sin de ma ya baş la dı. Ni te kim o ta rih ler de, Tür -
oku du. Mek teb-i Mül ki ye-i Şa ha ne den ki ye ge ne lin de ol du ğu gi bi, Kay se ri’de de
me zun ol du (1886). Türk çe ve Fran s›z ca ti ca ret ve sa na yi sek tö rü ço ğun luk la gay -
ko nuş tu ğu gi bi, Arap ça, Fars ça ve Er me - ri müs lim Rum ve Er me ni le rin elin dey di.
ni ce ye de aşi nay d›. Ah med Mu am mer Bey, Türk Or to doks
Mek teb-i Mül ki ye yi bi tir dik ten son ra, Ki li se si Kon gre si’nin, Kay se ri Zin ci de re
Os man l› Dev le ti’nin hiz met kad ro la r›n da Ma nas t› r›’nda ger çek leş me si konu sun da
yer al d›. Ah med Mu am mer Bey, bü rok ra - bü yük yar d›m lar da bulundu ve bu sa ye -
tik hi ye rar şi ye uy gun ola rak kay ma kam - de Türk Or to doks la r› n›n sev gi, say g› ve
l›k ve mu ta sar r›f l›k ve kâ let le rin de, bi la - min ne ti ni ka zan dı.
ha re kay ma kam l›k ve va li lik gö rev le rin de Ah med Mu am mer Bey’in Si vas Va li li ği
bu lun du. Kan gal (1902), Nik sar (1904) ve 1913–1917 y›l la r› ara s›n da d›r. Bu dö nem,
Azi zi ye (Pınarbaşı) (1905) Kay ma kam l›k - Er me ni le rin baş lat t› ğ› is yan girişimleri
la r› na atan dı. Top lum sal has sa si ye ti olan kar ş› s›n da Türk hal k› n›n bi linç len me si
yer ler de gö rev yap tı. ‹yi bir eği tim-öğ re - için eği ti min öne mi ne dik kat çek miş tir.
tim gör dü ğü, atan d› ğ› gö rev ler de gös ter - Kay se ri’de mu ta sar r›f ken ger çek leş tir di ği
di ği ba şa r› ve ve rim li lik ten an la ş›l mak ta - ye ni lik le rin ben ze ri ni, va li si bu lun du ğu
d›r. II. Meş ru ti yet’te, 5000 ku ruş ma aş la Si vas’ta da ha ya ta ge çirdi. Si vas’ta K› z› l›r -
Kay se ri Mu ta sar r›f l› ğ› na atan dı (26 Ağus - mak ga ze te si ni ç› kar dı, Si vas Sul ta ni sin -
tos 1909), iki y›l son ra kay ma kam l›k gö - de ta rih ho ca l› ğ› yap tı. Ye ni lik le re aç›k
re vi ve ril miş; s› ra s›y la Kon ya, Ada na ve bir in san olan Ah med Mu am mer Bey bu -