Page 56 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1

58 / AHM KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

sa’ya son ra tek rar ‹z mir’e va li ol du. son ra da ya ka la n›p as›l d›.
1875’te Ada na Va li li ği ne gön de ril miş se V. Mu rad’›n da has ta l› ğ› se be biy le hal’
de bu ra da k› sa sü re kal d›. edil me sin den son ra, Ka nun-› Esa sî’yi ka -
1876 Ni sa n›’n da ikin ci de fa Bah ri ye Na - bul şar t›y la ay n› y›l (1876) tah ta ç› ka r› lan
z› r› ol du. Bu gö re vin de iken Se ras ker Hü - II. Ab dül ha mid Dö ne min de, Sul tan Ab -
se yin Av ni Pa şa, Sad ra zam Mü ter cim dü la ziz ha di se si se be biy le Ayan Mec li si
Rüş tü Pa şa, Mid hat Pa şa, Şey hü lis lam Aza l› ğ› na ta yin edil mek üze re Bah ri ye
Ha san Hay rul lah Efen di ile bir lik te oluş - Na z›r l› ğ›n dan al›n d› (1877). K› sa bir sü re
tur duk la r› ko mi te ta ra f›n dan Sul tan Aziz son ra Rus Se fe ri mü na se be tiy le ‹s tan -
taht tan in di ri lip öl dü rül dü ve ye ri ne V. bul’dan uzak laş t› r› l›p Tu na Va li li ği ne gön -
Mu rad tah ta ç› ka r›l d›. Sul tan’›n hal’ edil - de ril di. Yi ne ay n› y›l Rus çuk Ku man dan -
me si es na s›n da Ah med Pa şa teh dit için l› ğ› na ta yin edil di ve bu ra da düş ma n› oya -
do nan ma n›n top la r› n› Dol ma bah çe Sa - la y›p son ra Var na ta raf la r› na gel di. Fe la -
ra y›’na çe vir di. Sul tan II. Ab dül ha mid ket le bi ten 1877–1878 Os man l›-Rus Har bi
Dö ne min de Sul tan Ab dü la ziz’in hal’i ile (93 Har bi) es na s›n da Ru me li’de, harp sa -
il gi li aç› lan da va da al› nan ifa de ler de Ah - ha s›n da olan Ah med Pa şa, Pa di şah’a yaz -
med Pa şa’n›n, Pa di şah’›n taht tan in di ril - d› ğ› Ey lül 1878 ta rih li di lek çe sin de, yaş -
me si ni ilk de fa dü şü nen iki ki şi den bi ri lan d› ğ› n› ve kalp has ta l› ğ›n dan musta rip
ol du ğu ifa de edil miş tir, di ğe ri ise Hü se - ol du ğu nu be lir tip ‹s tan bul’a dön mek için
yin Av ni Pa şa’d›r. izin is te di. Sad ra zam Ser vet Pa şa da Pa di -
Sul tan Ab dü la ziz’in hal’i ve V. Mu rad’›n şah’a onun için ari zay la is tir ham da bu lun -
tah ta ç› ka r›l ma s›n dan son ra Gi rit me se le - muş sa da, Sul tan Ab dü la ziz ha di se si nin
si ni gö rüş mek üze re Mid hat Pa şa’n›n Ko - baş mü seb bip le rin den ol ma s› do la y› s›y la
na ğ›’nda Sad ra zam Meh med Rüş tü, Se - II. Ab dül ha mid, hatt-› hü ma yu nun da
ras ker Hü se yin Av ni, Bah ri ye Na z› r› Kay - “Ma hut Kay se ri li Ah med Pa şa ca hil ve ga -
se ri li Ah med Pa şa’n›n da için de bu lun du - raz kâr ve mün te hip (f›r sat ç›) bir zat bu -
ğu bir top lan t› ya p›l d›. Bu top lan t› y›, Sul - lun du ğun dan, vak tiy le Bah ri ye Ne za re tin -
tan Ab dü la ziz’in in ti ka m› n› al mak üze re de iken ma iye tin de bu lu nan ba z› za bi tan
ba san Çer kez Ha san isim li yüz ba ş› ön ce - ve ne fe ra t› hud’a (hi le) ile iğ fal ede rek
lik le Se ras ker Hü se yin Av ni Pa şa üze ri ne amu ca m›n sa ra y› n› bah ren (de niz den) ab -
kur şun la r› n› bo şalt t›. Bu nun üze ri ne Ah - lu ka idüp hal’ine se bep ol muş tur. Ta ri fe
med Pa şa he men Çer kez Ha san’›n ar ka - ne hâ cet cüm le nin ma lu mu dur. An›n çün
dan kol la r› n› tu tarak ta ban ca s› n› al d›. Fa - bu ada ma as la em ni ye tim yok tur. ‹s tan -
kat bu de fa Ha san, ka ma s› n› çe ke rek Ah - bul’da bu lun ma s› n› ka ti yen ka bul ede -
med Pa şa’y› kol, ku lak ve yü zün den ya ra - mem” ifa de le riy le ta le bi ni şid det le red det -
la d›. Böy le ce elin den kur tu lup can çe kiş - ti. Ay r› ca ce va bı ya z› ola rak Ma beyn Baş -
mek te olan Av ni Pa şa’y› bu de fa b› çak la kâ ti bi de Pa şa’n›n ‹s tan bul’a ka ti yen ge le -
de lik de şik et ti. Bu ara da Ha ri ci ye Na z› r› me ye ce ği ni be lirt tiy se de Ah med Pa şa bu
Ra şid Pa şa kor ku dan öl dü ğü hâl de, onun ce vap tan bir ay son ra muhtemelen kalp
da ba ş› na bir iki kur şun s›k t›. Da ha son ra kri zi ge çi re rek ‹s tan bul’a gel di ve on gün
Sad ra zam Rüş tü Pa şa, Kay se ri li Ah med son ra da 72 ya ş›n da ve fat et ti. Bu ara da
Pa şa ve Mid hat Pa şa’n›n sak lan d›k la r› onun hak k›n da Pa di şah’a ri ca da bu lu nan
oda n›n ka p› s› na yük len di ve Sad ra zam - Sad ra zam Saf vet Pa şa da bu gö re vin den
dan, kim se ye bir şey yap ma ya ca ğ› n› söy - az le di le rek Pa ris El çi li ği ne gön de ril di.
le ye rek Ah med Pa şa’n›n ken di si ne ve ril - Ah med Pa şa’n›n me za r› Sü ley ma ni ye
me si ni is te di. Sad ra zam onu so ba de mi ri Ca mii k›b le sin de, Ka nu ni Sul tan Sü ley -
ile uzak laş t›r ma ya ça l› ş›r ken bir ta raf tan man Tür be si yo lu üze rin de dir. De niz ça -
da git me si için na si hat et ti. Bu ara da Mid - pa s› ka bart ma l› baş ta ş›n da “Hü vel bâ ki,
hat Pa şa’n›n kar de şi Ah med, Ha san’› ar - asa kir-i bah ri ye-i şâ hâ ne mü şi rân-› fi ha -
Çerkez Hasanʼın The Graphic ka s›n dan ya ka la d›y sa da Ha san, kurtu- m›n dan es bak Ka pu dan-› Der ya mer hum
dergisinde yer alan resmi larak onu da öl dürüp kaç t›. Bir müd det ve mağ fu rün leh Kay se ri ye li Ah med Pa şa,